Raymon Mens Buitenland 16 jan 2022, 16:34

Leestijd: 2 minuten

Duitse corona-app onder vuur na illegaal gebruik door politie

In Duitsland is een corona-app in opspraak geraakt nadat de politie deze gebruikte om mensen die in de buurt van een misdrijf waren op te sporen. Het gaat om de Luca-app, die onder andere in de horeca en bij sportclubs ingezet wordt.

Het politiekorps van de Duitse stad Mainz gebruikte de app onrechtmatig in een onderzoek naar een misdaadzaak. Daarbij zijn de gegevens van personen die in de buurt van het misdrijf waren via de app gedeeld met de recherche. Het Duitse OM start een onderzoek naar de privacyschending en steeds meer deelstaten stoppen nu met het gebruik van de app.

Particuliere corona-app Duitsland

Het gaat om een mogelijk misdrijf dat in november 2021 plaatsvond. Een man viel nadat hij een restaurant in het centrum van Mainz had verlaten dood neer. De autoriteiten hebben in de zoektocht naar getuigen onversleutelde gegevens opgevraagd bij de corona-app. Op deze manier contacteerde de recherche mensen die rond de tijd van het misdrijf in het restaurant zaten. Er zijn in totaal 21 getuigen gevonden.

Stefan Brink, functionaris gegevensbescherming van de deelstaat Baden-Württemberg, noemt het „een ongelofelijke misstap.”

Goed om te benadrukken: Luca is niet de officiële corona-app van Duitsland. Het is een particulier initiatief waarmee bezoekers van horeca en andere openbare gelegenheden hun gegevens kunnen achterlaten. Bezoekers scannen een QR-code bij de ingang, vullen hun gegevens in en kunnen plaatsnemen. Wanneer een bezoeker besmet blijkt, is het simpel om te traceren waar diegene is geweest en hoelang. De app vervangt een papieren lijst. De officiële corona-app van Duitsland heet Corona-Warn en slaat geen persoonlijke gegevens of locatiedata op. Net als de Nederlandse app.

Ernstige privacyschending

De gegevens in de Luca-app zijn versleuteld opgeslagen. Alleen wanneer het restaurant in kwestie en de lokale gezondheidsdienst toestemming geven, worden ze ontgrendeld. Dit kan nuttig zijn bij contacttracering, maar de recherche mag deze gegevens niet inzien. Er is een wettelijk verbod op het gebruik van gegevens uit corona-apps voor politiedoeleinden.

Het politiekorps van Mainz heeft zijn excuses aangeboden en zegt de data niet meer te gebruiken. Stefan Brink, functionaris gegevensbescherming van de deelstaat Baden-Württemberg, noemt het in een gesprek met Handelsblatt „een ongelofelijke misstap.”

CoronaCheck-app blokkeert valse QR-codes, zo kwamen die in omloop

Nut betwist, stekker eruit?

Nu de app in opspraak is geraakt, kondigen enkele Duitse deelstaten aan te stoppen met contacttracering via Luca. Sleeswijk-Holstein en Mecklenburg-Vorpommern kwamen vrijdag al met de mededeling het contract met Luca niet te verlengen. Volgens Radio Bremen overwegen andere deelstaten dit ook. Het nut van de app voor het traceren van contacten wordt bovendien betwist.

Claudia Bernhard, gezondheidssenator in Bremen, noemde de app vrijdag in de lokale pers onnuttig. De Duitse stad linkte slechts tien besmettingen aan de app en spoorde handmatig een veelvoud op. De ongemakkelijke conclusie is dat de app waarschijnlijk succesvoller is gebleken in het illegaal opsporen van mogelijke getuigen van een misdrijf dan het in kaart brengen van coronaclusters.