Erik Jonk Buitenland 16 nov 2022, 11:39

Leestijd: 2 minuten

Raket met supersnelheid op weg naar de maan, nu nog onbemand (maar…)

Een nieuwe Amerikaanse raket is vandaag – eindelijk – begonnen aan zijn eerste vlucht naar de maan en terug. Na twee mislukte pogingen was hij vanmorgen Nederlandse tijd met duizelingwekkende snelheid op weg naar de ‘bijplaneet’ waarop de eerste mens in 1969 zijn voeten neerzette.

De onbemande missie Artemis I is een generale repetitie om de systemen te testen. Over een paar jaar willen de Verenigde Staten weer mensen op de maan laten rondlopen, voor het eerst sinds 1972. Na 1969, toen Neil Armstrong die ‘eerste mens’ was, werden in drie jaar tijd zeven bemande ruimtevluchten uitgevoerd. NASA heeft als droom dat dat snel weer lukt (waarom lees je hier).

Snelheid richting maan steeg tot 36.000 km per uur

De raket steeg om 7.47 uur Nederlandse tijd op vanaf het Kennedy Space Center, de historische ruimtebasis bij Cape Canaveral. Daarna kwam het vaartuig in een baan rond de aarde. Zo’n 18 minuten na lancering klapten de in Leiden gemaakte zonnepanelen goed uit. Die zorgen voor de elektriciteit aan boord.

Zo’n anderhalf uur na lancering gingen de motoren ongeveer 18 minuten lang aan. Daardoor steeg de snelheid naar ruim 36.000 kilometer per uur en wist het vaartuig los te komen van de zwaartekracht van de aarde. Bij die trans-lunar injection komen enorme krachten vrij. Om die te overleven, klapten de zonnepanelen naar achteren.

We are going.

For the first time, the @NASA_SLS rocket and @NASA_Orion fly together. #Artemis I begins a new chapter in human lunar exploration. pic.twitter.com/vmC64Qgft9

— NASA (@NASA) November 16, 2022

Reis naar de maan duurt vijf dagen

Over ongeveer vijf dagen komt het ruimtevaartuig aan bij de maan. Daar zal het bijna twee weken omheen draaien. Op dag dertien van de missie bereikt het vaartuig het verste punt van de missie, op zo’n 480.000 kilometer van de aarde. Begin december moet het vaartuig de maan verlaten en beginnen aan de terugvlucht naar de aarde. Die eindigt, als alles goed gaat, op 11 december. De capsule plonst dan in de Grote Oceaan, hangend aan parachutes.

Het was de derde poging om aan de vlucht te beginnen. In augustus ging het vertrek niet door omdat het niet lukte een van de vier raketmotoren op de juiste temperatuur te krijgen. In september, in de aanloop naar de tweede poging, werd een lek ontdekt toen de brandstoftank werd gevuld met vloeibare waterstof. Tussen die poging en de lancering van vandaag in moest de raket ook nog een keer terug naar de hangar om te schuilen voor de zware orkaan Ian.

Moeizame voorbereidingen

Artemis I is de eerste vlucht in het nieuwe maanprogramma van de Verenigde Staten. Daaraan zijn jaren aan moeizame voorbereidingen voorafgegaan. De Verenigde Staten hebben de krachtigste raket ooit gebouwd, het Space Launch System (SLS). Helemaal boven in die draagraket zit het nieuwe vaartuig dat naar de maan en terug moet, de Orion. In het voorste, Amerikaanse deel komen de astronauten te zitten. Het achterste deel, dat voor energie en voortstuwing zorgt, is door Europa ontwikkeld.

Arnold Karskens van Ongehoord Nederland in Op1: ‘Geen clown met een cirkelzaag’