Erik Jonk
Erik Jonk Buitenland 9 sep 2022, 
Leestijd: 6 minuten

Na het overlijden van Queen Elizabeth: wat staat er allemaal te gebeuren?

Queen Elizabeth Groot-Brittannie
Portret van koningin Elizabeth bij de Britse ambassade in Parijs. Foto: EPA / Eeresa Suarez

Groot-Brittannië houdt wegens het overlijden van koningin Elizabeth een periode van rouw tot zeven dagen na haar uitvaart. De precieze tijdstippen van het definitieve afscheid zijn nog niet bekend (normaal gesproken op de tiende dag na het overlijden), maar heel veel andere zaken wel. Wat staat er allemaal te gebeuren?

Na het overlijden van een persoon van het Britse koningshuis, en zeker bij de dood van een koning of koningin, wordt een operatie in werking gesteld die van seconde tot seconde minutieus geregeld is. Dat kun je aan de Britten wel overlaten. Nu Queen Elizabeth gisteren op 96-jarige leeftijd is overleden, begint een mega-operatie van tien dagen. Die heeft de naam Operation London Bridge. Wat staat er zoal op de planning?

‘London Bridge’ op weg naar de uitvaart van Elizabeth

Hier lees je een overzicht van wat er in Groot-Brittannië gebeuren gaat. Een overzicht dat nooit helemaal volledig kan zijn, want het nieuws vanuit het op dit vlak zeer goed georganiseerde Verenigd Koninkrijk blijft maar binnenstromen. Londen-correspondente Lia van Bekhoven gaf het gisteravond in talkshow Op1 al aan: „Dit gaat een gigantische affaire worden.”

Periode van rouw en vlaggen

Buckingham Palace heeft een periode van rouw aangekondigd tot zeven dagen na de uitvaart van koningin Elizabeth, die stierf op haar Schotse vakantieadres Balmoral Castle. De vlaggen op officiële gebouwen zijn gisteravond daarom meteen halfstok gegaan. Dat blijft zo tot 8.00 uur lokale tijd op de dag na de periode van rouw. Dat geldt echter niet voor enkele gebouwen in Schotland wanneer koning Charles aanwezig is. Als de koning aanwezig is, is de vlag altijd gehesen.

Schoten lossen

Vrijdag om 14.00 uur Nederlandse tijd zijn er schoten gelost in het Hyde Park in Londen. Er worden 96 rondes aan schoten gelost: één voor ieder jaar van haar leven.

Gebouwen gesloten

De koninklijke gebouwen zijn gesloten tot na de uitvaart van Elizabeth. Daarbij horen ook de woonhuizen van de koningin, Sandringham House en Balmoral Castle, waar zij gisteren dus overleed.

Bloemen voor Elizabeth

Richtlijnen voor een boeketje

Wat betreft het neerleggen van bloemen zijn richtlijnen opgesteld. Mensen die een bloemetje bij Buckingham Palace in Londen willen neerleggen, worden verwezen naar het in de buurt liggende Hyde Park of The Green Park. Bij Balmoral Castle in Schotland mogen de bloemen voor de hoofdingang neergelegd worden. Voor Windsor Castle is een aparte plek aangewezen. Iedere avond worden die bloemen op het gras in de buurt van de St George’s Chapel gelegd. In die kapel ligt nu haar vorig jaar april overleden man prins Philip. Hij wordt samen met Elizabeth naar de King George VI Memorial Chapel verplaatst.

De bloemenzee begint momenteel op de genoemde plaatsen te groeien en zal enorm worden. Mensen houden elkaar vast, huilen soms en plaatsen Britse vlaggen, bloemen of kaarsen. Ook portretten van de koningin zijn aan boeketten rozen bevestigd of liggen los op de straat.

Toespraak van King Charles

Vandaag staat onder meer een toespraak van de nieuwe monarch, Charles III, op het programma. Hij werd gisteravond automatisch koning en heeft Schotland inmiddels verlaten. Ook wordt de Queen in het Britse Lagerhuis herdacht en verwachten Britse media dat er in het hele land een minuut stilte wordt gehouden vanwege haar dood (daar is verder nog niets officieel over bekend). Koning Charles III is, zoals zijn naam doet vermoeden, de derde vorst met deze naam. Charles I regeerde van 1625 tot 1649. Koning Charles II regeerde van 1649 tot 1651.

De toespraak van Charles is vanavond om 19.00 uur Nederlandse tijd. De NOS zal de koninklijke speech live uitzenden op televisie, radio en online.

Op het programma voor Charles staat ook een audiëntie met de kersverse Britse premier Liz Truss en het kabinet. Het House of Commons verwacht dat de herdenking en aansluitende vergadering in het Britse Parlement tot 22.00 uur duurt. De bijeenkomst staat onder leiding van de voorzitter, de Speaker.

Officieel koning

Charles wordt morgen officieel benoemd tot koning door de Accession Council, of toetredingsraad. De ceremonie in het St. James’s Palace zal plaatsvinden vanaf 11.00 uur Nederlandse tijd. Een uur later volgt de publieke aankondiging vanaf een balkon van het paleis.

Na de ceremonie wordt Charles III ook vanaf het balkon van Buckingham Palace en op Trafalgar Square uitgeroepen tot koning. In de komende dagen zal hij de verschillende delen van het koninkrijk bezoeken. De daadwerkelijke kroning kan nog maanden op zich laten wachten, wat in Groot-Brittannië niet ongebruikelijk is.

Richting uitvaart Elizabeth

Waar gaat het lichaam naartoe?

Omdat Queen Elizabeth in Balmoral is overleden, zal zij volgens het plan Operatie Eenhoorn eerst worden opgebaard in Holyroodhouse, een paleis in Edinburgh dat als haar officiële Schotse residentie geldt. Vervolgens wordt zij naar Londen gebracht. Dat gebeurt per koninklijke trein. Naar verwachting zullen talloze Britten tijdens die reis langs het spoor staan om te zwaaien en bloemen te gooien.

Het definitieve afscheid

In Groot-Brittannië geldt dus een periode van nationale rouw die na tien dagen eindigt met de uitvaartdienst van koningin Elizabeth. He afscheid wordt voor eerst sinds 1760 in Westminster Abbey gehouden, de bekende kerk in de Britse hoofdstad.

In hoeverre het Britse volk in Londen afscheid van hun Queen kunnen nemen, daarover wordt later meer bekend gemaakt.

Volkslied aangepast

Met het overlijden van koningin Elizabeth zullen er in de komende weken verschillende dingen veranderen in het dagelijks leven van de Britten. Een daarvan is een kleine tekstuele aanpassing in het volkslied, dat voortaan God Save The King zal heten. In 1952 gebeurde het andersom, toen The Queen de troon overnam van haar vader koning George. De kans is aanwezig dat de Britten bij bijvoorbeeld sportwedstrijden de komende tijd nog voor het woord Queen zullen kiezen, uit respect voor de overleden vorstin.

Postzegels en bankbiljetten

Andere aanpassingen die de komende tijd gemaakt zullen moeten worden zijn volgens de Britse krant The Guardian onder meer officiële vlaggen, waar nu het logo van Elizabeth op staat. Ook postzegels, bankbiljetten en munten waarop nu nog het hoofd van Elizabeth te zien is zullen worden veranderd. Britse paspoorten zullen worden uitgegeven op naam van koning Charles. De tekst op de paspoorten zal in de toekomst worden aangepast.

Alle brievenbussen hebben embleem Elizabeth…

Het overlijden van The Queen heeft geen gevolgen voor de brievenbussen in het land. Het embleem van de vorstin met de inscriptie ER II wordt niet van de brievenbussen gehaald, meldt het Britse postbedrijf Royal Mail. „Zoals in het verleden gebruikelijk was, zullen na het overlijden van een vorst alle bestaande postbussen ongewijzigd blijven”, aldus het postbedrijf in een verklaring. „Postbussen die reeds in productie zijn of gereed zijn voor installatie, zullen ook het insigne van Koningin Elizabeth II behouden.”

In de toekomst krijgen brievenbussen het embleem van koning Charles III. Dat zal normaliter CR III worden.

Tot slot: voetbal…

Gisteravond speelden Engelse voetbalclubs nog in twee Europese toernooien (Arsenal hield in Zürich zelfs een minuut stilte tijdens de rust), maar dit weekend is dat heel anders. De voetbalwedstrijden in de Engelse voetbalcompetitie gaan dit weekeinde niet door. De Premier League besloot alle duels uit te stellen na het overlijden van koningin Elizabeth.

„Om haar buitengewone leven en bijdrage aan de natie te eren, en als teken van respect, worden alle Premier League-wedstrijden van dit weekend uitgesteld, inclusief de wedstrijd op maandagavond”, meldt de Premier League. „Verdere updates over de duels in de Premier League tijdens de periode van rouw zullen op een later moment worden verstrekt.” Het is nog niet duidelijk of het overlijden ook gevolgen heeft voor de Europese wedstrijden van Ajax en PSV van komende week. Ajax speelt dinsdag in de Champions League bij Liverpool. PSV neemt het donderdag in de Europa League in Londen op tegen Arsenal.

Queen Elizabeth II in 22 krantencovers uit Groot-Brittannië en andere landen

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.