Erik Jonk Good vibes 5 dec 2016, 05:00

Leestijd: 6 minuten

Zweten, zwoegen en genieten op EK beroepen in Zweden

39 nationaal kampioenen uit ons land, van kapper tot webdesigner, hebben drie dagen lang gestreden op EuroSkills, het EK beroepen. Metro keek van 2 tot en met 4 december mee bij staaltjes vakmanschap en sprak ook WorldSkills Netherlands-directeur Jos de Goey.

De een sproeit de planten en het zand nat, de ander holt nog snel met een stoffer langs houten balken. Het publiek, rijen dik, klapt de handen stuk op de maat van de seconden die richting eindstreep tikken. Dan is het gedaan en twee heren geven elkaar met vermoeide maar opgeluchte blik een high-five. Mooi moment op de afsluitende zaterdag van EuroSkills in Zweden. De hoveniers Robbert de Visser (Nieuwdorp) en Jacco van Aert (Heerle) hebben het na drie dagen zweten en zwoegen voor elkaar gekregen: een tuin, inclusief brug en een stromende waterpartij.

75.000 toeschouwers

Ze zijn twee van de 39 mbo’ers die dit voorjaar nationaal kampioen op hun vakgebied werden. Stichting WorldSkills Netherlands, dat zich nu veertien jaar inzet om vakmanschap en beroepsonderwijs bij jongeren te promoten, liet hen in de Swedish Exhibition & Congress Centre in Gothenburg de afgelopen dagen meestrijden op het EK beroepen. Onder toeziend oog van bijna 75.000 toeschouwers (veel Zweedse scholieren) troffen zij 460 tegenstanders uit 27 andere landen. Team Nederland zette onder meer de nationale kampioenen meubelmaken, lassen, grafisch vormgeven, landbouwmechanisatie en bloembinden in de strijd.

„Voor mijn carrière vind ik het belangrijk dat ik heb meegedaan”, zegt de bloembindster, Carmen Geurtsen (21) uit Ruurlo. Ze heeft onder meer lichaamsversieringen op een torso van een paspop moeten maken. „Ik heb tijdens hele trainingstraject zóveel geleerd. Je moet het voor jezelf echt willen, want soms zat ik twee uur in de auto. Niet erg, als ik maar dingen leer. Tegen anderen zou ik zeggen: gewoon meedoen, het is zo goed voor je ontwikkeling.”

Veel bekijks

Carmen, die veel bekijks heeft, heeft een volledige baan in het bloembinden aan haar vele werk overgehouden. Iets verderop zit webdesigner Jos Dalhuijsen (21) uit Hardenberg, in een wat stiller hoekje. „Bij mij valt veel minder te zien.” Achter zijn beeldscherm heeft hij zojuist een website voor drie pretparken moeten bouwen. „Zes uurtjes kreeg ik. Normaal doe je drie, vier dagen over zoiets. Het was nu meer laten zien hoever je komt.” Dalhuijsen: „Zwaar en moeilijk, maar deze ervaring had ik niet willen missen en ik ontmoet een hoop leuke mensen. Je moet uren maken met een coach, je hebt verplichte zaterdagen… maar met wat doorzetten heb je er voor altijd iets aan.”

Tempo sky-high

De modeontwerpers Claudy Reinalda (21, Utrecht) en Michelle Koopman (19, Hoogeveen) werden als nummers één en twee van het NK richting Zweden ‘tot elkaar veroordeeld’. Op EuroSkills doen namelijk slechts duo’s mee. Gelukkig klikte het tussen de dames en zo zetten zij zich vol overgave in om bijvoorbeeld via schets, design en het echte maakwerk een werkbroek ‘met heel veel zakken’ als opdracht voor elkaar te krijgen. Vooral bij dat maakwerk bleek de concurrentie geducht. Claudy: „Wij zijn echte designstudenten. Om ons heen zitten doorgewinterde mensen achter de naaimachine. Het tempo is sky-high, dat hebben we onderschat.” Michelle: „Misschien is dat een mooie les voor het mbo. De opleiding en het trainingstraject zou breder kunnen zijn. Maar we vonden het tof hoor.” Claudy: „We hebben alles eruit gehaald wat erin zat.”

Niet laten afleiden

Kok Nick de Jong (20 uit Tilburg kon zijn tegenstanders veel minder aan het werk zien. „Alleen de IJslandse naast me.” De vrolijke nationaal kampioen heeft net kundig drie soorten fingerfood gefabriceerd. Wat dat laatste betreft heeft hij voor toekomstige deelnemers meteen een tip: „Laat je nooit afleiden, want zij doet het misschien wel heel anders dan jij.” Zijn beste tip echter: „Doe mee aan vakwedstrijden. Dat wordt je beste ervaring tot nu toe.”

De directeur geniet

Zijn mobieltje en Applewatch lichten tijdens een gesprek continu op, hij krijgt bericht na bericht. Deze drukbezette man tijdens EuroSkills is Jos de Goey, sinds vijftien jaar – vanaf het eerste uur – directeur WorldSkills Netherlands. De Goey heeft ook nog twee vrijwillige topfuncties in de Europese en wereldtak als het om mbo-vakwedstrijden gaat. Hij is in Zweden een tevreden mens, ongeacht het aantal medailles.

Een boost krijgen

„Medailles zijn natuurlijk prettig”, geeft hij toe. „Maar het gaat hier vooral om het besef dat de maatschappij niet zonder goed beroepsonderwijs kan. Plus de impuls die een samenwerking als EuroSkills met andere landen kan geven bij het onderhoud van beroepsonderwijs. En dat jongeren, of zij nu een medaille halen of niet, een boost krijgen in hun persoonlijke ontwikkeling en richting de arbeidsmarkt.”

De Goey geniet volop op de wedstrijdvloer. „Deelnemers en al die vrijwilligers, coaches en juryleden, die je ziet hebben allemaal het skillsvirus. Eenmaal met het virus besmet, dan doe je gekke dingen en dat is positief bedoeld.”

Hand in hand

Ook als het om ‘vakmanschap’ in Nederland gaat, ziet hij de toekomst zonnig tegemoet. „Ik ben niet politiek gebonden, laat ik dat erbij zeggen. Maar ik zie dat de afgelopen tien jaar stappen zijn gemaakt met het verhogen van de kwaliteit van het beroepsonderwijs. Vakmanschap en goed onderwijs gaan hand in hand en daarin zie ik ook een mondiale trend. Ik zie het als een effect van de crisis. We beseffen dat goed vakmanschap belangrijk is voor de economie. Mensen willen weer unieke producten hebben en een grote groep jongeren wil die producten maken.”

De Goey kan twijfelaars op het mbo een vakwedstrijd alleen maar aanraden: „Of je ver komt of niet, het zal een onvergetelijke ervaring voor je zijn. Het kan een boost voor je carrière zijn, al moet je het zelf doen. Maar kijk naar Rudolph van Veen. Hij deed ooit mee en is nu een televisiekok.”

Ook basisscholen

Ondertussen richten De Goey en zijn mensen zich niet alleen meer op het mbo. De eerste basisscholen worden met een pilot in en in samenwerking met de gemeente Rotterdam warm gemaakt. „Wedstrijden daar zijn geweldig om te zien. Dan geven we niet één medaille natuurlijk, maar zoveel mogelijk. Zo krijgen de leerlingen door leuke korte wedstrijden in elk geval een idee. Tot slot zijn er nu ook vmbo-wedstrijden, toch de leverancier van het mbo. Daar heeft een recordaantal van 133 scholen zich ingeschreven voor Skills Talentswedstrijden.”

Geen gewone baan

Dan licht zijn horloge weer op, Jos de Goey moet naar een volgende klus. Met een glimlach: „Nee, dit is in deze tijd even geen gewone baan. Met Kerstmis mag ik wat gas terugnemen.” Dan snelt hij weer richting kapper, metselaar en autotechnicus.

In maart wordt Skills Heroes, de nationale kampioenschappen al weer gehouden (Rai Amsterdam). Winnaars aan in oktober naar het WK, in Abu Dhabi. Informatie en de talenten volgen? Dat kan hier.