Scenario’s Eredivisie: Ajax kampioen, nietig verklaren of 20 clubs
De Eredivisie van 2019/20 wordt niet uitgespeeld. Dat was het belangrijkste nieuws voor de bekendste sportcompetitie van Nederland uit de persconferentie van Mark Rutte op dinsdag. Hoe gaat de KNVB dat oplossen?
De nationale voetbalbond zal snel om de tafel gaan met zijn Europese tegenhanger, de UEFA, om tot een gepaste afwikkeling van de competitie te komen. Daarbij lijken er drie scenario’s mogelijk. Tijd om deze even door te nemen.
1. Ajax kampioen, uitbreiding tot 20 teams
Dit is de optie waarbij de clubs vooral beloond worden voor hun prestaties, maar niet worden gestraft. Hoewel de titel niet echt gevierd zal worden in Amsterdam, mag Ajax komend seizoen de Champions League in. AZ mag de voorrondes van het Miljoenenbal in, terwijl Feyenoord en PSV sowieso naar de Europa League mogen. Omdat de bekerfinale tussen Feyenoord en FC Utrecht niet zal kunnen worden afgewerkt, is de laatste Europese plek waarschijnlijk voor Willem II.
Interessanter is het misschien om te kijken naar de gevolgen voor het nieuwe Eredivisie-seizoen. Want zoals gezegd, wordt er vooral beloond en niet gestraft in dit scenario. Dat houdt in dat ADO Den Haag en RKC Waalwijk niet zullen degraderen, terwijl kampioen Cambuur en De Graafschap promoveren naar de Eredivisie. De competitie wordt dan uitgebreid naar twintig teams. Dit zou een regelwijziging zijn, waarmee minimaal vijftien van de huidige achttien clubs akkoord moeten gaan.
Deze interessante optie biedt bepaalde voordelen. Zo spelen de clubs in de Eredivisie vier extra wedstrijden, waardoor ze op bepaalde gebieden weer extra inkomsten kunnen generen die ze dit seizoen gemist hebben. Ook zal de deal met uitzendrechtenhouder FOX Sports wat makkelijker stand kunnen houden als zij in het nieuwe seizoen extra wedstrijden kunnen uitzenden. En mits er publiek aanwezig mag zijn – wat zeer de vraag is – zouden seizoenskaarthouders van clubs ook weer makkelijker gecompenseerd kunnen worden voor het niet spelen van de laatste wedstrijden van het afgelopen seizoen.
Tegelijkertijd roept dit scenario ook de nodige vragen op. Allereerst de praktische uitvoerbaarheid. Normaliter begint de Eredivisie al in augustus, maar dit jaar zal het niet voor 1 september gebeuren. Dat zal het inplannen van de extra wedstrijden alleen maar lastiger maken. De KNVB zal het seizoen immers niet te lang door willen laten lopen vanwege het Europees kampioenschap in de zomer van 2021. Het schrappen van de play-offs om promotie, degradatie en Europees voetbal lijkt in dit scenario haast een praktische must.
Daarnaast is het de vraag hoe de promotie en degradatie in het nieuwe seizoen gaat verlopen. Wil de Eredivisie in één klap terug naar achttien clubs en zullen er – omdat je de Jupiler League-elftallen de kans moet geven te promoveren – in een keer vier degraderen? Of gaat het afslinken van de competitie stapsgewijs en zijn er twee jaar op rij drie degradanten en twee promovendi? Een andere optie is om voorlopig wat langer door te experimenteren met een competitie van twintig clubs. In dat geval zullen de nummer negentien en twintig waarschijnlijk direct degraderen ten koste van de twee beste Jupiler League-clubs.
2. Eindstand is eindstand
Ook hierbij wordt Ajax gekroond tot kampioen en zal de Europese ticketverdeling hetzelfde zijn als in het vorige beschreven scenario. Het grote verschil is echter dat RKC Waalwijk en ADO Den Haag wel zullen degraderen. Cambuur en De Graafschap komen de Eredivisie dan versterken.
Gezien de toch al behoorlijke forse achterstand die ADO Den Haag en RKC hadden op de nummer zestien, zou het niet eens een heel oneerlijk scenario zijn. RKC had in acht wedstrijden maar liefst elf punten moeten goedmaken op Fortuna Sittard om directe degradatie te ontlopen. ADO Den Haag had een minder lastige taak, maar moest nog altijd zeven punten zien in te halen. Ook in doelsaldo liep het behoorlijk achter op Fortuna Sittard.
3. Ongeldig verklaren
Hierbij is er in beide profcompetities geen kampioen, waardoor Cambuur en De Graafschap ook niet zullen promoveren naar de Eredivisie. ADO Den Haag en RKC Waalwijk zullen in dat geval hun handjes mogen dichtknijpen en komend jaar het nog een keer proberen om er op eigen kracht in te blijven.
Hoewel Ajax niet kampioen zal zijn, wordt het in dit scenario waarschijnlijk ook aangewezen om als nummer één naar de Champions League te gaan. De andere Europese tickets worden ook zo verdeeld als in het eerste scenario.
De Europese ticketverdeling is in de huidige situatie vooral ongunstig voor FC Utrecht. De Domstedelingen hadden nog twee reële kansen om Europees voetbal te halen. Allereerst via de bekerfinale tegen Feyenoord en als dat in de soep zou lopen, waren er nog de play-offs. Bovendien heeft de ploeg een wedstrijd minder gespeeld dan Willem II. Als Utrecht de inhaalwedstrijd tegen Ajax zou winnen, zou het Willem II passeren en het vijfde en laatste ticket innemen.
Blauwdruk voor de rest van Europa
Elk scenario brengt hoe dan ook de nodige vragen en speculatie met zich mee. Dat wordt alleen nog maar versterkt doordat niemand nog met honderd procent zekerheid kan zeggen dat er na 1 september daadwerkelijk weer overal gevoetbald mag worden en in wat voor setting dat zal zijn.
Wat er ook besloten zal worden, het is niet onaannemelijk dat de grote beslissing uiteindelijk vooral door de UEFA gemaakt wordt. De Europese voetbalbond kondigde eerder al aan dat het wil dat er in zoveel mogelijk landen op dezelfde wijze omgegaan wordt met het afsluiten van de competitie.
Het is dus niet onwaarschijnlijk dat de regeling rondom de Eredivisie een blauwdruk zal vormen voor alle andere Europese landen waar het voetbal ook niet kan worden afgerond. Onder andere in België zijn ze heel dicht bij het definitief afblazen van het seizoen, al stribbelen een aantal clubs nog tegen. Daar wachten ze nu het bericht van de Nationale Veiligheidsraad af.