Alrik de Jong Buitenland 13 jan 2021, 17:30

Leestijd: 4 minuten

Trump-boycot zaait verdeeldheid: dit zeggen de voor- en tegenstanders

En toen was het stil op social media. Nu ook YouTube Donald Trump heeft geblokkeerd wegens ‘aanzetting tot geweld’, heeft de Amerikaanse president geen enkele uitlaatklep meer om zijn volgers te bereiken. De meningen van invloedrijke mensen en betrokkenen zijn verdeeld. Angela Merkel is furieus, terwijl vrijheid van meningsuiting-activist Jillian York de ban toejuicht, zij het met een nuance.

Het meest gehoorde argument van Twitter en andere social media is ‘aanzetting tot geweld’. Tegenstanders van de Trump-ban vinden de macht van Big Tech te groot en de ingreep van social media-bedrijven te laat. Anderen menen dat de vrijheid van meningsuiting op het spel staat. Een paar prominente voor- en tegenstanders en hun argumenten op een rij.

Social media verbannen Donald Trump

Eerst even een korte samenvatting. Na de bestorming van het Capitool in Washington besloten Facebook, Instagram en Twitter om Donald Trump voorgoed de mond te snoeren. Later volgden Snapchat, TikTok, Pinterest, Reddit, Twitch, Shopify & Stripe, Discord en uiteindelijk zelfs YouTube. Amazon stopte met de hosting van Parler, een alternatief sociaal medium voor veel Trump-aanhangers. Apple en Google verwijderden de Parler-app uit hun stores. Is dit niet net iets te veel macht voor de Big Tech-industrie? En heeft het niet een averechts effect?

VOOR een Trump-ban

Een overzicht van een aantal prominente voorstanders en hun argumenten voor de Trump-ban.

Jillian York, activist voor vrije meningsuiting

„Met het ondernemen van actie en de boycot ben ik het eens. Freedom of speech heeft zijn grenzen”, aldus Jillian York, een van de bekendste activisten voor vrijheid van meningsuiting. „Ik ben alleen voorzichtig met het prijzen van deze bedrijven. Facebook verdient vooral weinig lof. Ze wachtten tot het laatste moment om iets te doen, ondanks maandenlange telefoontjes.”

„Wat betreft Twitter denk ik dat we wat meer vergevingsgezind kunnen zijn. Ze probeerden vele, vele maanden om voorzichtige beslissingen te nemen. Ja, dit is een zittende president; deze neerhalen is problematisch. Dat doe je niet van het een op andere moment.”

Greg Bensinger van New York Times

„Er is een grotere roeping dan winst in dit verhaal. Mark Zuckerberg en Twitter-CEO Jack Dorsey moeten een fundamentele rol spelen bij het herstellen van waarheid en fatsoen in onze democratie en democratieën over de hele wereld”, schrijft Bensinger, die zich uitspreekt voor de ban.

„Dat kan een directere, menselijke moderatie van spraakmakende accounts inhouden. Meer prominente waarschuwingslabels, bijvoorbeeld. Of software die berichten kan vertragen, zodat ze kunnen worden beoordeeld voordat ze naar de massa gaan, vooral tijdens momenten van hoge spanning. Er moet in het algemeen een veel grotere bereidheid zijn om gevaarlijke accounts zoals die van Trump op te schorten of zelfs volledig te blokkeren.”

Senator Mark Warner

„Ik ben verheugd om te zien dat sociale mediaplatforms zoals Facebook, Twitter en YouTube langdurige stappen ondernemen om het aanhoudende misbruik van hun platforms door Trump aan te pakken. Wel zijn deze isolerende acties te laat en lang niet voldoende”, aldus Mark Warner, een democratische senator uit Virginia, in een statement. „Onderzoekers van desinformatie en extremisme wijzen al jaren op de gevaren van deze platforms.”

TEGEN een Trump-ban

De meningen zijn behoorlijk verdeeld in de wereld. Een aantal prominente tegenstanders van de Trump-ban en hun argumenten.

Angela Merkel

De Duitse bondskanselier Angela Merkel staat niet bekend als de grootste vriendin van Donald Trump, maar is fel tegen zijn verbanning van social media. „Het moet wel mogelijk zijn om de vrijheid van meningsuiting te beperken, maar dat moet gebeuren op basis van wat de wet bepaalt. Directies van een grote bedrijven moeten hierop geen invloed hebben”, aldus de Duitse bondskanselier via haar woordvoerder.

Silkie Carlo, directeur Big Brother Watch

„De instellingen van de Amerikaanse democratie zijn er consequent niet in geslaagd om het ongeremde autoritarisme, de haat en het racisme van president Trump ter verantwoording te roepen”, zegt Silkie Carlo, directeur van Big Brother Watch, tegen The Guardian. „Maar deze machtsgreep van het bedrijfsleven komt de Amerikaanse democratie zowel principieel als in de praktijk niet ten goede. De Amerikaanse democratie is in gevaar als er wordt vertrouwd op een zakelijke weigering van dienst om de natie te beschermen tegen haar eigen president, in plaats van te vertrouwen op verantwoordelijke instellingen van rechtvaardigheid en democratie.”

Donald Trump junior

Uiteraard kwam er ook steun uit eigen familie. „De vrijheid van meningsuiting is dood en wordt gecontroleerd door linkse opperheren,” aldus Donald Trump Jr. op Twitter. “Mao en Lenin zouden trots zijn.”

Ook wordt er door veel prominente tegenstanders gewezen op een selectief beleid. „Hoe zit het bijvoorbeeld met wereldleiders als Jair Bolsonaro en Narendra Modi?” Voorlopig moet Donald Trump zich uiten via traditionele media als Fox News. De discussie over de invloed van social media-bedrijven is in ieder geval nog lang niet voorbij.