Moderne prinsessen
Als je er goed over nadenkt, is het inderdaad wel een beetje dubieus. Sneeuwwitje en Doornroosje worden, terwijl ze liggen te slapen, zonder enige vorm van goedkeuring, bepoteld door een of andere prins. En de jonge, mooie Belle wordt gevangen gehouden door een oud, lelijk beest, maar is uiteindelijk tóch verliefd op hem. Stockholmsyndroom much? Het komt allemaal wel erg afhankelijk over.
Dat vindt ook zakenvrouw Jos Dirkx. Ze oppert om die oude sprookjes een beetje te herzien, zo lees ik in de krant. Of nou ja, die maken er meteen ’Feministische strijdster wil prinsessensprookjes VERBIEDEN’ van.
Hmm. ’Als de hoofdrolspeelsters minder eendimensionaal worden neergezet, is er meer ruimte voor zoveel mogelijk verschillende en inclusieve verhalen’, zegt Dirkx. ‘In sommige oude sprookjes zitten geen rolmodellen met modernere waarden, waar kinderen tegenop kunnen kijken.’ Waarden als persoonlijk succes, zelfstandigheid en intelligentie in plaats van schoonheid, volgzaam en stil zijn. Klinkt plausibel.
Wie ook toe was aan een kleine update is Barbie. Volgende week wordt ze zestig – al zou je dat niet zeggen. In de loop der jaren zijn haar borsten wat kleiner geworden, in 2016 kwam er zelfs een dikkere variant op de markt en vanaf juni krijgt ze een eigen rolstoel. Toch voert haar ‘klassieke’ schoonheid nog steeds de boventoon.
Niet dat Barbie geen carrièremeid is, hoor. Ik kan me haar als arts herinneren, en als astronaut. Maar mijn focus lag toch vooral op haar roze droomcamper, roze cabrio, perfecte figuur en, natuurlijk, haar al even knappe vriendje Ken. En inmiddels vraag ik me af: als de prinsessen in sprookjes wat gelijkwaardiger waren en Barbie toentertijd al iets realistischer -zowel in uiterlijk als in leven- had dat me anders gevormd? En willen we kinderen (en vooral meisjes) nog wel leren dat vrouwen zwak en kwetsbaar en afwachtend zijn en het hoogst haalbare een prins op het witte paard?
Inmiddels worden de klassieke sprookjesprinsessen vergezeld door Mulan, Moana en Elsa uit Frozen – allemaal sterke, intelligente, onafhankelijke heldinnen, die niet alleen zichzelf, maar ook de wereld om zich heen redden. En dat is fijn. Hoe meer vrouwelijke voorbeelden, hoe beter. Er zitten tenslotte nog steeds te weinig vrouwen in de top van het bedrijfsleven. En bij de Provinciale Statenverkiezingen is helaas maar 32 procent van de kandidaten vrouw, blijkt uit onderzoek van de NOS en nieuwsdienst LocusFocus; lijsttrekkers nog minder.
Een Barbie die politicus is, zou best leuk zijn dus. Of een nieuw sprookje met, zeg, een jonge, vrijgezelle prinses die evenveel verdient als haar mannelijke collega’s, niet constant hysterisch of emotioneel genoemd wordt als ze voor zichzelf opkomt en op een datingapp zit met alleen maar intelligente, knappe mannen die een succesvolle vrouw niet bedreigend, maar súperaantrekkelijk vinden. Ik noem maar wat, hoor.
In een cartoon van The New Yorker die deze week viral gaat, leest een vader een sprookje voor aan zijn dochter voor het slapengaan. ‘Laat de rest maar zitten en blader door naar het deel waarin de prinses door het glazen plafond breekt’, zegt ze wijs.
Precies.