Ebru Umar Opinie 15 mei 2018, 05:00

Leestijd: 2 minuten

De vrijheid van het woord

Vanmiddag wordt de Pim Fortuynprijs uitgereikt en ik ben er niet bij. Agendafout – kan het niet mooier maken dan het is. En ja, dan zeg je toch die andere afspraak af? Yup. Maar die andere afspraak is in het buitenland. Echt #hoedan?!

De Pim Fortuynprijs had er nooit mogen zijn, het is een prijs waar nooit iemand voor had mogen sterven. Maar we leven in een land waar de vrijheid van spreken inmiddels al jaren niet meer vanzelfsprekend is. En ondanks de moord op Pim, en ook de moord op Theo, wordt het steeds meer goedgepraat dat je niet meer alles zou mogen zeggen. Je zou maar iemand kwetsen. Nee, van je vrijheid beroofd worden is zeker niet kwetsend? Toekijken hoe anderen toestaan dat je van je vrijheid beroofd wordt, is zeker niet kwetsend? Waarom moet ik ruimte maken door vrijheid in te leveren?

Mijn vrijheid is heilig en de Pim Fortuynprijs een erkenning waar ik trots op ben.

Het is geen erkenning waar je iets aan hebt in Nederland. Dat wil zeggen: je telefoon gaat niet opeens vaker, je bankrekening wordt niet opeens vetter. Media in Nederland worden gedomineerd door ‘links’ en voor links is zo’n prijs de bevestiging van wat ze allang wisten: negeren. Foute mening, verkeerde bubbel.

Columnist is echter niet iets wat je wordt. Columnist bén je. Vrijheid is geen concept dat je promoot uit commercieel oogpunt, vrijheid zit in je. Een columnist ziet en benoemt beperkende kaders, krijgt hoon en spot over zich heen, houdt z’n rug recht, wordt als-ie mazzel heeft genomineerd voor de Pim Fortuynprijs en wordt, als dat beeldje in huis staat, tot zijn spijt bevestigd in z’n overtuiging: vrijheid is kostbaar. Moord is het ultieme mondsnoeren.

Er gaan wat stadia aan vooraf: hoon, ontkenning, kleineren, miskennen, ontkennen, negeren en uitsluiten. Alle genomineerden van de Pim Fortuynprijs, in het verleden en heden, kennen deze stadia. De nominatie, laat staan het winnen van de Pim Fortuynprijs, brengt hier geen verandering in. Het is aan de genomineerden van de Pim Fortuynprijs om hun rug recht te houden, om tegen de stroom in te benoemen en vooral álles hardop uit te spreken wat niet alleen de vrijheid van het spreken maar vrijheid in het algemeen beperkt. Wegkijken is geen optie; dat doen de anderen al. In een Nederland dat al jaren en jaren wegkijkt, geeft het benoemen van álles en iedereen die onze vrijheid beperkt, geen status of respect. Integendeel: het geeft bij tijd en wijle een enorm eenzaam gevoel.

De nominatie van de Pim Fortuynprijs is een erkenning.

Genomineerden worden niet alleen gezien, gehoord, gelezen maar ook gewaardeerd.

Deze waardering wordt hardop en plein public uitgesproken. Ik was en ben daar dankbaar voor. Dankbaar ook, dat niet alleen de winnaar maar ook de genomineerden van de Pim Fortuynprijs ondanks alle kritiek, uit linkse dan wel rechtse hoek, het lef hebben om te waken over de vrijheid van het woord.