Ik ben bang om vrienden te verliezen als ik nee zeg
,,Ik kan gewoon geen nee zeggen,” Peter* (26) is een zorgzame jongen. Hij vindt het belangrijk dat andere mensen zich gesteund en gehoord voelen. Maar dat gaat eigenlijk ten koste van hemzelf. ,,Ik weet niet meer wat de laatste keer was dat ik echt een vrije dag had. Verhuizingen, vrienden met relatieproblemen, de eigen zaak van mijn ouders… Ik sta altijd klaar. Het ergste is nog dat ik het heel vaak zelf voorstel. Achteraf kan ik mezelf dan wel voor mijn kop slaan.” De laatste tijd gaat het met weinig plezier. Hij is moe, chagrijnig en voor zijn gevoel zijn anderen hem toch nooit echt dankbaar.
Achter het plaatje
Zonder dat hij het door heeft zet Peter zichzelf eigenlijk altijd onderaan zijn prioriteitenlijstje. Hij is zo gewend zich te richten naar wat anderen nodig hebben, dat hij zelfs niet zo goed meer weet wat hij zelf eigenlijk wil. Zijn wensen en behoeften komen pas aan de orde als hij zeker weet dat hij aan al zijn verplichtingen heeft voldaan.
Onbewust haalt Peter een belangrijk deel van zijn eigenwaarde uit de zorgrol. Als anderen hem nodig hebben, heeft hij het gevoel dat hij ertoe doet. Maar mensen reageren misschien niet zoals je dat hoopt. En als je altijd voor anderen zorgt en jezelf verwaarloost, raak je uitgeput.
De verandering:
Samen kijken we naar de kernovertuigingen die onder Peter’s gedrag liggen. De belangrijkste zijn:
- Mijn eigen behoeften zijn minder belangrijk dan die van anderen
- Ik ben pas iets waard als ik iets voor een ander kan betekenen
Na zelfonderzoek ziet hij in dat hij van kinds af aan heeft geleerd zich te spiegelen aan het gedrag van zijn vader. Een man die zijn liefde meer liet blijken door daden dan woorden of knuffels. De meeste erkenning kreeg Peter als hij zijn vader hielp bij klusjes rond het huis. Peter heeft zo geleerd zijn authentieke behoeften (een compliment of knuffel) te vervangen door klaarstaan voor anderen. Hij durfde daarom ook niet goed ‘nee’ te zeggen als mensen hem ergens voor vroegen, uit angst dat hij daarmee vriendschappen zou verliezen. In de weken erna leert Peter tijd en ruimte voor zichzelf te nemen zonder dit egoïstisch te vinden. Nu heeft hij een goede balans gevonden tussen een ander helpen en goed voor zichzelf zorgen.
Tips
- Besef dat je ‘nee’ altijd in dienst staat van je ‘ja’. Als je weet wat je zelf belangrijk vindt en graag wilt in het leven (jouw ‘ja’), dan wordt het makkelijker om ‘nee’ te zeggen op alles wat daar niet mee te maken heeft. En stel je toch een keer een ander voor jezelf, dan is het een weloverwogen keuze. Je weet wat je ervoor opoffert (in plaats van je altijd te laten leiden door wat anderen willen).
- Wil je ontdekken wat voor jou belangrijk is? Draag een klein notitieblokje bij je waarin je elke dag momenten opschrijft die je echt fijn vond. Wees specifiek. Wat was er zo mooi of leuk aan die ervaring? Al na een paar dagen zul je een rode draad ontdekken in de dingen die je graag doet.
- Jouw negatieve kernovertuigingen kun je ontdekken door te kijken naar wat een situatie je oplevert. Je wordt moe van altijd maar anderen helpen en jezelf negeren. Toch blijf je ermee doorgaan. Wat krijg je er onbewust voor terug? Misschien is het erkenning of het gevoel krachtig of sociaal te zijn. Maar hier een korte zin van, zoals in de voorbeelden van Peter’s kernovertuigingen. En kijk of je kunt ontdekken waar in je leven je die overtuiging voor het eerst hebt opgedaan.
Lees ook: Het mooiste meisje van de klas
WIE IS NIENKE?
Nienke is oprichter van Jong Burnout dat maandelijks meer dan 80.000 bezoekers heeft. Ze is sociaal psycholoog, gecertificeerd yogadocent en groepscoach. Zelf kreeg ze op haar 24e een burn-out. Nu helpt ze door middel van coaching en training millennials om te gaan met de eisen van het digitale tijdperk en de prestatiemaatschappij. Haar uitgangspunt is energievol leven door te investeren in de gezondheid van zowel je hart, je hoofd als je lichaam.