Pas op met dit ‘gevaarlijke’ vuurwerk dat mogelijk bij je thuis ligt: ‘Valt om bij zuchtje wind en veroorzaakt brandwonden bij omstanders’
Pas op voor ‘kindervuurwerk’, officieel heet dit F1-vuurwerk, dit jaar. De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) waarschuwt dat dit opnieuw vaker niet voldoet aan veiligheidsregels. Het vuurwerk vergt sowieso de nodige maatregelen, anders is er risico op „serieuze brandwonden”.
Bij controles naar F1-vuurwerk heeft de toezichthouder dit jaar 65 procent van het geteste vuurwerk afgekeurd en uit de handel laten halen. Ondanks dat het op last van ILT uit de handel is gehaald, kan het nog steeds bij je thuis liggen. Dat komt doordat F1-vuurwerk het hele jaar door verkocht mag worden.
Meer kindervuurwerk afgekeurd dan vorige jaren
Het percentage afgekeurde F1-vuurwerk is fors meer dan de afgelopen jaren. In 2022 werd nog 20 procent afgekeurd, in 2023 was het 42,5 procent. Dit jaar voldeed slechts 16 procent van al het door de ILT gecontroleerde vuurwerk aan alle eisen, bij de rest was sprake van kleinere onvolkomenheden.
De inspectie onderzocht dit jaar vooral fonteinen. Er werden 74 verschillende producten getest, met namen als Barrage, Evo Eruption, Heaven Jewels en Volcano. In veel gevallen waren de producten te licht, waardoor ze bij een zuchtje wind al kunnen omvallen. Ook zag de inspectie veel producten waarvan de brandende delen, de zogeheten crackling, verder dan een meter bij het vuurwerk vandaan kwamen. Dat kan leiden tot bijvoorbeeld brandwonden bij degene die het vuurwerk afsteekt, of bij omstanders.
‘Buitengewoon teleurstellend’
Voorzitter Reinder Auwema van de vuurwerkvakgroep van de ILT noemt de resultaten van het onderzoek ‘buitengewoon teleurstellend’ en ‘echt een hele slechte zaak’. Hij vindt dat de vuurwerkbranche haar verantwoordelijkheid moet nemen. „Vaak is het een geldkwestie. Als ze er een extra laagje klei in doen, dan blijft dat ding gewoon staan”, zegt hij over fonteinen die omvallen omdat ze te licht zijn.
Auwema wijst erop dat de inspectie al een paar jaar tegen de branche zegt dat het veiliger moet. „Maar de branche zegt dat het dan te duur wordt. Terwijl ik wel denk dat ze de kennis en kunde hebben om het te verbeteren.”
Zonder gevaren is F1-vuurwerk sowieso niet. „Als je dat niet met voorzorgsmaatregelen afsteekt, dan loop je het risico op serieuze brandwonden”, zegt Auwema. Cijfers van VeiligheidNL over de afgelopen jaarwisseling bevestigen dat beeld. 15 procent van de patiënten die op de huisartsenspoedpost terechtkwamen tijdens oud en nieuw, had verwondingen opgelopen door F1-vuurwerk.
Vuurwerkbranche niet eens met resultaten
Importeurs van zogeheten ‘kindervuurwerk’ hebben bezwaar aangetekend tegen de resultaten. De vuurwerkbranche zet vraagtekens bij de resultaten. De Belangenvereniging Pyrotechniek Nederland (BPN) wil onder meer van de ILT weten waarom er elk jaar verschillende testbureaus en testmethoden worden gebruikt. Daarnaast weigert de inspectie nog altijd om videobeelden van de testen te delen met de branchevereniging.
Voorzitter Leo Groeneveld van BPN geeft in een toelichting aan het hele jaar zoveel mogelijk te communiceren met de inspectie. „We hebben een gezamenlijk belang, namelijk veilig vuurwerk op de markt brengen. Maar met zo’n onderzoek lijken ze juist tegen te willen werken.”
Volgens Groeneveld ontstaat er een verkeerd beeld door vooral fonteinen te onderzoeken. Deze fonteinen maken namelijk maar een relatief klein deel uit van de totale hoeveelheid F1-vuurwerk, waar bijvoorbeeld ook knalerwten en sterretjes onder vallen. En daar komt bij dat een fontein al wordt afgekeurd als een vonkje verder dan een meter komt, bijvoorbeeld op 1,2 meter. „Het blijft een chemisch proces. Je wilt ook niet dat je op een meter afstand blijft staan, maar minimaal misschien wel op vijf meter.”
De ILT meent dat de vuurwerkbranche haar verantwoordelijkheid moet nemen, maar volgens BPN legt de vuurwerkbranche zichzelf al zwaardere eisen op dan de regelgeving voorschrijft. „We werken al jaren met succes aan de verbetering van de kwaliteit van het vuurwerk. Onze grote zorg is niet het siervuurwerk dat we op de markt brengen, maar het steeds gevaarlijker wordende illegale vuurwerk.”
64 procent van de Nederlanders heeft in 2050 overgewicht, verwacht het RIVM