Judith Tielemans Buitenland 19 okt 2021, 15:47

Leestijd: 2 minuten

Vluchtpoging mislukt: oud-secretaresse (96) van nazikamp moet alsnog voor rechter verschijnen

Een 96-jarige vrouw die tijdens de Tweede Wereldoorlog in een concentratiekamp werkte, is in Duitsland alsnog voor de rechter verschenen. Vorige maand probeerde de verdachte, Irmgard Furchner, voor aanvang van het proces te vluchten. Toen werd de ‘nazi-oma’ na enkele uren gevonden en alsnog opgepakt voor haar werkzaamheden in het nazikamp.

De vrouw was in haar tienerjaren secretaresse in kamp Stutthof, in de buurt van Gdańsk. Daar vonden tienduizenden mensen de dood in de gaskamer of door uithongering en ziekte. De 96-jarige verdachte wordt medeplichtigheid verweten aan de moord op meer dan 11.000 gevangenen.

96-jarige Irmgard Furchner verschijnt voor jeugdrechter

De hoogbejaarde vrouw is vandaag in een rolstoel naar de rechtbank gereden in de Duitse plaats Itzehoe (Sleeswijk-Holstein). Ze moet daar ondanks haar gevorderde leeftijd voor een jeugdrechter verschijnen. Dat heeft te maken met de leeftijd, destijds 18 jaar, waarop ze de strafbare feiten zou hebben begaan.

Furchner Irmgard https://t.co/yvzXI6fdQl via @MemoiredeGuerre pic.twitter.com/JsMz5WA9GW

— Memoires de Guerre (@MemoiredeGuerre) October 11, 2021

De 96-jarige ‘nazi-oma’ was bij aankomst van haar rechtszaak bijna onherkenbaar, doordat ze een mondkapje droeg en een grote sjaal die ze over haar hoofd had getrokken. Haar advocaat verklaarde dat zijn cliënt nog geen vragen wil beantwoorden.

Gegil van mensen in de gaskamer duidelijk te horen in nazikamp

Aanklagers denken dat Furchner tijdens de oorlog goed wist wat er gebeurde in Stutthof. Haar verantwoordelijkheid als secretaresse ging onder meer over de correspondentie van de kampcommandant. Bovendien zou het gegil van mensen die naar de gaskamer waren gebracht overal duidelijk te horen zijn geweest in het nazikamp.

De zaak kreeg veel internationale aandacht door de vluchtpoging van de 96-jarige. Zij stapte op 30 september voor aanvang van het proces in een taxi en verdween. De autoriteiten vaardigden een arrestatiebevel uit en konden haar nog diezelfde dag arresteren. Ze zat vijf dagen vast en kwam daarna voorwaardelijk vrij.

De vervolging van verdachten als Furchner, die geen prominente positie hadden binnen het naziregime van Adolf Hitler, raakte na 2011 in een stroomversnelling. Toen was John Demjanjuk schuldig bevonden aan medeplichtigheid bij de moord op tienduizenden Joden in een nazikamp. Ook de 96-jarige oud-SS’er Oskar Gröning moest voor zijn daden de cel in, ondanks dat hij in hoger beroep ging, omdat hij zichzelf niet gezond genoeg verklaarde. De rechter oordeelde dat hij wel degelijk gezond genoeg was, waardoor de bejaarde alsnog zijn straf moest uitzitten. 

Aanklagers hadden niet aangetoond dat Demjanjuk zich persoonlijk schuldig had gemaakt aan gruweldaden, maar dat was volgens het hof ook niet nodig. De rechters vonden dat was aangetoond dat Demjanjuk kampbewaarder was geweest in Sobibór en dat was voldoende voor een veroordeling.

Aanklagers zagen na die uitspraak meer mogelijkheden om ook andere oud-medewerkers van het naziregime voor de rechter te brengen. Dat leidde de afgelopen jaren tot de vervolging van meerdere hoogbejaarde verdachten.

Neonazistische Beate Zschäpe krijgt levenslang