Maurice de Hond en de vooruitgang (iPad-school)

Han Maas 24 okt 2015

Met de introductie van de iPad-school, met als aanjager Maurice de Hond, wordt duidelijk dat een middel een doel wordt. Immers, een iPad is niets meer of minder dan een instrument waarmee je typen kan, of een boek waaruit je leert.

Het computertijdperk – of je hier een voor- of tegenstander van bent doet er in feite niet toe – is begonnen en zal nooit meer eindigen, alleen maar technisch vernuftiger worden. Maar dit betekent nog niet dat de leerling van een iPad moet leren; hier is en blijft de leerkracht de aangewezen persoon voor en dus niet een apparaat.

Nu al zie je volwassenen niet echt meer met elkaar praten. Praten en tegelijk je mobiel controleren op berichten en wat al niet meer zij, is geen communicatie.
Ik denk dat het juist van uitermate belang is dat kinderen leren communiceren: met elkaar en de leerkracht die ze kan enthousiasmeren voor bepaalde vakken vanuit de vakkennis die hij of zij heeft opgedaan tijdens de opleiding tot leerkracht en door ervaring. Een iPad is niet opgeleid en heeft geen ervaring. De hele dag naar een beeldscherm kijken verhindert communicatie met elkaar.

‘Nu zijn de leerlingen voor het overgrote deel van de tijd bezig met het luisteren naar de leerkracht’, beweert De Hond. Daarin zit nou juist de kracht van een leerkracht! De kwaliteit van hem of haar is juist daardoor belangrijk: besteed dan ook dáár extra aandacht aan in een veranderende wereld.
De kwaliteit van iPads zal zeker verbeteren; gebruik die als hulpmiddel, bijvoorbeeld in plaats van een encyclopedie, en laat kinderen met elkaar skypen en dingen opzoeken met behulp van apps.
Maar computers kunnen menselijk contact nimmer vervangen op een manier waardoor het ook echt contact blijft. Wat houdt dat in, menselijk contact? Op deze vraag kunnen velen helaas geen antwoord meer geven: te ver doorgeslagen in de ‘smartphone society’.

Het is te triest voor woorden dat demente bejaarden in contact gebracht worden met robotachtige wezens en beesten. Kinderen van die bejaarden, kijken liefdevol naar hun vader of moeder die met een pluche robot aan het knuffelen is. De ouderen zijn de kinderen van vroeger die nog hebben geleerd écht te communiceren.
Goed, de kroontjespen is verledentijd, een hele tijd daarna komt dan de iPad, die in feite niets meer of minder is dan die ouderwetse pen: slechts een middel – met véél meer mogelijkheden natuurlijk – maar geen doel.