Iris van Lunenburg Opinie 5 okt 2018, 04:00

Leestijd: 3 minuten

Nooit oogcontact maken

„Geen appartement huren dat op de begane grond gelegen is.”

Soms zie je iets voorbij komen op social media waarna je denkt: „Lááát ook maar! Ik geef het op, bestel de rest van m’n leven Deliveroo, zet The Good Place op repeat en kom nooit meer mijn huis uit.”

Dit lijstje was zo’n moment:

‘Opletten wat je aandoet’

‘Opletten dat niemand iets in je drankje gooit”

‘Niet hardlopen met oortjes in”

‘Überhaupt niet ’s avonds hardlopen”

‘Nooit oogcontact maken met mannen op straat”

‘Assertief oogcontact maken met mannen op straat”

Ik schrok vooral van mijn eigen reactie: herkenbaarheid, omdat ik de meeste dingen ook doe. Schaamte, om de gretigheid waarmee ik het checkte op extra tips. En een gevoel van algehele malaise, omdat het normaal is geworden om hier, elke dag weer, rekening mee te moeten houden. Ugh.

In het kader van een uitspraak van president Donald Trump („Het is een hele enge tijd voor jonge mannen in de VS”) gaat bovenstaande checklist viral – met 40.000 retweets, 68.000 likes en honderden tips. ’Nooit schoenen dragen waarop je niet kan rennen’, zegt iemand. Of: ‘Maak een foto van je Uber-chauffeur en stuur die naar je appgroep’. Ook handig: ‘Zorg dat vrienden en familie te allen tijde je locatie kunnen tracken’. Liever geen privacy dan geen leven, toch?

Onderzoeker Jackson Katz vroeg voor zijn boek The Macho Paradox: Why some men hurt women and how all men can help welke voorzorgsmaatregelen vrouwen dagelijks nemen om niet het slachtoffer van seksueel geweld te worden. Hij vroeg het ook aan mannen. Die hadden slechts één in plaats van vierendertig regels nodig: „Niets. Ik denk daar nooit over na.” Helder. En nee, niet alle mannen zijn slecht – in tegendeel zelfs. Maar toch vraag ik me af: zijn vrouwen elke dag een potentiële prooi? En is daar überhaupt zélf iets tegen te doen? Want dat hoor je helaas nog te vaak, als een vrouw is aangevallen. Had ze maar geen kort rokje aan moeten trekken/niet ’s avonds moeten hardlopen/niet alleen door het bos moeten fietsen.

Kortom: had ze maar binnen moeten blijven. Top.

Vroeger presenteerde ik het ochtendnieuws bij een lokaal radiostation. Ik woonde in het centrum van Amsterdam, het was slechts acht minuten lopen naar de studio bij de Dam. Heerlijk. Om 5:30 uur ’s ochtends slaapt de stad nog en is het nagenoeg stil. Nagenoeg, als je de opdringerige mannen niet meetelt. „Als ik ze negeerde, werden ze boos. Als ik iets terug zei en ze afwees, werden ze boos”, vatte een twitteraarster het treffend samen. You can’t win. Dus ga ik elke dag de deur uit met friend finder aan en een alarmpje, soort-van-pepperspray en extra platte schoenen in mijn tas. Voor wat het waard is, tenminste. Want, zo blijkt uit recent onderzoek van het Centrum Seksueel en Familiaal Geweld: de meerderheid van de verkrachtingen of aanrandingen wordt nog steeds gepleegd door iemand die je kent.

Lááát ook maar.