Judith Tielemans Buitenland 8 okt 2021, 15:11

Leestijd: 2 minuten

Dit jaar wonnen twee journalisten de Nobelprijs voor de Vrede, dit is waarom

De Nobelprijs voor de Vrede is dit jaar toegekend aan twee journalisten, Maria Ressa uit de Filipijnen en Dmitri Moeratov uit Rusland. De twee journalisten stonden aan de basis van nieuwsorganisaties die kritisch berichten over de autoriteiten.

Ze krijgen de prestigieuze onderscheiding voor hun „moedige strijd” voor de vrijheid van meningsuiting in hun thuislanden, zei voorzitter Berit Reiss-Andersen van het Noorse Nobelcomité. Ressa staat aan het hoofd van nieuwssite Rappler, Moeratov is hoofdredacteur van de krant Novaja Gazeta. Zij hebben de Nobelprijs gewonnen, omdat ze in hun werk de vrijheid van meningsuiting vertegenwoordigen. Dat is belangrijk, meldt Berit Reiss-Anderen, omdat we „in een wereld leven waarin democratie en de vrijheid van de pers steeds meer onder druk staat”.

Journalistieke productie over politiegeweld tegen drugscriminelen

Ressa’s journalistieke productie over de Fillipijnse drugsoorlog in haar thuisland kreeg internationaal veel lof. Zo deed ze een boekje open over de Filipijnse politie, die met veel geweld optreedt tegen vermeende drugscriminelen.

De voorzitter van het comité noemde Novaja Gazeta „de meest onafhankelijke krant van Rusland”, met een kritische grondhouding tegenover de macht.

"Without media, you cannot have a strong democracy."

Following the announcement of this year's #NobelPeacePrize to journalists Maria Ressa and Dmitry Muratov we spoke to Berit Reiss-Andersen, Chair of the Norwegian Nobel Committee, about the prize.#NobelPrize pic.twitter.com/wPxlVCVsF4

— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 8, 2021

Zo publiceerde de krant na het neerhalen van vlucht MH17 in 2014 een verontschuldiging op de voorpagina. In een groot lettertype stond in het Nederlands „Vergeef ons, Nederland”, met de Russische vertaling in kleine letters daaronder. De voorpagina was verder ingenomen door een foto in een grijs kader van de rouwstoet die over de snelweg rijdt.

Kritische berichtgeving is in Rusland niet zonder risico. Er zijn in het recente verleden meerdere journalisten gedood van Novaja Gazeta, onder wie Anna Politkovskaja. Die prominente onderzoeksjournaliste stond uitermate kritisch tegenover de regering van president Vladimir Poetin en is in 2006 doodgeschoten in haar appartementencomplex in Moskou.

Russische journalist draagt Nobelprijs op aan overleden journalisten

Moeratov heeft de dood van Politkovskaja deze maand nog herdacht en zei dat de Nobelprijs is bedoeld voor degenen „die zijn gestorven terwijl ze het recht van mensen verdedigden op vrijheid van meningsuiting”. De Russische journalist erkende eerder dit jaar in een interview met persbureau AFP dat werken voor zijn krant gevaarlijk kan zijn. „Maar we gaan nergens heen. We blijven wonen en werken in Rusland.”

De Russische regering heeft Moeratov wel gefeliciteerd met het winnen van de Vredesprijs. Een woordvoerder van het Kremlin noemde de journalist „getalenteerd” en „moedig”.

Aan het winnen van de Vredesprijs is een bedrag verbonden van 10 miljoen Zweedse kroon, omgerekend ongeveer 987.000 euro. Moeratov en Ressa delen dat geld. De Russische journalist heeft al laten weten een deel van het bedrag te doneren aan een stichting voor kinderen met zeldzame aandoeningen.

Eerder werden er bekende en onbekende kandidaten naar voren geschoven, die eventueel in aanraking zouden kunnen komen voor een Nobelprijs, inclusief de gevangenzittende Russische politicus Aleksej Navalni, klimaatactiviste Greta Thunberg, oppositieleider van Belarus Svetlana Tichanovskaja en een Indiase immigrant en filantroop in Texas, Raveen Arora.

Winnaar Nobelprijs voor de Vrede: Honger kan erger zijn dan corona