Doofgewoon

Ik sta in een café en een onbekende probeert me iets te zeggen. Ik probeer hem uit te leggen dat ik doof ben maar hij duikt telkens in mijn oor in plaats van gewoon naar mijn gezicht te kijken. Zo kan hij niet zien wat ik uitbeeld met mijn handen. Ik pak zuchtend mijn mobiel en wil intypen ‘ik ben doof’, maar de autocorrectie beeldt uit ‘ik ben dood’. Geschrokken kijkt de jongeman me aan. Ik moet onwijs lachen. Nu heb ik eindelijk zijn aandacht: ik gebaar opnieuw heel duidelijk met twee vingers op mijn oor: ik ben DOOF.

Soms word ik op een gewone ochtend wakker in mijn bed en bedenk ik me ineens: ik ben doof! Echt morsdoof. Ik vind het zo doodgewoon (of moet ik nu zeggen doofgewoon?), want ik weet niet beter. Toch besef ik soms dat ik maar één leven heb en dit leven leid als een dove persoon. Net als dat ik me soms ook ineens realiseer dat ik nooit een man zal zijn en nooit een zwarte en ook nooit een moslim. Ik zal nooit helemaal kunnen ervaren hoe het is om horend te zijn. Hoe het is om door het bos te lopen en de vogeltjes te horen fluiten. Hoe het is om naar het winkelcentrum te lopen en moeiteloos een gesprek te kunnen aanknopen met de straatkrantverkoper. Hoe het is om in de trein andermans gesprekken af te luisteren. Hoe het is om vergaderingen te volgen zonder een tolk. Hoe het is om in de après ski café foute liedjes mee te blèren.

Maar mis ik die dingen? Nee. Want ik weet niet beter. Evenals ik nooit zal weten hoe het is om staand te plassen. Hoe het is om vijf keer per dag te bidden richting Mekka. En nog vele duizenden dingen die ik in mijn leven nooit zal meemaken of beleven.

Horende mensen zullen nooit weten hoe het is om in the middle of nowhere in Tanzania vloeiend te kunnen communiceren met een local en toch het gevoel te hebben te praten met een familielid. Hoe het is om door het treinraampje door te blijven kletsen met je vriendje. Hoe het is om in een kroeg met keiharde muziek ontspannen te kletsen met je vriendinnen. Hoe het is om tijdens een zware onweersbui gewoon door te kunnen slapen. Hoe het is om direct door te kunnen hebben hoe de ander zich voelt, dankzij de lichaamstaal.

Dove mensen hebben iets wat horende mensen niet hebben, en horende mensen hebben iets wat dove mensen niet hebben. Zo heeft iedereen iets wél en iets níet. Net als dat de autocorrectie meteen van ‘dood’ uit gaat in plaats van ‘doof’, zijn sommige dingen te snel gezegd. Ben je horend? Kijk nog een keer goed, wie weet gaat er dan een wereld voor je open.