Iris van Lunenburg Opinie 12 jan 2018, 06:00

Leestijd: 3 minuten

Vieze, ongewenste zoenen

„Ik zag hem al aankomen”, vertelt mijn goede vriendin Sophie vol walging. Oh god, zeg ik. „Net iets te zelfverzekerd. Duidelijk al een slok op.” Ugh. „Ik steek extra assertief mijn hand uit, maar hij pakt me vast. Drie van die natte, muffe zoenen.” Ieuw. „En hij probeerde nog te smokkelen ook.” Gadver! „Ik dacht dat hij wel beter zou weten na #metoo.”

De eerste week van het nieuwe jaar is voor het goede voornemen, de tweede week voor de nieuwjaarsborrel. Een mooi moment om gezamenlijk vooruit te kijken. Het is helaas ook het moment van de nieuwjaarszoen. Meestal drie. En meestal door een oudere, mannelijke collega die net iets te graag wil. Hij heeft er al naar uitgekeken sinds het kerstfeest. Toen durfde hij nog niet, maar nu gaat hij ervoor: 2018 wordt tenslotte ook zíjn jaar. Hij gaat recht op zijn doel af. En dat doel, dat ben jij. Natuurlijk, je wijkt naar achter. Krijgt bijkans een nekhernia van de schijnbewegingen. Maar helaas, hij is sterker en plant drie vieze, ongewenste zoenen op je wang. En perongelukexpres bijna op je mond. „Gelukkig *smak* nieuw *smak* jaar *smak*!” Brrr.

Eén op de vijf mensen zou bewust tijdens de nieuwjaarsborrel op jacht gaan om een zoen van een specifieke, aantrekkelijke collega te scoren, meldde RTL Z in 2016 naar aanleiding van een onderzoek van Tempo Team. En: meer dan de helft van alle werknemers vindt kussen met collega’s vervelend of ongemakkelijk (…) vrouwen voelen zich daar ongemakkelijker bij dan mannen: 61 vs 51 procent.

En dat was nog pre-#metoo. Sinds oktober 2017 is er fors meer aandacht voor seksueel geweld en lastigvallen – vooral in combinatie met professioneel machtsmisbruik. Vrouwen spreken zich uit én worden serieus genomen. Nu het nieuwe jaar begonnen is en iedereen weer aan het werk gaat, vraag ik me af: hoeveel is er bij de mannelijke collega’s blijven hangen van de achterliggende gedachte van #metoo? Houden ze het netjes en staat het woord consent vanaf nu in het mannelijke brein gegrift? Ook tijdens de vrijdagmiddagborrel?

De Volkskrant onderzocht deze week of de #metoo-schandalen mannen zo bang maken dat ze hun vrouwelijke collega’s gaan ontwijken. Organisatieadviseur Peter Fijbes beaamt dat: „Mannen kunnen zo bang zijn de verkeerde indruk te wekken dat ze heel rigoreus reageren: dan maar ver bij vrouwen uit de buurt blijven. Collega’s kunnen een uitnodiging om mee een biertje te drinken al verkeerd uitleggen.” Jeetje. Dit is ook de diepe, diepe angst van actrice Catherine Deneuve, bleek woensdag. Verkrachting en een seksueel getinte opmerking worden op één hoop gegooid, volgens de honderd protesterende Françaises. Straks durven die arme mannen niet meer te flirten, klinkt het angstig. Ze weten zometeen niet meer wat wél en wat niet geoorloofd is. Heftig hoor. En dat terwijl het heel simpel is. Nee is niet alleen nee, ja is ook echt pas ja. Punt.

Vanavond is mijn laatste nieuwjaarsborrel. Ik heb mijn schijnbewegingen geoefend, neem mijn extra ferme handdruk mee, maar misschien volg ik wel dé nieuwjaarszoenontwijktip van etiquettedeskundigen: bij binnenkomst heel hard ‘Gelukkig nieuwjaar!’ roepen. En dan snel door naar de bar.