Elfie Tromp Opinie 21 jan 2015, 09:09

Leestijd: 2 minuten

Klerewereld

Een olijke Aziaat lacht me toe vanaf de Primark-website onder het kopje ‘onze ethiek’. Hij draagt een hippe bril en steekt zijn wijsvinger opgewekt in de lucht. Daaronder volgt een reeks eisen waar Primarks fabrieken aan schijnen te voldoen. Nergens concrete cijfers.

De afgelopen weken keek ik de documentaireserie ‘Slag om de klerewereld’. In drie afleveringen worden de schakels van de textielwereld doorlopen. Van catwalk naar inkoper. Van fabriek tot katoenveld. Wat als een pittig potje onderhandelen begint op de modebeurs, vertaalt zich door naar steeds schrijnendere beelden van onveilige gebouwen, verplicht overwerk en stuitende onderbetaling. Laat ik ook de kinderarbeid en het onbeschermd werken met gifstoffen niet vergeten.

Sinds kort kijk ik op het label voordat ik iets aandoe. Made in China. Cambodia. Vietnam. Bangladesh. Ik heb een kast vol exotica. Ik noteer de merken, mail ze een vragenlijst over hun arbeidsomstandigheden. Soms krijg ik antwoord.
Twee dollar, rekent een katoenhandelaar ons voor in ‘Slag om de klerewereld’. Dat zou een kledingstuk meer moeten kosten om het van biologisch katoen en onder goede arbeidsomstandigheden te maken. Dat is een bedrag dat zelfs de meest fervente Action-shopper wel kan missen.

Je bouwt de wereld met je portemonnee, zegt mijn vriend als we in de supermarkt voor het vleesschap staan. Wat je koopt, groeit. Ik kies de biologische kip omdat ik wil geloven dat mijn keuze zin heeft. Niet omdat ik zeker weet dat wat er onder het groene logo ligt te glanzen daadwerkelijk biologisch is. Ik ken de andere kant. In het dorp van mijn ouders zit een grote chrysantenboer. Hij heeft het eko-keurmerk en als de jaarlijkse controle komt, stalt hij de vaatjes verboden gif even bij de buren. Zo kan hij zijn bolletjes duurder verkopen en met het gif loopt hij niet het risico op een mislukte oogst. Ook dat is bewust ondernemen.

De komende jaren zal er ongetwijfeld eindeloos gelobbyd worden door sympathieke initiatieven om de kledingindustrie te hervormen, zoals de Fair Wear Foundation en de Schone Kleren Campagne. Het zou te cynisch zijn om te stellen dat er niets zal veranderen. I want to believe, prevel ik à la X-files als ik een shirt van de Conscious-collectie in mijn handen houd. Ik weet dat je me gemakkelijk kunt voorliegen. Plak een foto van een lachende man op je website en ik ben, samen met het grootste gedeelte van de consumenten, even gesust.