Elfie Tromp Opinie 16 dec 2015, 07:21

Leestijd: 2 minuten

#tegendebakker

„Dus ik zeg tegen mijn bakker: De croissants smaakten prima, maar ik heb erover vergaderd en ik wil toch krentenbollen. Gratis graag.”

#tegendebakker, de nieuwe Twitter-trend waarbij zzp’ers klagen over de idiote voorstellen die zij van opdrachtgevers hebben gekregen klinkt als een slechte grap, maar dat is het helaas niet. Hoewel de Zelfstandige Zonder Personeel het toekomstbeeld van de arbeidsmarkt is – iedereen flexibel, werkend op zijn/haar piekuren, al dan niet in pyjama – krijgt hij absurde voorstellen die niemand ooit aan een bakker zou doen.

Nu word ik regelmatig gevraagd om iets gratis te doen. Een vriendelijk ‘nee’ volstaat meestal wel. Een zacht gagevoorstel doen voor de kleinere budgettering, zorgt er regelmatig voor dat ik wat croissants onder de toonbank verkoop die anders waren blijven liggen. Dat vind ik geen structurele onderwaardering van mijn werk, eerder een gemakkelijk zakcentje. Ik zie mezelf niet echt als bakker, meer als marktkoopman. Er kan onderhandeld worden. Ook de andere kant op. Als de afgezant van de koning brood komt kopen, dan bied ik hem mijn beste beschuiten voor het volle pond aan. Met de vriendelijke groeten.

Ook bevind ik me regelmatig in de rol van klant. Af en toe geef ik een literair tijdschrift uit. Ik hoest het drukgeld op, vraag bevriende schrijvers mee te doen en zorg dat ze gratis dronken worden op de lanceeravondjes. Als er budget is, verkruimel ik dat eerlijk over de deelnemers. Als ze daarvoor bedanken, vind ik dat prima. Als ze meedoen, des te leuker. Daar tegenover staat mijn dankbaarheid en een gelijksoortige dienst als ze zelf iets organiseren.

Het werk van de zzp’er is vaak niet zo tastbaar als een brood. Dat maakt het voor de argeloze klant moeilijk in te schatten wat de waarde van arbeid daadwerkelijk is. We kunnen allemaal lezen en schrijven, maar pakkend schrijven, dát is een ambacht. Als je het tot deze alinea hebt gehaald, betekent het dat ik mijn waarde heb bewezen. Hoe hoog je die inschat, zegt meer iets over jou dan over mijn werk. Sommige mensen zijn krenterig, anderen onbenullig. Zelden is het kwaadaardigheid dat achter een beledigend voorstel schuilt. Het staat de zzp’er vrij een klant te informeren over gangbare tarieven, de deur te wijzen of, tussen het bakken door, met het meel nog aan zijn vingers, zijn frustratie op Twitter af te reageren.