FC Twente: in acht jaar van San Siro naar De Vliert?
FC Twente koerst vooralsnog af op directe degradatie vanuit de Eredivisie naar de Jupiler League. Doordat Roda JC zondag met 0-1 won bij NAC Breda staan de Tukkers laatste.
De perspectieven zijn bovendien niet heel gunstig, want de Enschedeërs weten amper nog wat winnen is. Slechts een van de laatste negentien Eredivisie-wedstrijden leverde drie punten op (1-2 tegen NAC Breda op 9 december). En dat bij een club die nog geen acht jaar geleden kampioen van Nederland werd. Wat is er in hemelsnaam gebeurd in de voorbije jaren?
Snelle opkomst
Laten we niet vergeten dat het succes van FC Twente net zo snel opkwam als dat het verdween. De Tukkers waren in april 2003 namelijk op sterven na dood als de Belastingdienst nog 3,1 miljoen euro verlangt. Het lijkt het einde, maar de gemeente springt bij en leent zes miljoen euro.
Joop Munsterman wordt vervolgens voorzitter en ziet er streng op toe dat er geen cent meer uitgaat, dan er binnenkomt. Daarna gaat het snel. Onder trainer Fred Rutte nestelt de club zich in de subtop, waardoor de inkomsten toenemen en het stadion kan worden uitgebreid. Als Rutte vertrekt wordt er in de persoon van Steve McClaren zelfs een internationale naam binnen worden gehaald als trainer. Op 2 mei 2010 doet hij het onwaarschijnlijke en grijpt de club uit Overijssel de landstitel.
De selectie bestaat op dat moment uit een aantal zeer imposante namen zoals Theo Janssen, Douglas, Luuk de Jong, Cheik Thioté en Blaise N’Kufo.
Leegloop
Hoewel er met McClaren na de titel veel spelers vertrekken, implodeert Twente niet direct. De belangrijkste smaakmaker Bryan Ruiz blijft wel en met onder andere Nacer Chadli, Marc Janko en Nikolaj Michajlov wordt er goed ingekocht. Met de Belgische trainer Michel Preud’homme aan het roer worden er twee prijzen gepakt: de Johan Cruijff Schaal en de KNVB Beker, daarnaast zijn de Europese prestaties meer dan behoorlijk. Alleen de landstitel wordt op de laatste dag verspeeld in een rechtstreeks duel met Ajax.
Toch gaat het daar mis. FC Twente mist de Champions League, maar ondertussen hebben ze een selectie die duurder is dan ze zich eigenlijk kunnen veroorloven en ook de andere koste liepen op. „In het seizoen 2012/2013 hadden we 58 spelers in de selectie die gemiddeld 300.000 euro verdienden. Die hadden allemaal een leaseauto. De hypotheek op het stadion was ook vreselijk duur”, vertelt Henny Ardesch, die na zijn loopbaan als keeper veel functies vervulde bij Twente, in 2015 tegenover Investico.
Onrealistische doelen
Structureel de Top 16 van Europa halen, is het onrealistische doel dat FC Twente zichzelf stelt. Maar het is nodig om het hoofd boven water te houden. Als vage transferconstructies uitlekken (bijvoorbeeld dat spelers deels waren gekocht met privé-geld van bijvoorbeeld Munsterman en de zogenaamde Doyen-deals) beginnen de problemen met straffen van de KNVB zoals punten in mindering.
Dat Twente sportief boven water blijft, is in de seizoenen 2014/15 en 2015/16 eigenlijk uitsluitend te danken aan Hakim Ziyech. De middenvelder is direct betrokken bij 57 van de 105 doelpunten, waardoor hij een aantal onwaarschijnlijke statistieken produceert.
Hakim Ziyech (+2 assists) was betrokken bij 25 van de laatste 26 goals van FC Twente in de Eredivisie, inclusief alle 7 goals dit seizoen.
— GracenoteNetherlands (@GracenoteNL) September 27, 2015
Proflicentie in gevaar
Vooral dat tweede seizoen is het ontzettend onrustig rondom de club vanwege de Doyen-affaire. Er blijkt dat Twente had gelogen tegenover de KNVB over de manier waarop de Maltese investeringsmaatschappij betrokken is bij het beleid. De voetbalbond dreigt zelfs om de proflicentie af te nemen en de club terug te zetten naar de amateurs.
Zover komt het niet. De licentie wordt slechts voorwaardelijk afgenomen. Verder mag de club drie jaar lang niet Europees spelen, krijgt zes punten in mindering en een boete. De financiële malaise is inmiddels weer bijna net zo groot als in 2003. Forse leningen bij ING en XXII Capital dreigt de Twente niet af te kunnen betalen. Op 16 februari 2017 is de definitieve redding daar, als wederom de gemeente bijspringt met ditmaal een garantstelling van 25 miljoen euro.
Wederopbouw
In de zomer van 2017 ziet FC Twente – na een sportief verrassend stabiel seizoen – de meeste sterkhouders (zoals Kamelo Mokotjo, Matheusz Klich en Enes Ünal) vertrekken, zonder dat er echt geld is om nieuwe aanwinsten te halen. Toch worden er de nodige spelers uit de hoge hoed getoverd. Verschillende spelers worden voor een seizoen gehuurd en Mounir El Hamdaoui en Adam Maher komen in de winter transfervrij binnenlopen.
Toch gaat het sportief dit seizoen allerbelabberst. Want het ontbreekt FC Twente aan een leider zoals Tadic, Ziyech en Mokotjo dat in de voorbije vijf jaar waren. Oussama Assaidi zou het moeten doen, maar nu hij geblesseerd is, zakt het niveau van de ploeg ver weg. Ook Tighadouini, El Hamdaoui en Stefan Thesker zitten regelmatig in de lappenmand.
Tv-optredens
Bovendien vinden de fans het niet prettig dat de in november aangestelde trainer Gertjan Verbeek buiten de wedstrijden om als analist optreedt bij FOX Sports. Met zijn commentaren daar zou hij tegenstanders op scherp zetten. En dat is een nieuw effect. Want sinds dit seizoen komt de onrust en de onvrede van het publiek meer op het bordje van de selectie te liggen dan voorheen.
Echt fijn is de sfeer in de Grolsch Veste dan ook niet. Technisch manager Jan van Halst verliet het stadion zaterdag zelfs voortijdig, omdat er sprake was van een dreigende situatie.
Zes duels
In zes duels (uit tegen VVV-Venlo, ADO Den Haag en Vitesse en thuis tegen Feyenoord, PEC Zwolle en NAC Breda) moet de ploeg zorgen dat het in ieder geval niet direct degradeert. De vijftiende plek is namelijk al zo goed als onbereikbaar.
Dus als Twente niet achttiende wordt, dan moet het nog wel zien te overleven in de play-offs. Als dat niet gebeurt, dan speelt het straks acht jaar na Champions League-duels in San Siro en White Hart Lane op vrijdag in de Vliert of het Lavans Stadion.