Jesse Sprikkelman Buitenland Vandaag, 11:21

Leestijd: 6 minuten

Wat zijn swing states en wanneer weten we wie wint? Dit wil je weten over de Amerikaanse verkiezingen

Hoe ziet de wereld er na de Amerikaanse verkiezingen van vandaag uit? Het lijkt spannender dan ooit te zijn: wordt Republikein Donald Trump of Democraat Kamala Harris de baas van het belangrijkste land ter wereld? Metro zet een aantal feiten op een rij, zodat je weet waar je het over hebt bij de koffiemachine. 

Dat Harris de plek van Joe Biden deze zomer overgenomen heeft, weet je waarschijnlijk al. De verkiezingsstrijd is sindsdien alleen nog maar grimmiger geworden. Donald Trump werd beschoten tijdens een speech en deed harde uitspraken over zijn tegenstander.

Wat is een swing state en waarom zijn ze belangrijk?

In dit artikel blikken we niet terug op de afgelopen periode, we kijken naar de verkiezingen en de periode die zal volgen. Alle ogen zijn gericht op de ‘swing states’, want die maken het verschil. In sommige staten is al duidelijk wie daar gaat winnen, omdat ze daar altijd al Republikeins of Democratisch gestemd hebben. In swing states wordt de ene keer Democratisch gestemd en de andere keer Republikeins. 

Amerikakenner Raimond Kranenburg legt aan Metro uit op welke staten we vandaag moeten letten. „Dit jaar zijn er zeven swing states. Dat zijn Pennsylvania, Michigan, Wisconsin, North Carolina, Georgia, Arizona en Nevada. In deze staten liggen de voorspellingen zo dicht op elkaar dat ze naar Trump of naar Harris kunnen gaan.”

Kranenburg, die geregeld duiding geeft over zijn thuisland op de radiozenders van de NPO, ziet dat „de noordelijke staten, Wisconsin, Michigan en Pennsylvania meestal democratisch zijn, maar in 2016 gewonnen werden door Trump. Biden won de staten nipt en ook dit jaar doet Harris het iets beter dan Trump”, legt hij uit. „De zuidelijke staten Georgia en North Carolina zijn meestal Republikeins, maar werden nipt gewonnen door Biden in 2020, dit jaar doet Trump het iets beter. Maar uiteindelijk kan het in alle zeven staten alle kanten op.”

Niet alleen Trump en Harris staan op het stembiljet

Een feitje waar je goede sier mee kunt maken wanneer je met iemand kletst over de verkiezingen: er staan meer partijen dan alleen de Democraten en de Republikeinen op het stembiljet. Stemmen gaat in Amerika namelijk per staat en elke staat heeft eigen regels. 

Er doen zogenoemde ‘derde partijen’ mee aan de verkiezingen. Zoals de Libertaire Partij en de Groene Partij. „Daardoor staan er partijen en kandidaten op de lijst in Oregon die je niet in Californië ziet. Als je echt kans wil maken om te winnen, moet je zorgen dat je in elke staat op de lijst staat.” Dat is de reden dat het alleen over Trump en Harris gaat in de pers: het is hoe dan ook een van hen die gaat winnen. 

Nederlanders zijn altijd erg geïnteresseerd in de Amerikaanse politiek. Metro vroeg eerder aan Amerikakenner Raymond Mens (bekend van Vandaag Inside) hoe dat komt.

@nos

De president van de VS wordt ook wel de machtigste persoon op aarde genoemd. Maar er zijn wel degelijk grenzen aan die macht. Correspondent Marieke de Vries legt uit waar de president wél en niet over beslist. #president #verkiezingen #vs #nosnieuws

♬ origineel geluid – NOS

Amerikaanse presidentsverkiezingen gaan niet om wie de meeste stemmen krijgt

De verkiezingen in Amerika zijn anders dan in Nederland. Er wordt gestemd via een kiescollege dat het ‘Electoral College’ heet. Deze leden, die kiesmannen genoemd worden, kiezen eigenlijk de president. 

Het gaat dus niet om het totaal aantal stemmen. „De winnaar van de verkiezingen hoeft niet per se de meeste stemmen te hebben. Elke staat vertegenwoordigt een aantal stemmen in het Electoral College, voor een totaal van 538 stemmen. De kandidaat die 270 stemmen heeft, heeft gewonnen.” Toen Donald Trump in 2016 won van Hillary Clinton, had Clinton bijna 2,9 miljoen meer stemmen dan Trump. 

Wanneer weten we wie Amerikaanse verkiezingen gewonnen heeft?

Hoop je morgenochtend op de radio of televisie te horen wie er gewonnen heeft? De kans is aanwezig dat we het dan nog helemaal niet weten. Het kan namelijk zowel uren als dagen, weken of maanden duren totdat duidelijk is wie de nieuwe president wordt. 

Stemmen kan al een tijdje. Zo is het in de meeste staten mogelijk om per post te stemmen. Kranenburg: „Deze stemmen worden in een hoop staten pas geteld als de stemmen van mensen die naar het stembureau zijn geweest zijn geteld. Daarnaast zijn de regels voor het stemmen per post anders per staat. In sommige staten mag de stem later binnenkomen, zolang het biljet maar op verkiezingsdag op de bus is gedaan.”

@cnn

CNN’s @pamelabrowncnn highlights pre-election data showing a noticeable increase in registered Republicans voting early.

♬ original sound – CNN

We weten hoe dan ook voor 20 januari wie de winnaar is. Dan is het namelijk inauguratiedag in de VS. „De winnaar van de verkiezingen zal door de voorzitter van de Supreme Court ingezworen worden. Dan zullen er meteen wat Presidential Executive Orders uitgevoerd worden, en dan is er ‘s avonds het inauguratie dinner en aansluitend een feestje”, legt Kranenburg uit.

Hoe kun je de Amerikaanse verkiezingen volgen? 

De Amerikaanse presidentsverkiezingen zijn volop te volgen. Je kunt natuurlijk CNN of BBC World News aanzetten op je televisie, maar ook de Nederlandse media is erbij. NOS start vanavond om 23.15 uur met hun programma NOS Amerika Kiest. Ze gaan door tot morgenochtend, vlak voor 10.00 uur. Rob Trip zal de verkiezingsnacht presenteren, waarna Simone Weimans het in de ochtend overneemt. 

RTL4 zendt tussen 06.00 uur en 11.00 uur het programma RTL Nieuws: Bestemming Witte Huis uit. De kijker krijgt dan duiding van onder meer correspondent Erik Mouthaan in New York. Beide nieuwsprogramma’s schakelen met diverse verslaggevers in Amerika. 

Je kunt ook de radio aanzetten. NOS Amerika Kiest maakt tussen middernacht en 06.00 uur live radio op NPO Radio 1. BNR Nieuwsradio zendt tussen vanavond 20.00 uur en morgenochtend 10.00 uur het programma BNR Election Night uit. 

Hoe volgen Amerikanen de verkiezingen?

Raimond Kranenburg kiest voor de Amerikaanse media. Hij legt uit dat de verkiezingen al zes maanden lang dagelijks gevolgd worden in zijn land. „Soms word ik er een beetje moe van. Amerikanen gaan overdag gewoon naar het werk, maar ‘s avonds als de stembureaus dicht gaan, is er geen ontkomen aan. Vrijwel elke zender doet er wel iets mee.”

Hij kijkt zelf naar PBS. „Dat is eigenlijk de Amerikaanse NPO. Geen geschreeuw van de ene kant of de andere kant, maar onpartijdige verslaggeving.”

De wekker zetten? Zo laat moet je dat doen

De eerste stembussen sluiten komende nacht om 01.00 uur. Onder andere swing state Georgia gaat dan stemmen tellen. De officiële uitslag zal veel later volgen, maar de exitpolls zijn wel interessant om te volgen. Wil je dus wel graag slapen, maar het ook volgen? Ga dan vroeg naar bed en zet de wekker om 04.00 uur. Dan mis je zo weinig mogelijk.

Meer lezen over de situatie in Amerika? Metro sprak dit weekend uitgebreid met Maarten van Rossem. Hij noemt de politiek ‘weerzinwekkend’. 

Drijft de zoveelste ruzie het legendarische VI-trio nu echt uit elkaar? Johan Derksen loopt boos weg uit uitzending

Volgens deze geld-expert zijn er 8 geldtypen, en kun je pas beter met geld omgaan als je die kent

Reacties