Erik Jonk Sport 27 jun 2019, 06:00

Leestijd: 4 minuten

NOS halve eeuw in gekte van de Tour

De NOS staat met de Tour de France weer een enorme operatie in Frankrijk en thuis in Nederland te wachten. De omroep is er nu precies een halve eeuw bij.

Precies vijftig jaar zijn de NOS en de belangrijkste wielerwedstrijd ter wereld, de Tour de France, aan elkaar verbonden. Tegelijkertijd vieren de Fransen tijdens de 106e Tour – en dus ook de NOS – honderd jaar gele trui. Eerder bestond er geen leiderskleurtje. Nog een feitje dat woensdag tijdens de ‘perspresentatie NOS Tour de France 2019’ meteen op tafel werd gegooid: de Belg Eddy Merckx droeg het geel toen de NOS voor het eerst vanaf de Franse wegen verslag deed. De Tour begint op zaterdag 6 juli in Merckx’ Brussel.

Ruzie met de schuifdeuren

De perspresentatie, met het Tourduo Herman van der Zandt en Dione de Graaff als spreekstalmeesters, begon niet zo soepeltjes. Schuifdeuren gingen al dicht toen de ANP-fotografe nog buiten de ruimte stond en moest aankloppen. De schuifdeuren gingen even met geen mogelijkheid meer open. „Wie is daar?”, riep Van der Zandt met een grote lach. „Wachtwoord! Wachtwoord!”, vulde collega De Graaff aan.

Het is te hopen dat de Tour de France-operatie vanaf volgende week zaterdag een geölieder machine wordt. De operatie is namelijk weer enorm. 21 etappes worden in de huiskamers gebracht, waarvan acht van start tot finish. Maarten Ducrot en Herbert Dijkstra praten tientallen uren aan elkaar, Herman van der Zandt doet interviews aan de finish. NOS.nl, de NOS-app, Instagram, Facebook en Twitter worden gevuld met berichten en video’s. Twee grote vrachtwagens rijden door België en Frankrijk om dagelijks De Avondetappe (zie onderaan) live in beeld te brengen. Dione de Graaff presenteert en schakelt telkens live met Herman van der Zandt, die doorgaans op een ‘sfeervol parkeerterrein’ van een rennershotel te vinden is.

NPO Radio 1 Tourcafé

En dagelijks wordt er 4,5 uur radio gemaakt door Radio Tour de France (met Robbert Meeder en Gert van ’t Hof): twee weken vanuit de NOS-studio en de laatste week vanuit Beeld en Geluid in Hilversum. Dat is nieuw en draagt de naam NPO Radio 1 Tourcafé. Het zo populaire programma met de bekende finishtune wil de luisteraars de kans geven om bij de uitzendingen aanwezig te zijn en een totaalbeleving geven. Zo kunnen zij er bijvoorbeeld het laatste deel van de etappes zelf ‘voelen’ op fietssimulatoren.

Twee ex-renners zijn nieuw als deskundigen: Theo Bos (tv) en Stef Clement (tv en de laatste week voor de radio actief in het Tourcafé). Laatstgenoemde is nog maar net gestopt als renner en geniet van zijn werk als co-commentator en wieleranalist van de NOS. In zijn nieuwe leven na de sport kwam hij ook achter ‘rare dingen’: „Voor anderen is het natuurlijk heel normaal, maar opeens moest ik ook zelf kleding kopen. Waar doet iemand van 36 dat? Enne, als wielrenner hielden mensen altijd de deur voor me open. Dat moet ik nu zelf doen.”

Toppers afwezig

Clement snapt natuurlijk dat dat voor niet-topsporters doodnormale zaken zijn. Net als ‘wij’ van buiten de sport het normaal vinden vooraf te weten wie er waarschijnlijk op het podium in Parijs zullen staan. Door het wegvallen van twee favorieten (de gewonde Chris Froome en de geblesseerde Tom Dumoulin) moet de NOS het zonder de blikvangers doen. Commentator Maarten Ducrot: „Doodzonde van Dumoulin, voor iedereen. Ik hoop dat Steven Kruijswijk nu iets gaat doen.” Herman van der Zandt: „Tja, wie er aan het einde met champagne in z’n hand staat dat wordt inderdaad wel een dingetje.”

Van der Zandt kijkt er naar uit om aan de finish te staan. „Het mooiste is toch een renner spreken die het zout nog op z’n gezicht heeft zitten. Vervelend vinden ze het niet. Na een paar jaar zijn ze me wel gewend. Sommigen knijpen zelfs in hun remmen en dan roepen ze: hé, heb je me nog nodig?”

Laatste keer geel

Een halve eeuw NOS in de gekte van de Tour de France dus. En honderd jaar de gele trui in het peloton, het geel dat een Nederlander dertig jaar geleden (!) voor het laatst om de schouders kreeg. Erik Breukink was de man in 1989. Voor de NOS zou het mooi zijn als het jubileum met ‘een gele landgenoot’ wordt beloond en mag het hopen dat de voorspelling van Stef Clement uitkomt: „Als Dylan Groenewegen gelijk de sprint in Brussel pakt, dan is het maar geregeld toch?”

Van Gaal in De Avondetappe

Voetbaltrainer Louis van Gaal is een van de gasten die in Frankrijk aanschuift bij Dione de Graaff in De Avondetappe. „Hij heeft liefde voor de sport, ook voor wielrennen”, zegt de presentatrice. „Van Gaal vertelde me dat hij als kind altijd zat te wachten op de uitslagen van de Tour de France.” Ook Europarlementariër Frans Timmermans is een fervent wielerfan en daarom gast. Hij is er – vanzelfsprekend – tijdens de start in Brussel bij. Andere gasten die al bekend zijn: René Froger (hij reed onlangs Alpe d’Huez op), wielrenner Laurens ten Dam, politicus Sybrand Buma, schaatser Kjeld Nuis en de toprensters Annemiek van Vleuten, Chantal Blaak en Marianne Vos.