Femke van Rooijen Opvallend 10 nov 2024, 12:46

Leestijd: 3 minuten

Wie heeft hem verplaatst? Mysterie rond verdwaalde Britse satelliet

Sinds 1969 zweefde hij op zo’n 36.000 kilometer hoogte boven het Afrikaanse continent, maar de Skynet-1A, een van de oudste Britse satellieten, is op mysterieuze wijze duizenden kilometers uit koers geraakt. Experts vermoeden dat iemand de motoren heeft aangezet om het 500 kilo wegende object te verplaatsen, maar wie dat heeft gedaan en waarom is een mysterie. 

Skynet-1A is een militaire communicatiesatelliet die in 1969 werd gelanceerd, vlak voor de eerste mensen op de maan landden. Dankzij deze satelliet kon het Verenigd Koninkrijk met militaire troepen over de hele wereld communiceren. 

Satelliet niet meer in gebruik

Het object zweefde op zo’n 36.000 kilometer boven hetzelfde punt op aarde, namelijk boven Afrika. Dat is een goede positie om veel plekken op de wereld te kunnen bereiken. Maar inmiddels is de satelliet niet meer in gebruik en is zijn taak overgenomen door andere satellieten. 

Naar verwachting zou de Skynet-1A door de zwaartekracht langzaam naar het oosten worden getrokken, maar het tegendeel blijkt waar. Op dit moment hangt de satelliet namelijk boven het Amerikaanse continent, zo’n 36.000 kilometer verderop. 

Hoe de satelliet daar gekomen is, is een mysterie. Experts zeggen tegen de BBC dat het onwaarschijnlijk is dat het object zichzelf naar die plek heeft verplaatst. „Waarschijnlijk heeft iemand de satelliet midden jaren zeventig een commando gestuurd om zijn stuurraketten te activeren”, schrijft de Britse omroep. Maar wie dat gedaan heeft en waarom is een raadsel. 

Amerikanen mogelijk achter verplaatsing van satelliet

Deze gebeurtenis heeft opvallend veel gelijkenissen met de Terminator-films, al is het alleen maar omdat het kwaadaardige AI-netwerk Skynet uit de films dezelfde naam draagt als de satelliet. Maar de werkelijkheid is waarschijnlijk minder opwindend. Mogelijk zitten de Amerikanen achter de verplaatsing van de satelliet. Zij waren ook verantwoordelijk voor de bouw en hebben volgens data in 1977 de controle over de satelliet overgenomen. 

Wie er ook achter de verplaatsing van het object zit, diegene heeft de wereld er in ieder geval geen dienst mee bewezen, zegt ruimte-expert Stuart Eves. „De satelliet bevindt zich nu in wat wij een ‘zwaartekrachtbron’ noemen, op 105 graden westerlengte. Hij dwaalt daar heen en weer als een knikker op de bodem van een kom”, zegt hij. „Dit brengt de satelliet helaas regelmatig dicht in de buurt van andere satellietverkeer en omdat hij ‘dood’ is, bestaat het risico dat hij ergens tegenaan botst.”

Ruimteschroot gaat naar ‘ruimtekerkhof’

Tegenwoordig worden oude satellieten met ‘pensioen’ gestuurd in een graveyard orbit. Dat is een ruimtekerkhof op nog grotere hoogte, waar het ruimteschroot geen kwaad kan. Skynet-1A is echter nooit naar zo’n kerkhof gestuurd, maar naar een plek waar het in de jaren 70 nog niet zo druk was. Daar is inmiddels verandering in gekomen, want soms passeren andere satellieten op slechts 50 kilometer afstand. 

Dat lijkt ver weg, maar baart experts toch zorgen. Als het tot een botsing komt, zijn de gevolgen groot. „Stukken ruimteschroot zijn eigenlijk tikkende tijdbommen. We moeten dat soort megabotsingen zien te voorkomen. Als die dingen exploderen of botsen vliegen ze in duizenden stukjes uit elkaar die dan weer een gevaar vormen voor andere satellieten.”

Met een neusspray alzheimer behandelen? Binnenkort kan het misschien

Kinderkoor schiet kijkers Even tot hier in verkeerde keelgat: ‘Compleet de waanzin voorbij’

Reacties