Elfie Tromp Opinie 2 mrt 2016, 07:30

Leestijd: 2 minuten

Over vrinden en adoptiezonen

‘Gerard Reve en Albert Mol waren in mijn jeugd de enige publieke homo’s,’ zegt mijn oom. ‘Van die flamboyante, ordinaire mannen. Nee, geen wit satijnen pak of glittertrap om zingend vanaf te dalen voor mij.’

Ik ben op bezoek bij mijn oom in Marokko. Na zijn pensioen heeft hij zich daar gevestigd en runt een kleine Bed & Breakfast, samen met de troost van zijn oude dag, Abdel. Mijn oom is een gesoigneerd heertje; altijd in pak, die de etiquette in ere houdt.

Als mijn oom vroeger met een geliefde bij een familiediner aanschoof, noemde mijn oma het steevast ‘zijn goede vrind’ of, als de vrind in kwestie jong was, zijn ‘geadopteerde zoon’. Het duurde decennia voordat mijn oom in familiekring toegaf dat hij, inderdaad, meer van heren dan van dames hield. Hij had geen rolmodel waar hij zich mee kon identificeren. Een netwerk waar hij zijn gevoelens bij kwijt kon, moest hijzelf zien te vinden. Hij voldeed zijn plichten als zoon en vond zijn eigen leven op de tast. Mijn oom is een kleine revolutie onder een satijnen das.

Met gekromde tenen keek ik deze week het interview van YouTube-ster Salaheddine met Tofik Dibi. Salaheddine is een Marokkaanse comedian die exclusief voor zijn eigen achterban filmpjes maakt. Of zoals hij tegen Tofik zegt: ‘Wij zijn geen Nederlanders. Wij zijn Marokkanen, toch?’

Insteek van het interview: schreef Tofik zijn boek Djinn, over zijn coming-out, voor financieel gewin? Waarom heeft hij zijn zonde niet bedekt? Vind hij Marokkanen die in de kast blijven, laf? Heeft hij wel koranstudie gehad als kind? Geduldig beantwoordt Tofik zijn vragen, laat zich constant in de rede vallen door de opgewonden Salaheddine. Tekenend is dat Salaheddine nergens het woord homoseksueel gebruikt, alsof het woord zelf besmet is. Hij heeft het over ‘jongens en meisjes die van hetzelfde last hebben als jij’.

Last. Alsof geaardheid een eczeem is.

Ik interviewde Salaheddine eens voor lokale televisie. Hij trok volle zalen, maar wist niet wie Bert Visser of Brigitte Kaandorp waren. Hij ging zelf nooit naar het theater. Nederlandse rolmodellen lieten hem koud. Destijds verwarde ik zijn rechtlijnigheid met focus. Nu weet ik dat hij vooral kortzichtig is. Het is 2016. Zoals Salaheddine een rolmodel is voor de energydrink-slurpende Marokkaantjes op de hoek, zo is Tofik Dibi dat voor de homoseksuele Marokkanen. Zonder satijnen pak of glittertrap. Geduldig en welbespraakt. Daar kan Salaheddine nog wat van leren.