Stop het competitieperspectief

Jordy van Driel 17 aug 2015

Het leven bestaat uit één grote competitie. Iedereen wil zich bewijzen en dat zorgt ervoor dat we geneigd zijn om met elkaar de strijd aan te gaan om te bepalen wie er beter is. Met andere woorden: Het competitieperspectief.

Het competitieperspectief maakt ons ambitieus. We willen doelen nastreven en het beste eruit halen. Soms zijn we zo gretig bezig om onze doelen te bereiken, dat we beter willen zijn dan anderen. Dat is de valkuil van het competitieperspectief, waar heel veel mensen in terecht komen. We gunnen elkaar niets meer. Als bijvoorbeeld twee mensen voor dezelfde functie solliciteren, dan kan de afgewezen persoon het haar van degene die is aangenomen wel uit het hoofd trekken. Sportiviteit bestaat niet meer.

Het competitieperspectief leidt ook tot pesten, wat bijvoorbeeld dagelijks te zien is op schoolpleinen. De groepen bestaan uit ‘populaire’, ‘iets minder populaire’ en de ‘zwakke mensen’. Waarom is die ene jongen met puisten op zijn gezicht een minder persoon dan de rest? Hoe komt het dat dat bruine meisje met een iets voller lichaam er niet bij hoort? Hoezo mag die jongen niet bij dat ene groepje staan omdat hij geen merkkleding aan heeft? Het antwoord: het competitieperspectief. We hebben houvast nodig en dat uit zich in een rangorde van mensen die er wel en niet mogen wezen.

Eigenlijk kent het perspectief alleen maar nadelen. Ondanks dat het een extra motivatie kan zijn – bijvoorbeeld door beter te willen scoren dan ‘de beste’ – zorgt het ervoor dat we ons blind staren op lijstjes. Wie zijn de beste en wie zijn de slechtste? Dat is nu de essentie van het leven. Door een stempel als ‘de slechtste’ te krijgen, wordt men onzeker. We gaan geloven dat we het zijn, want het merendeel zegt het. Net zoals mensen zelfverzekerd worden als ze ‘de beste’ worden genoemd. Maar beide gevallen zijn onjuist, want ‘de beste’ en ‘de slechtste’ bestaan helemaal niet. Er is altijd wel iemand beter of slechter dan jij.

We kunnen concluderen dat het competitie voeren eigen is aan de mens. We bijten ons vast in dit perspectief maar we moeten ons realiseren dat dit niet de essentie van het leven is. Beëindig de competitie door niet tegen elkaar te ‘leven’, maar met elkaar.