Merel Driessen Nieuws 17 nov 2017, 17:28

Leestijd: 3 minuten

Opgegroeid met internet: hoe goed doen we het?

Internet is niet meer weg te denken uit ons leven. Voor jongeren geldt dat al helemaal. Zodra ze thuiskomen van school duiken ze achter hun computer om de filmpjes van hun favoriete YouTubers te bekijken. De tijd dat ze vastgekluisterd zitten aan de tv, is voorbij.

Ondanks dat hun leven bijna helemaal draait om het internet, zouden de digitale vaardigheden van jongeren tegenvallen. Ze overschatten hun vaardigheden zelfs, blijkt uit onderzoek van Kennisnet en Mediawijzer.net. „Ze kennen en kunnen social media, maar hun informatievaardigheden zijn niet goed”, aldus Mary Berkhout, programmadirecteur van Mediawijzer.net.

‘Op mijn achtste ontdekte ik de wereld van het programmeren’

Maar volgens Jiami Jongejan valt dat allemaal wel mee. „Jongeren zijn opgegroeid met internet. Ik denk dat ze digitaal juist vaardiger zijn dan hun ouders.” Jiami is pas achttien jaar oud, maar heeft ruim 200 duizend abonnees op haar YouTube-kanaal. Van jongs af aan is ze al bezig met het internet. „Vanaf mijn twaalfde ben ik begonnen met bloggen. Maar daarvoor bouwde ik al websites. Op mijn achtste ontdekte ik de wereld van het programmeren.”

Jiami denkt dat het niet ligt aan de digitale vaardigheden van de jongeren. „Je moet meer kijken naar wat er digitaal precies gebeurt. Fake news bijvoorbeeld: het herkennen hiervan is in mijn ogen meer een leesvaardigheid dan een digitale vaardigheid. Daar zijn hun ouders misschien wat beter in.” Mary Berkhout beaamt het dat jongeren al veel weten van het internet. „Ze hebben door hoe gedragscodes werken op bijvoorbeeld Snapchat, Instagram en Facebook. Ze nemen het met een korrel zout.”

Ouders en internet

Ouders nemen in tegenstelling tot hun kinderen het internet een stuk serieuzer. Uit het onderzoek van Kennisnet en Mediawijzer.net blijkt dat ouders ook een rol spelen in voorlichting over internet. Maar hebben ouders ook door hoe grote rol internet speelt in het leven van hun kinderen?

Volgens Jiami verschilt dat per ouder: „Ik kreeg bijvoorbeeld van jongs af aan al veel vrijheid in mijn computer. Dat kwam omdat mijn vader in de ICT werkte en wist dat daar een grote toekomst in zat. Ik zat altijd achter mijn computer terwijl mijn klasgenootjes moesten buitenspelen. Nu ben ik er blij mee dat ik er van jongs af aan al zo veel over heb geleerd.”

‘Ze hebben school nodig voor het next level’

Met hun onderzoek willen Kennisnet en Mediawijzer.net een oproep doen aan scholen om meer les te geven over digitale vaardigheden aan hun leerlingen. „Ondanks dat jongeren al veel van zichzelf en van elkaar leren over internet, komen ze maar tot een bepaald niveau. Ze hebben school nodig om naar het next level te gaan. Scholen besteden daar nu te weinig aandacht aan.”

Jiami is het ermee eens dat jongeren les moeten krijgen over internet op school. „Ik denk dat het erg verstandig is om voorlichting te geven over bijvoorbeeld fake news en cyberpesten. Ze moeten de gevaren van het internet leren kennen.” Ze pleit er ook voor dat kinderen op jonge leeftijd al bezig zijn met bijvoorbeeld iPads. „Je moet ze daar echt mee laten opgroeien, want dat is de toekomst.”

Voorbeeldfunctie

Door haar populaire YouTube-kanaal en blog vindt Jiami dat ze een voorbeeldfunctie heeft en denkt ze na over wat ze wel en niet in haar filmpjes zet. „Niet iedere YouTuber is het ermee eens, maar ik vind dat je moet nadenken over wat je op het internet plaatst. Ik heb vorig jaar bijvoorbeeld een boek uitgegeven over hoe mijn blog en YouTube mij hielpen om mijn eetstoornis te overwinnen.”

Vrijdag is de Week van de Mediawijsheid van start gegaan. In het kader van deze week heeft een groep YouTubers, onder wie Jiami, de Social Code opgezet. Hiermee willen ze transparanter zijn over hun reclame en proberen ze meer duidelijkheid te geven aan hun kijkers.