Pwllheli
Noord-Wales, een zomeravond. Op de achterbank doen de kinderen het spel ‘plaatsnaampje uitspreken’. De wegwijzers en plaatsnaamborden in dit deel van het Verenigd Koninkrijk staan vol onuitspreekbare lettercombinaties waar je een leuk spel mee kunt spelen. De Welshe plaatsnamen, met veel medeklinkers en nauwelijks klinkers, vormen een dankbare bron voor hilarische tongbrekers.
‘Pen-hie-dre-nog-wat’, probeert Koen, als op een wegwijzer de plaats Penrhyndeudraeth wordt aangegeven.
‘Be-wul-leggen’, roept Twan, als we Bwlchyllyn passeren. Even later doet Bo verwoede pogingen om Rhiwbryfdir om z’n Welsh uit te spreken, maar ze komt niet veel verder dan ‘Riewe-brief-dier’.
De reis voert ons verder langs plaatsen met welluidende namen als Abergwyngregyn, Criccieth en Llanystumdwy. De meeste kentekenplaten op auto’s zijn beter te lezen dan de plaatsnaam- en verbodsborden. Ook die laatste zorgen voor vraagtekens. Als er een hek dicht moet om honden te weren hangt er een bod met: ‘Dim cwn; caewch y gat os gwelwch yn dda’
Ik doe een poging als we langs Pwllheli rijden. ‘Puh-wull-hellie’, brabbel ik. Verder kom ik niet. Zo leer ik in ieder geval om me in beter in te leven in de ervaringen van dyslectische leerlingen. Als ik een gewone Nederlandse zin op het bord schrijf, moet dat er voor hen uitzien als een topografieles over Wales.
Later in de caravan zoek ik op internet op hoe het wel moet. ‘Pwllheli moet worden uitgesproken als Pwlh-hell-ee’, schrijft de website van de kustplaats. Maar hoe een niet-Welshman de letters Pwll achter elkaar moet uitspreken zonder zijn gebit te verliezen staat er niet bij.
‘Pwllheli kreeg meer dan 600 jaar geleden het Borough-handvest’, staat verder nog te lezen. Of toen ook de naam is bedacht, vermeldt het verhaal niet. Ook niet hoe dat destijds ging. Misschien waren er nog maar een paar letters over waaruit gekozen kon worden. Of men gebruikte een Pim Pam Pet-draaischijf waarmee alle inwoners van het dorp een letter mochten draaien. Misschien was het wel oorlog en waren klinkers op de bon…
Dat laatste lijkt trouwens momenteel ook zo te zijn. Veel jongeren gebruiken nauwelijks klinkers bij hun communicatie, dat is immers ‘lkkr mkklk’.
Misschien waren die Welshmen hun tijd wel ver vooruit toen ze 600 jaar geleden begonnen met vrijwel klinkerloos communiceren en is de huidige generatie jeugdigen helemaal niet zo nieuw en hip als wij denken. In dat geval moeten we Wales dankbaar zijn voor dit culturele erfgoed. Thnx!