Roos Ravensbergen Buitenland 28 sep 2022, 09:48

Leestijd: 3 minuten

Enorme explosies bij pijplijn Nord Stream, wat is daar aan de hand? ‘Moeten ons zorgen maken’

Nu Rusland een gedeeltelijke mobilisatie is gestart, krijgt de oorlog in Oekraïne een nieuwe impuls. Maar ook buiten Oekraïne is het een en ander gaande. Zo zijn deze week drie lekkages aan de pijpleidingen onder de Oostzee bij Zweden en Denemarken ontdekt. Er zijn sterke vermoedens dat de explosies bij Nord Stream 1 en 2 geen ongeluk waren. Bij Op1 duidt onderzoeker Remco de Boer deze situatie.

Het vermoeden van opzet bestaat deels omdat er maandag krachtige ontploffingen werden gemeten bij Nord Stream 1 en 2. Daarnaast liggen de pijpen zo diep onder water en zijn de lekkages zo groot dat een ongeluk onwaarschijnlijk is. Een aantal Russen was gisteren overigens opvallend uitgesproken over hun president en de gedeeltelijke mobilisatie.

Explosies bij Nord Stream 1 en 2: ‘Erg kwetsbaar’

De Zweedse minister van Buitenlandse Zaken heeft benadrukt dat de explosies bij Nord Stream geen aanval op Zweden zijn. „Dit is geen aanval op Zweden, want het is niet in ons territorium”, zei de minister. „Het is een internationaal incident.” Ook de Europese Commissie onderstreept dat dit incident heel Europa raakt: „Veiligheids- en milieukwesties hebben nu de grootste prioriteit. Deze incidenten zijn geen toeval en raken ons allemaal.”

Volgens de Letse minister van Buitenlandse Zaken gaan we ‘een nieuwe fase van hybride oorlogsvoering’ in. Bij Op1 zit Remco de Boer, die zegt dat we ons zorgen moeten maken over de explosies. Op1-presentator Tijs van den Brink noemt dat Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, erop lijkt te hinten dat Rusland achter deze explosies zit. De Boer benadrukt echter dat dat nog niet bekend is, welk land schuldig is. „Wat we wel weten is dat pijpleidingen op de zeebodem heel erg kwetsbaar zijn. En dat is eigenlijk de grootste schok”, vertelt de onderzoeker.

„De pijpleidingen waren al dicht gegaan. Althans, Nord Stream 2 is nooit open gezet door Rusland, Nord Stream 1 hebben ze dicht gezet. En nu weten we dat er voorlopig ook écht geen gas meer door kan.” De Boer benoemt dat alle energiebronnen die offshore (dus bijvoorbeeld in de zee) liggen, erg kwetsbaar zijn. Niet alleen Nord Stream, maar ook bijvoorbeeld elektriciteitskabels en datakabels. „Daar moeten we ons echt wel zorgen maken. Zulke geluiden gaan in de veiligheidskringen ook al langer.”

Enorme explosies aan pijplijn Nord Stream in de Baltische zee, mogelijk is er sprake van sabotage. @remcodb vindt dat we ons zorgen moeten maken over de kwetsbare infrastructuur op zee. “Die geluiden gaan in veiligheidskringen al langer. Het is heel moeilijk te beveiligen.” #Op1 pic.twitter.com/B9V8d6Bxyx

— Op1 (@op1npo) September 27, 2022

Duiding bij Op1 over situatie bij Russische pijpleidingen

Maar als we ons zorgen maken, zijn er ook dingen die we moeten doen, meent Op1-presentatrice Giovanca Ostiana. Wat kúnnen we doen? De Boer: „We zijn heel kwetsbaar op zee, zulke dingen zijn moeilijk te beveiligen. Nederland wil nog veel meer windmolens op zee zetten, zodat op den duur al onze energie van zee komt. Maar bijvoorbeeld Noorwegen waarschuwde vandaag nog dat er rondom olie- en gasplatformen verdachte drones zijn gezien.” Er zijn dan ook waarschuwingen uitgegeven voor botsingen en explosies, zegt hij. „Het is in één dag enorm geëscaleerd.”

Je kunt de aflevering van Op1 terugkijken via NPO Start.

EO maakt serie over Nederlands slavernijverleden, door de ogen van een tot slaaf gemaakte