Redactie Metro Good vibes 25 apr 2020, 06:12

Leestijd: 3 minuten

Teleurgesteld om afgelaste festivals? ‘Wees pessimistisch’

Festivals, concerten, voorstellingen, tentoonstellingen, filmvertoningen: alles ligt stil. De coronacrisis brengt de ene na de andere teleurstelling met zich mee. En dat afgelopen dinsdag bekend werd dat daarbovenop ook de gehele festivalzomer gecanceld wordt, kwam bij veel artiesten en organisaties, maar ook festivalgangers hard aan. Hoe ga je om met die teleurstelling?

De meeste mensen gebruiken hun veerkracht als ze weten dat iets leuks niet doorgaat, zegt Sander Koole, hoogleraar klinische psychologie aan de Vrije Universiteit. „Over het algemeen kan zo’n 60 tot 80 procent zelfs goed doorgaan met hun leven na vreselijk traumatische of levensbedreigende situaties. Sommige mensen zetten zich moeilijker over negatieve ervaringen heen en gaan bij de pakken neerzitten. Een belangrijke factor die daarin meespeelt is persoonlijkheid, bijvoorbeeld als je veel piekert."

Verwachtingen

Piekeraars hebben bij negatieve ervaringen zoals teleurstelling normaal gesproken veel aan sociale steun. Iets wat lastig is tijdens de coronacrisis. „Elke sociale rol versterkt het welzijn", legt Koole uit. „Door deze lockdown worden al die sociale rollen langzaam als een ui afgepeld: collega’s zie je niet meer, maar je kunt ook niet naar je vrienden of buren. En als daarbovenop komt dat je vier maanden niet naar een festival kan om afleiding te zoeken, maakt dat het allemaal nog een stukje zwaarder."

Verwachtingen naar beneden bijstellen kan dan helpen. „Door pessimistisch te zijn kun je in feite een beter welzijn creëren, dat heet ook wel defensief pessimisme. Er bijvoorbeeld van uitgaan dat er een jaar lang niets leuks gaat gebeuren zoals een feestje, kan een beschermende werking hebben en zo kun je jezelf een hoop teleurstelling besparen." De hoogleraar plaatst als kanttekening dat dit idee niet voor iedereen werkt en het ingaat tegen de stokpaardjes van grote Amerikaanse psychologen. „Die zeggen juist: als je er maar in blijft geloven en hoop blijft houden, dan komt alles vanzelf wel goed. Maar juist voor piekeraars kan het helpen er juist even niet in te geloven."

Zekerheid

Ook zekerheid over hoe een situatie verloopt, kan negatieve emoties verzachten. „Onzekerheid is een versterker van emoties. Daarom moet je in romantische relaties ook niet al te snel de liefde verklaren, dat onzekere ervan maakt de spanningsopbouw van de emotie groter", lacht Koole. „Als er een duidelijke stip aan de horizon zou zijn in de vorm van de einddatum van deze crisis, zou dat helpen om met deze moeilijke situatie te dealen. Dan kun je naar het einde toeleven. Maar die stip wordt bij elke persconferentie weer opgeschoven, en er ontstaat een soort schijnzekerheid wat voor juist grotere teleurstelling kan zorgen."

„Als je ergens lang op wacht, en het gaat nét niet door, dan is dat pijnlijker dan als iets lang van tevoren al gecanceld wordt. Net als de trein nét niet halen: dan ben je meer teleurgesteld dan als je ruim te laat was. Als je al helemaal verwacht had dat je op dat festival stond en kon inleven hoe het zou zijn, doet het veel meer pijn dan als je allang dacht dat het niet doorging."