Redactie Metro Buitenland 14 feb 2021, 07:58

Leestijd: 5 minuten

Vrijspraak voor Trump in historisch tweede proces in Senaat

De Amerikaanse Senaat spreekt Donald Trump vrij van het aanzetten tot een opstand. Er was onvoldoende steun om de Republikeinse oud-president te veroordelen. Dat had de instemming vereist van tweederde van de senatoren. Uiteindelijk stemden 57 senatoren, onder wie ook Republikeinen, voor en 43 tegen.

Het historische tweede impeachmentproces tegen Trump begon afgelopen dinsdag en verliep ongekend snel. Het vorige proces tegen Trump duurde 21 dagen en eindigde eveneens in vrijspraak. Het was ook dit keer vanaf het begin duidelijk dat er onder Republikeinse senatoren onvoldoende draagvlak was om hun partijgenoot Trump te veroordelen.

Trump had niet opgeroepen tot iets strafbaars

De vervolging van Trump, die zelf niet getuigde, volgde op de bestorming van het parlementsgebouw door zijn aanhangers. Hij kreeg het verwijt zijn achterban te hebben opgehitst. Trump hield na zijn verkiezingsnederlaag vol dat hij door fraude had verloren van de Democraat Joe Biden. Er vielen vijf doden toen betogers het Capitool binnenvielen toen daar op 6 januari de verkiezingsuitslag werd goedgekeurd.

De advocaten van de oud-president betoogden dat Trump niemand had opgeroepen iets strafbaars te doen. Ze vonden dat hun cliënt niet verantwoordelijk gehouden kon worden voor het gedrag van een „kleine groep criminelen”. „Deze impeachment is van begin tot einde een complete schertsvertoning geweest. Het hele spektakel was niets anders dan het losgeslagen nastreven van een langdurige politieke vendetta tegen Trump door de oppositiepartij”, zei advocaat Michael Van Der Veen van de verdediging. De Senaat was volgens de juristen bovendien niet bevoegd om recht te spreken over een voormalige president.

Veel Republikeinen gingen mee in dat laatste argument. Een motie om het proces als ongrondwettig te laten bestempelen, kreeg vorige maand de steun van 45 van de 50 senatoren uit de partij van Trump. Daarmee leek de benodigde tweederdemeerderheid om de oud-president te veroordelen al voor aanvang van het proces buiten bereik te zijn.

Vooral Democraten steunden vervolging

Hoewel ook Republikeinen verontwaardigd hadden gereageerd op de dodelijke rellen, kwam de steun voor de vervolging van Trump vooral uit het kamp van de Democraten. Zij konden Trump niet meer afzetten, maar de Senaat had in een afzonderlijke stemming wel kunnen besluiten dat hij in de toekomst geen president meer mag worden.

Het feit dat zeven republikeinen alsnog stemden tegen Trump, is opmerkelijk. Bij de eerste impeachment was het er maar één. Deze senatoren zullen nu het mikpunt woorden van een broedende reactie van Trump aanhangers.

— Erik Mouthaan (@erikmouthaanRTL) February 13, 2021

Dat het proces tegen Trump zaterdag zijn climax zou bereiken, leek eerder op de dag niet vanzelfsprekend. Toen kondigden de aanklagers aan dat ze de Republikeinse afgevaardigde Jaime Herrera Beutler wilden oproepen als getuige. Zij zou van de Republikeinse fractieleider in het Huis van Afgevaardigden, Kevin McCarthy, hebben gehoord dat Trump weigerde het Congres te hulp te schieten tijdens de bestorming.

Het oproepen van Herrera Beutler als getuige had de zaak flink kunnen vertragen. De aanklagers en het team van Trump sloten uiteindelijk een deal waarmee ze konden voorkomen dat het proces zich langer zou voortslepen. Een verklaring van de Republikeinse politica is ingevoerd als bewijs zonder dat ze hoefde te getuigen.

‘Een groep laffe Republikeinen’

Het proces tegen Trump was om meerdere redenen historisch. Het is de kortste presidentiële impeachmentzaak in de Amerikaanse geschiedenis. Trump gaat ook de geschiedenisboeken in als de eerste president die twee keer met zo’n procedure te maken kreeg. Dat het proces in de Senaat plaatsvond na zijn vertrek uit het Witte Huis, was eveneens een unicum.

Nancy Pelosi uitte felle kritiek op de 43 Republikeinen die tegen de veroordeling van hun partijgenoot stemden. „Wat we vandaag zagen in de Senaat was een groep laffe Republikeinen”, zei Pelosi tegen de pers. Ze verweet de medestanders van Trump in de Senaat dat ze weinig respect toonden voor hun eigen instelling, die op 6 januari werd bestormd door aanhangers van de toenmalige president.

Pelosi bracht in herinnering dat relschoppers scandeerden dat vicepresident Mike Pence opgehangen moest worden. „Ze wuiven het gewoon weg. En waarom? Misschien kunnen ze geen andere baan krijgen”, klaagde de Democrate.

‘Democratie is fragiel’

En ook Joe Biden reageerder op de uitkomst van het impeachmentproces. „Dit treurige hoofdstuk uit onze geschiedenis herinnert ons eraan dat de democratie fragiel is”, aldus Biden.

In een verklaring haalt Biden aan dat 57 senatoren Trump schuldig achten. Onder hen zijn zeven Republikeinen, benadrukt Biden. „Hoewel de uiteindelijke stemming niet tot een veroordeling heeft geleid, is de inhoud van de aanklacht niet in het geding. Zelfs degenen die tegen de veroordeling stemden, zoals (Republikeinse) fractieleider McConnell, vinden dat Donald Trump schuldig was aan een ‘schandelijk plichtsverzuim’ en ‘praktisch en moreel verantwoordelijk was voor het uitlokken’ van het geweld dat op het Capitool is losgelaten”, aldus de president.

Biden verwees daarmee naar de verklaring die Mitch McConnell gaf na afloop van de stemming. De prominente Republikein stemde bij het proces in de Senaat voor vrijspraak, maar maakte daarna duidelijk dat Trump in zijn ogen veel te verwijten valt. McConnell zei dat er geen twijfel over mogelijk is dat Trump verantwoordelijk is voor de gewelddadige bestorming van het parlementsgebouw op 6 januari, maar hij vindt naar verluidt dat de Senaat niet bevoegd is om een oud-president te vervolgen.

Volgens Biden maken de afgelopen gebeurtenissen duidelijk dat voor de democratie altijd moet worden opgekomen. „Dat we altijd waakzaam moeten zijn. Dat geweld en extremisme niet thuishoren in Amerika. En dat ieder van ons de plicht en verantwoordelijkheid heeft als Amerikaan, en in het bijzonder als leider, achter de waarheid te staan en leugens tegen te gaan.” Volgens de president zal op die manier een einde komen aan wat hij een „onbeschaafde oorlog” noemt.

Rutte: ‘Gesprek met critici coronabeleid te lang niet gevoerd’

Door schaatsongelukken twee keer zo druk op spoedeisende hulp