Iris van Lunenburg Opinie 9 nov 2018, 06:00

Leestijd: 2 minuten

Arme mensen hatende smiley

„Een smiley als logo vind ik een beetje wrang voor mensen met geldproblemen. Serieus. Als je geld hebt, is zo’n automaat een feestje. Zit je in de schulden, dan word je er telkens door uitgelachen.”

Ik doe zó mijn best. Mijn best om niet elke dag te beginnen met een eye roll en te eindigen met een face palm. Maar vandaag is het weer niet gelukt. En dat allemaal dankzij mijn ochtendkrant, waarin ik de ingestuurde brief van een kinderboekenschrijver uit Haarlem las.

Wat is er aan de hand? Vanaf 2019 krijgen de meeste geldautomaten een nieuwe uiterlijk én een nieuwe naam. Omdat ‘geldautomaat’ voor sommigen blijkbaar een te moeilijk woord is, kan je over een paar maanden pinnen bij een heuse Geldmaat. En deze geldmaat is geel. Heel geel. Niet zoals het prachtige Aspen Gold, dat het nieuwe Millenial Pink is. Denk eerder aan Pino Geel, wat nog altijd vooral lelijk is. Het ding heeft afgeronde zijkanten, waardoor het lijkt alsof ie rechtstreeks uit de Bart Smit komt. En om die infantiele lijn nog wat door te zetten, zijn de twee a’s in geldmaat een smiley. Een smiley, waarin sommigen dus het uitlachen van mensen met schulden denken te herkennen.

Ik hou best van een beetje empathie, begrijp me niet verkeerd, maar jeetje: gaat het?!

Dát lijkt me namelijk het minste waar we ons zorgen om moeten maken. Want wat begon in 2002 als een oproep om de dingen meer te duiden in Jip-en-Janneketaal, is inmiddels verworden tot een totale verjipenjanneking (of is het jipenjanneke-isering?) van de maatschappij. Alles lijkt simpeler, korter en toegankelijker te moeten, waardoor het vooral middelmatiger en kinderachtiger wordt. Met de Geldmaat als laatste wapenfeit. Elke zaterdag ga ik naar de Albert Cuypmarkt om mijn wekelijkse boodschappen te kopen. Groente, fruit, verse bloemen en, vooruit, drie Vietnamese loempia’s met zoete saus. Die loempia’s kosten 3,60 euro en reken ik al dik een jaar af met de pin. De loempiaman van middelbare leeftijd – die van zijn ouderwetse wagen een heuse foodtruck heeft gemaakt, compleet met ‘streetstyle’ uithangbordje en hipsterlettertype – toetst het bedrag in op zijn mobiele telefoon, geeft mij een minuscuul apparaatje, pinpas erop en klaar is kees. Als zelfs ik mijn guilty en ongezonde pleasures met pin kan betalen, wie zijn dan toch de mensen die anno 2018 nog gebruik maken van een geldautomaat? Zijn het soms de toeristen, die eenmaal in het buitenland spontaan vergeten hoe je Google Maps gebruikt en pint in een winkel of restaurant?

Dat zou verklaren waarom de buitenlandse pinautomaten als paddestoelen uit de grond lijken te springen. Want waar in de loop van 2019 het straatbeeld geel zal kleuren door de komst van de Geldmaat, zijn in Amsterdam nu al steeds meer grijze geldautomaten te zien. Vaak met blauwe of rode accenten en lichtgevende letters die ‘ATM’ spellen. Ook niet fraai, natuurlijk. Maar gelukkig wel zonder arme mensen hatende smiley.