Ingelise de Vries Good vibes 16 jan 2017, 07:25

Leestijd: 4 minuten

Waarom zijn we massaal depressief?

Het is maandag niet alleen Blue Monday, ook wordt het Depressiegala voor de tweede keer georganiseerd. Het gala moet ervoor zorgen dat meer mensen kennis krijgen over depressies. Dit jaar ligt de focus op jongeren: steeds meer jongeren zitten in de spreekkamer van een psychiater of psycholoog. Zijn we massaal depressief of durven we er éindelijk over te praten?
De keuze om het gala dit jaar op jongeren te richten, is heel bewust. Psychiater en initiatiefnemer van het gala – uit protest – Esther van Fenema vertelt aan Metro dat er een duidelijke toename is van jongeren die depressieve klachten hebben. „Het is verontrustend dat die groep depressief thuiszit. Deze mensen zijn aan het begin van hun leven en carrière.” Onderzoek naar hoe dat komt, is belangrijk: de Wereldgezondheidsorganisatie (WGO) verwacht dat depressie in 2030 de grootste ziekte is.

Niet prima of druk

Het neemt dus toe onder jongeren, maar er wordt ook steeds meer gepraat. Linda Mertens (26) zit achter één van de vele initiatieven die psychische klachten onder jonge mensen bespreekbaar moet maken: Normaal Gesproken. „Uit eigen ervaring en in mijn nabije omgeving merkte ik dat het heel moeilijk kan zijn om met vrienden te praten over dingen die niet ‘goed’, ‘prima’ of ‘druk’ zijn. Terwijl er achter de schermen regelmatig wat aan de hand is. Op een of andere manier blokkeren mensen in gesprekken daarover. Er wordt geen ruimte gegeven aan negatieve, moeilijke emoties. Alsof die er niet mogen zijn.”

Door middel van een fotoproject laat ze elke week een jongvolwassene aan het woord over angsten, onzekerheden of zorgen. „De foto’s delen we met onze community, om te laten zien dat online niet alleen maar om het etaleren van een ideaalplaatje gaat.” Daar blijkt voor veel anderen toch herkenning in te zitten. „Ik krijg wekelijks terug dat er dankzij de foto’s gesprekken zijn ontstaan. Het is nu nog op kleine schaal, maar je plant wel een zaadje.”

View this post on Instagram

A post shared by Normaal Gesproken (@normaal_gesproken)

Angststoornis

De 24-jarige blogger en vlogger Vera Lucker heeft meer dan 200.000 volgers op YouTube en een angststoornis. Ruim twee jaar zat ze in therapie. In oktober plaatste ze een video waarin ze openlijk over haar problemen praat. „Ik kreeg heel veel reacties en mailtjes, maar ook in mijn dichtbije omgeving zie ik dat mensen er veel aan hebben dat ik er open over ben. Veel vrienden die ik via het bloggen heb leren kennen, bleken ook problemen te hebben. Daardoor voel je je niet meer zo alleen, je kunt elkaar steunen. Soms is het best lastig om uit te leggen wat er in mijn hoofd omgaat, het is heel fijn om het er met mensen over te hebben die begrijpen wat het is.”

Middeleeuws

Dat erover gepraat wordt is op meer vlakken belangrijk, stelt Van Fenema. „Er wordt heel middeleeuws omgegaan met psychiatrische aandoeningen. Het ontbreekt aan kennis. Wat zijn de symptomen, wat is het? Iedereen is wel eens somber. Er is veel aandacht nodig om te leren wat een depressie nou eigenlijk is. Ik hoop dat er gezonder mee omgegaan kan worden, dat er minder stigma, taboe en schaamte op ligt.”
Daarmee kun je de schade beperken, denkt Van Fenema. „Hoe eerder het geconstateerd wordt, hoe minder lijdensdruk is en hoe minder groot de kans is op arbeidsuitval. Er kan eerder begonnen worden met behandelen en bepaalde gedragspatronen zijn niet zo hardnekkig.” Openheid lost depressies niet op, maar kan het herstel wel makkelijker maken. Dat is niet alleen goed voor je hoofd, maar ook voor je lichaam. Mensen met een depressie eten vaak ongezonder en bewegen minder.

View this post on Instagram

A post shared by Normaal Gesproken (@normaal_gesproken)

Quinoazaadetende student

Hoe het komt dat steeds meer jongeren depressief zijn? „Het heeft te maken met schaamte”, denkt Mertens. „En nog meer met de bezetenheid met verwachtingen en meningen van anderen. Er is zoveel behoefte aan bevestiging en er sluimert angst. Angst niet altijd leuk en vrolijk te zijn, of de angst iemand lastig te vallen met problemen.” Dat ziet ook Van Fenema. „In mijn spreekkamer heb ik die hippe, glutenvrije, quinoazaadetende student. Die is leuk en bijzonder voor de buitenwereld, maar zit huilend in de spreekkamer. En niemand mag dat weten.”
Mertens hoopt dat taboe bij het kroegpubliek binnenkort te verbreken met zogenoemde Conversation Coasters. „Dat zijn bierviltjes die in café’s op tafel moeten komen. Daar staan die moeilijke vragen erop. Als vrienden met elkaar afspreken, dan komen die vragen op tafel. Het nodigt uit om verder te praten.”