Erik Jonk
Erik Jonk Opvallend 3 feb 2021, 
Leestijd: 4 minuten

Ernst Kuipers geeft in Op1 een niet te volgen les over Britse variant

Ernst Kuipers coronavaccinatie boosterprik
Ernst Kuipers. Foto: ANP / Sem van der Wal

Ernst Kuipers heeft in Op1 gisteravond een ‘onnavolgbare masterclass’ gegeven over de opkomst van de Britse variant van het coronavirus. Of beter gezegd: een niet te volgen les.

Ernst Kuipers is voorzitter van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ). Hij is zeg maar opperhoofd ziekenhuisbedden in tijden van corona. Vaak vertelt hij daar over in talkshow Op1 en net zo vaak in Jinek. Net zo makkelijk praat hij mee over alles wat met het coronavirus te maken heeft. Zo ook gisteravond.

Ernst Kuipers en de Britse variant

Eén van de onderwerpen was de opmars van het Britse variant ten opzichte van het coronavirus dat ons land in het voorjaar overspoelde. Twee derde van het aantal coronabesmettingen in Nederland zou inmiddels een Britse zijn. Dat is zorgelijk, want daarom is de harde lockdown zelfs tot 2 maart verlengd. Ernst Kuipers vindt het daarom ‘heel verstandig’ dat de avondklok na 10 februari wordt aangehouden.

Maar hoe zit dat nou met die Britse variant? De besmettingcijfers dalen tenslotte. Iemand twitterde gisteren: „De Britse variant stijgt. Maar het aantal coronabesmettingen daalt. Dan is er toch geen probleem?” Geen speld tussen te krijgen zou je zeggen.

Ernst Kuipers en groep 8

Dat ligt toch anders, vindt Ernst Kuipers. Hij was bereid om dat even duidelijk uit te leggen. „Omdat de basisscholen weer opengaan is het misschien handig om dat als sommetje voor kinderen in groep 8 te doen.” Dit was de som: „Er zijn 1000 mensen geïnfecteerd met variant 1 en 1000 mensen met variant 2. Iedereen week gaan die 1000 mensen met de eerste variant x 0,9. Een week later is dat 900, zo kunnen de kinderen het sommetje verder maken. De andere variant gaat iedere week x 1,3. Hoeveel weken duurt het dan voordat je van twee keer 1000 op bijvoorbeeld 5000 zit? Dit is aan de ene kant gebaseerd op een model. Tegelijkertijd moet je telkens de thermometer erin steken om te kijken: waar zitten we nu? Je begint bij 1000/1000. Maar wanneer is de verhouding 40/60. Wanneer 10/90?”

We wensen groep 8 veel sterkte.

Lijnenspel en schoolmeester Tijs van den Brink

Presentator van Op1 Tijs van den Brink had ‘m nog niet helemaal. Dit moest toch echt tastbaarder worden. Hij toverde een grote kaart met lijnen van het aantal besmettingen, het klassieke coronavirus (oranje lijn) en de Britse variant (blauwe lijn) op een LED-scherm. Het ging om een grafiek met een prognose van Ernst Kuipers van twee weken geleden. Een prognose over 130.000 besmettingen die met de cijfers van nu totaal niet meer klopt. Want: 90 procent was toen besmet met het oude coronavirus, 10 procent met de Britse variant. „Wat we horen is dat de oranje en blauwe lijn elkaar nu al kruisen. En zelfs dat de blauwe lijn al op twee derde zou zijn.”

Met een echte schoolmeesterstok ging Tijs van de Brink al wijzend aan de slag. Zijn conclusie: „We zouden met het aantal besmettingen veel hoger moeten zitten, toch?”

Ernst Kuipers neemt het over

Nee nee, vond Ernst Kuipers. Hij wilde de bespreking van de kaart overnemen. Voordat hij eindelijk een microfoon had, waren we 1 minuut ongemakkelijke televisie verder. „Hier zie je een 10/90 op 130. Het gaat om de verhouding en om de absolute aantallen.”

Het volgende college van Ernst Kuipers, inmiddels niet meer voor groep 8. „De lijn met de klassieke variant geloven we wel even. Die gaat naar beneden, het zal wel. En deze (Britse variant, red.) gaat omhoog. Maar wat hier het verschil was tussen de 2 was 0,95. Hier 1,35. Als dat verschil groter is, dan gaan de curves sneller naar elkaar toe. Want de één daalt sneller en de ander stijgt sneller. Als dit waar was wat toen gezegd werd, dus 90 procent en 10 procent en je moet nu hier al zitten op twee derde/één derde; dan moet het verschil tussen die daling en die stijging veel groter zijn dan die 0,35. Daar moet bij wijze van spreken, als dit 0,8 is, moet deze op een factor 2 zitten. Anders komt je er niet.”

Tijs van den Brink denkt het te snappen

„Dus verspreidt die Britse variant zich nog sneller dan u dacht”, wist Tijs van den Brink daaruit op te maken. Nou… Ernst Kuipers: „Wat is wou zeggen is: wat je niet met elkaar kunt rijmen is de verhouding van drie weken geleden (hij bedoelde twee weken, red.). Die was 90/10 en nu zou het al op 66 procent zitten. Dat kan niet. Dat is onmogelijk. Eén van die factoren, de percentages of de R-waarde, moet anders zijn. Of we zaten toen al veel hoger dan die 10 procent of het is nu nog geen 66 procent.”

Kom daar maar eens mee in groep 8. Het kwartje was bij Tijs van den Brink inmiddels gevallen: „Eigenlijk weten we het dus toch niet zo goed met z’n allen? Zo eerlijk moeten we toch zijn?” Ernst Kuipers: „Naaaah… Je moet steekproeven blijven doen. De Engelse variant is besmettelijker, die neemt de overhand. En we moeten echt met zekerheid bijna aannemen dat de R-waarde van die Britse variant nog steeds boven de 1 zit.”

Conclusie van Metro: „…”

Eerste daling kankerdiagnoses in 30 jaar, maar of het goed nieuws is?

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.