Femke van Rooijen Binnenland Vandaag, 15:47

Leestijd: 3 minuten

Wetenschappers spreken van mislukte klimaattop: ‘Brand blussen, terwijl je hem tegelijkertijd opstookt’

De klimaattop in Bakoe is mislukt, zegt klimaatonderzoeker Pieter Pauw vandaag, nadat landen in Azerbeidzjan een akkoord hebben bereikt. Kwetsbare en arme landen hebben meer geld nodig dan de afgesproken 300 miljard dollar vanaf 2035, stelt hij.

Klimaatexperts berekenden eerder ook al dat er veel meer geld nodig is, namelijk 1000 miljard dollar vanaf 2030. Ook hoogleraar klimaatverandering Heleen de Coninck is somber over de uitkomst van de klimaattop. Meerdere onderwerpen zijn vooruitgeschoven naar de toekomst. „En die klimaatfinanciering moest juist mogelijk maken dat alle landen hun uitstoot verminderen en zich kunnen voorbereiden op de gevolgen van klimaatverandering.”

Klimaattop ging vooral over geld

In 2009 beloofden rijke landen vanaf 2020 jaarlijks 100 miljard dollar aan klimaatfinanciering te verstrekken aan ontwikkelingslanden. Voor 2025 moest er een nieuw doel komen, daarom ging deze top vooral over geld. „In 2035 zien we dus slechts een verdriedubbeling”, constateert Pauw. ,Maar de behoefte is veel groter.” Ook zag hij deze top als kans om het financiële systeem aan te passen. „Dat hebben de landen compleet laten liggen.” Hij is hierin ook kritisch op de Europese Unie, die weinig toeschietelijk was in de onderhandelingen.

„De afspraken gaan niet over belastingen op uitstoot, niet over het afbouwen van fossiele subsidies of over het beprijzen van klimaatrisico’s en niet over nieuwe landen die klimaatfinanciering bijdragen”, somt hij op. En ook de rol van bijvoorbeeld centrale en commerciële banken is niet benoemd. „Meer geld toezeggen terwijl het financieren van fossiel doorgaat, is een brand blussen, terwijl je hem tegelijkertijd opstookt.”

De Coninck denkt dat de uitkomst van de klimaattop exporteurs van fossiele brandstoffen heel goed uitkomt. Zo lukte het niet om het eens te worden over richtlijnen rondom de afspraak van vorig jaar om ‘weg te bewegen’ van fossiele brandstoffen.

De twee wetenschappers van de TU Eindhoven kijken allebei uit naar volgend jaar als Brazilië de klimaattop organiseert. Dat land is ambitieuzer dan Azerbeidzjan en diplomatiek sterker. „Maar ik vrees het ergste”, zegt Pauw. „Dan zit Trump in het Witte Huis en die heeft niets met klimaat.” De Coninck beaamt dat. „Trump zal eerder aan de kant van fossiel gaan staan.”

‘Ambitieus en haalbaar’

In tegenstelling tot de wetenschappers is klimaatminister Sophie Hermans wel voorzichtig optimistisch. De 300 miljard dollar aan klimaatfinanciering van rijke naar arme landen waarover de deelnemers na lang onderhandelen overeenstemming hebben bereikt, vindt ze „een ambitieus én een haalbaar bedrag”.

„Het was een zwaar proces deze weken in Bakoe”, aldus Hermans in een verklaring. Ze stelt vast dat de belangen ver uiteen lagen en dat het overleg soms ‘gefrustreerd’ werd door landen die nauwelijks wilden bewegen. „Daarom is het zo betekenisvol dat er een akkoord is. Er bleek uiteindelijk een grote bereidwilligheid om er samen uit te komen.”

Wel erkent ook Hermans dat arme landen meer geld nodig hebben om zich te wapenen tegen klimaatverandering en om zelf de omslag te maken naar hernieuwbare energie. Maar de 1300 miljard dollar waarom gevraagd werd „kan niet alleen door donoren worden opgebracht”. Dat is ook aan overheden in ontwikkelingslanden en opkomende economieën zelf, vindt ze.

Meer fossiele subsidies

Tweede Kamerlid Suzanne Kröger van GroenLinks-PvdA is teleurgesteld over de uitkomsten in Bakoe. „Meer geld naar fossiele subsidies dan steun voor landen die nu al geraakt worden door klimaatverandering. Dát is de realiteit”, schrijft ze op X. „Deze klimaattop had zoveel meer kunnen betekenen voor eerlijke klimaatactie.”

Amerikaanse Trump-haters mogen voor 1 euro huis kopen in Italiaans dorp

We delen massaal berichten op social media zonder eerst de inhoud te lezen, blijkt uit onderzoek

Reacties