Sander Schomaker Sport 23 jun 2016, 09:20

Leestijd: 2 minuten

EURO 2004: ‘Dick was opeens verdwenen’

Tijdens dit Oranjeloze EK blikken we terug op EK’s waarin Nederland wel meedeed. Vandaag: De kwelling van Dick Advocaat op EURO 2004.

Het EK van 2004 in Portugal was van begin tot einde een grote helletocht voor bondscoach Dick Advocaat. Oranje strandde weliswaar pas in de halve finale tegen het gastland, maar toch zullen weinig Nederlanders met plezier terugdenken aan EURO 2004. Het begon allemaal al in de voorbereiding. Na weken van trainen en oefenwedstrijden spelen in een 4-4-2-systeem, veranderde de bondscoach daags voor het toernooi plotseling van mening. Oranje zou gewoon in 4-3-3 gaan voetballen in Portugal.

Daarmee verspeelde Advocaat achteraf gezien in één klap al zijn geloofwaardigheid bij spelers, pers en publiek. Vanaf dat moment werd de bondscoach bijzonder kritisch gevolgd, al zijn woorden werden op een weegschaal gelegd. ‘De Kleine Generaal’ probeerde de pers daarom zoveel mogelijk te mijden.

Maar dat is onmogelijk op een groot toernooi en dus stelde de KNVB een adviseur aan voor de bondscoach. Voormalig directeur-generaal van de Rijksvoorlichtingdienst, de deftige Eef Brouwers, werd communicatie-adviseur van de bondscoach. Brouwers nam steevast achterin de zaal plaats bij persconferenties van de bloednerveuze Advocaat en probeerde de bondscoach daarvandaan op zijn gemak te stellen.

Robben

Maar het was dweilen met de kraan open voor Brouwers. Advocaat was zijn autoriteit kwijt bij Oranje en begon steeds meer als de kop van jut te fungeren. Zo eiste Clarence Seedorf brutaal zomaar een plek centraal op het middenveld op. En toen Advocaat in het prachtige duel met Tsjechië de excellerende Arjen Robben naar de kant haalde voor Paul Bosvelt en Oranje een 2-1 voorsprong zag veranderen in een 2-3 nederlaag, was het helemaal gedaan met de keuzeheer.

Gestenigd

Robben liep bij zijn wissel hoofdschuddend het veld af en analyticus Jan Mulder verklaarde na afloop dat Advocaat ‘gestenigd’ moest worden. Ook assistent Willem van Hanegem maakte gehakt van zijn chef. Op de vraag wat De Kromme zou doen als Advocaat in een vergelijkbare situatie opnieuw zo zou wisselen, antwoordde hij tot grote hilariteit: „Dan sla ik ‘m neer.”

‘Niet meer gezien’

Door een klein wonder (de B-keuze van Tsjechië versloeg Duitsland) ging Oranje verder naar de kwartfinale. Het toernooi eindigde tenslotte in de halve finale tegen Portugal (2-1 verlies). De doodongelukkige Advocaat wist niet hoe snel hij weg moest komen. „Wij hebben hem niet meer gezien”, reageerde Oranje-verdediger Michael Reiziger verbaasd op het vliegveld van Faro. „Hij was opeens verdwenen.”