Elfie Tromp Opinie 28 okt 2015, 06:00

Leestijd: 2 minuten

De morele toekomstwagen

Knight Rider was jarenlang mijn lievelingsshow. Ik kon me niets mooiers bedenken dan David Hasselhoff die samen met zijn slimme, zelfrijdende, auto KITT boeven ving. Ik weet niet op wie ik verliefder was; de grappige racewagen of Hasselhoff in hyperstrakke broek.

De zelfdenkende auto komt steeds dichterbij. Het was op de parkeerplaats van het crematorium dat mijn vader de ‘denkfunctie’ van zijn gloednieuwe wagen leerde kennen. Zijn achterruit is voorzien van een camera. De wagen begon hysterisch te loeien terwijl hij soepel achteruit reed en bijna tegen mijn bejaarde oudtante botste. Mijn vader remde pas toen alle inzittenden begonnen mee te gillen. De wagen was in staat een obstakel te herkennen en daarvoor alarm te slaan, maar het systeem is nog niet aan zijn rem gekoppeld. Mijn vader herkende nog niet de ‘taal’ van de wagen. Een ongeluk werd wel aangekondigd, maar nog niet afgewend.

Menselijk falen is bij de meeste verkeersongelukken de boosdoener. De chauffeur was slordig, gehaast of onder invloed. Een ongekende hoeveelheid slachtoffers kan worden vermeden als de imperfecte chauffeur wordt verruild voor een perfect beheerst systeem. Maar met het uit handen geven van controle, geven we wagens ook de macht om te beslissen over leven en dood. Het is te programmeren dat een wagen niet uitwijkt voor alles wat kleiner dan een kat is. Niemand wil verongelukken om een eekhoorn te redden. Maar wat moet een wagen doen als er plots een kind de straat oprent en de keuze ligt tussen het kind raken of tegen een muur botsen, een actie die wellicht dodelijk is voor de chauffeur? Het kind is jonger, dus zijn leven is in vele opzichten waardevoller. Maar zou men wel een wagen kopen die het veiligstellen van zijn eigenaar niet als allerhoogste doel heeft? De auto van de toekomst zal zich moreel moeten kunnen verantwoorden. Zou dit een vereiste moeten zijn of is er straks bij de dealer ook de keuze voor een amorele wagen? Zoals er nu ook amorele chauffeurs zijn die dronken rijden, niet omdat ze iemand dood willen hebben, maar simpelweg geen zin hebben om een taxi te bellen.

Programmeurs, filosofen en ontwerpers zullen hun handen vol hebben met de gedroomde toekomstwagen. Ik fantaseer ondertussen in de file van een auto à la KITT, een met humor, die mij kan entertainen én vervoeren. En anders graag een chauffeur zoals Hasselhoff. Het liefst in eenzelfde loeistrakke broek.