Erik Jonk
Erik Jonk Binnenland Vandaag, 
Leestijd: 5 minuten

Voorzitter Politiebond over inzet agenten: ‘Bagger van de hele samenleving over je heen’

politie amsterdam
De politie in actie op De Dam in Amsterdam. Foto: AFP / Nick Gammon

De enorme politie-inzet van de afgelopen tijd – bij rellen en demonstraties in Amsterdam – trekt een zware wissel op agenten. Nine Kooiman, sinds vorig jaar voorzitter van de Nederlandse Politiebond, kwam daarover in talkshow Beau gisteravond vertellen: „Agenten worden bespuugd, geslagen en krijgen bakstenen naar hun hoofd.”

Sinds vorige week was het meerdere avonden in Amsterdam ‘raak’ en moest de politie op volle kracht in actie komen. Zo werden woensdag nog 281 mensen aangehouden bij een verboden pro-Palestijnse betoging op de Dam. Daar is in het land soms waardering voor, maar ook kritiek. De politie onderzoekt zelf beelden die gemaakt zijn van geweld dat door agenten is gebruikt.

Massaal een beroep gedaan op de politie

Wat wel helder is: door alle toestanden in de hoofdstad, is er de afgelopen tijd massaal een beroep gedaan op politieagenten (uit het hele land). Over het gebeuren in Amsterdam gaat het al dagenlang, op tv, in Den Haag en op social media, waarbij burgemeester Femke Halsema volop kritiek te verduren krijgt. Maar de politie ook.

„Ik ben zo benieuwd hoe het met die agenten gaat, het moet ontzettend heftig zijn geweest”, wil presentator Beau van Erven Dorens weten. Nine Kooiman, jarenlang Tweede Kamerlid van de SP en nu voorzitter van de landelijke Politiebond, knikt: „Als ik de collega’s nu spreek, treft het hen heel erg diep. Dat heeft te maken met hele lange inzet, verloven die worden ingetrokken. Er vallen gaten, want het is niet alleen Amsterdam dat daar staat, maar het gehele land wordt opgetrommeld om te komen helpen om de rust weer in de wijken te krijgen. Wat ook heel intens is voor deze medewerkers: wanneer jij daar ontzettend je best aan het doen bent en professioneel aan het handelen bent, je soms letterlijk de bagger van de hele samenleving over je heen krijgt. Agenten worden bespuugd, geslagen, krijgen bakstenen naar hun hoofd. Er zijn explosies.”

‘Niet de rugdekking die je eigenlijk verwacht’

Kooiman en de medewerkers van de politie horen ondertussen dat er in de samenleving „telkens olie op het vuur wordt geknikkerd”. „De polarisatie neemt toe en dat helpt allemaal niet. Je krijgt bagger en ellende, zowel buiten op straat, maar je krijgt niet de rugdekking die je eigenlijk verwacht wanneer je zoveel doet voor de maatschappij.”

„Gaat het dan om de politiek? Of wij, het volk?”, wil Van Erven Dorens weten. Kooiman: „Ook de politiek. Als je kijkt wat er nu in Amsterdam gebeurt, dan is het heel heftig. Er zijn veel slachtoffers gevallen, maar ook veel voorkomen. Dus ik ben onwijs trots op wat we aan ellende hebben weten stop te zetten. Maar als je kijkt naar de groepen die nu uit elkaar getrokken worden in de maatschappij, dan is het enerzijds de Joodse gemeenschap die heel veel te maken heeft met racisme en discriminatie. Maar ook de Moslimgemeenschap die met veel racisme en discriminatie te maken heeft.”

Politie ‘had geen macht’ op Plein 40-45

Eerder in Beau gaf een journalist van Het Parool aan dat bij de rellen op Plein 40-45 de politie de macht niet had. Kooiman reageert: „Ooit heb je de eed afgelegd om een stap naar voren te doen, daar waar anderen een stap naar achteren zetten. Met gevaar voor eigen leven en welzijn. Wat er daar gebeurde was met gevaar voor eigen leven en welzijn. Uiteindelijk is het gelukt hè? De rust is wedergekeerd en we hebben heel veel mensen in veiligheid kunnen brengen.”

„Het is fijn om te zien dat dat gelukt is, maar ook in de dagen erna vind ik het werk van de politie knap. Mensen hebben de verbinding met de wijk weer gezocht, met straatcoaches, buurtvaders en -moeders. De gemeenschap zorgt er voor dat Amsterdam-West nu in ieder geval weer ‘op rust’ is.” De Politiebondvoorzitter vindt dat óók een bijdrage van de politie, hoe moeilijk het ook was.

In Beau is een zeer veel gedeeld filmpje te zien van een man die op De Dam een agent bespuugt. „Iedereen haat jou”, riep hij daarbij.

‘Niet geboren met een wapenstok in onze hand’

„Ik zou mijn hoofd niet koel kunnen houden dan, daar ben ik veel te driftig voor”, zegt Beau van Erven Dorens. „Maar er zijn ook beelden van de politiegeweld.” Ook daarvan toont hij beelden („die zijn echt heftig”). Hoe kijkt Nine Kooiman ernaar? „Laat ik één ding vooropstellen: geweld dat de politie soms móet gebruiken ziet er nooit fijn uit. Wij worden niet geboren met een wapenstok in onze hand en doen dit niet met liefde.”

Eindeloos waarschuwen

„Wat we eigenlijk het liefste zouden doen is deëscaleren. Maar op het moment dat je op een verboden demonstratie staat en je krijgt charges, zoals we dat noemen, dan is het niet één keer waarschuwen, maar eindeloos. ‘Als je je nu niet verwijdert, kan er geweld tegen je gebruikt worden.’ Dat is vaak wat je ziet bij de demonstraties van nu, die sowieso verboden is, mensen worden geacht om zich te verwijderen. Doen zij dat niet, dan kan er geweld toegepast worden als je zelf niet meewerkt. Het is een misdrijf om niet mee te werken.”

Beau van Erven Dorens kan het zich niet voorstellen dat het rechtmatig is, wat hij zojuist heeft gezien. Kooiman: „Dat weet ik niet, onderzoek moet dat uitwijzen. Al het geweld waarover vraagtekens zijn, dat wordt gewoon onderzocht. Dat is goed, want geweld dat je toepast, moet legitiem zijn.”

Je kunt Beau terugkijken via Videoland.

Schoof baalt van ‘verkeerde vertaling’ integratie-uitspraken: ‘Wil er zijn voor alle Nederlanders’

Olcay Gulsen haalt uit naar Wierd Duk: ‘Gepassioneerde racist’

Foutje gezien? Mail ons. Wij zijn je dankbaar.

Het beste van Metro in je inbox 🌐

Meld je aan voor onze nieuwsbrief en ontvang tot drie keer per week een selectie van onze mooiste verhalen.

Reacties