Nikki Veerbeek Binnenland Vandaag, 16:03

Leestijd: 3 minuten

Bezuinigingen onderwijs op losse schroeven: 5 vragen en antwoorden

De bezuinigingen in het onderwijs staan op losse schroeven. Een aantal oppositiepartijen is fel tegen de plannen van kabinet-Schoof. Vijf vragen en antwoorden hierover. 

Vandaag werd in de Tweede Kamer gedebatteerd over de begroting. De coalitie is achter gesloten deuren begonnen met onderhandelingen met de oppositiepartijen CDA, D66, JA21 en ChristenUnie over hun voorstel om 1,3 miljard van de 2 miljard euro bezuinigingen op het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap terug te draaien. Vandaag bleek dat ook SGP zich bij dit verbond heeft gevoegd. GroenLinks-PvdA, SP, Partij voor de Dieren, Volt en DENK willen de bezuinigingen volledig van tafel.

Vragen en antwoorden over bezuinigingen in het onderwijs

1. Wat wordt er precies bezuinigd? 

Het kabinet-Schoof wil, volgens het regeerprogramma, ongeveer 2 miljard euro bezuinigen op onderwijs, zowel op mbo-instellingen, voortgezet onderwijs, hogescholen als op universiteiten.

Dat houdt concreet bijvoorbeeld in dat er een einde komt aan veel subsidies, er minder geld naar wetenschappelijk onderzoek gaat en er wordt bezuinigd op de salarissen van leraren. Ook wil het kabinet het aantal internationale studenten indammen en wordt het mes gezet in internationaal onderwijs. 

De coalitiepartijen hebben ook afgesproken dat studenten met meer dan één jaar uitloop op hun studie 3000 euro extra collegegeld moeten betalen. Dat is de zogeheten langstudeerboete.

2. Waarom wil het kabinet bezuinigen? 

Volgens Bruins zijn de bezuinigingen nodig om de overheidsfinanciën gezond te houden. Tijdens het debat over zijn begroting stelde hij dat het vorige kabinet flinke investeringen heeft gedaan in onderwijs en dat een deel hiervan overeind blijft. Hij snapt de pijn over de onderwijsbezuinigingen, maar blijft deze toch verdedigen. „Bezuinigingen zijn altijd pijnlijk.” 

3. Wat zeggen de oppositiepartijen? 

Bijna de hele oppositie heeft zich tegen de bezuinigen gekeerd. Zo zei Beckerman (SP) vandaag dat de kansengelijkheid in het geding is, omdat kinderen van ouders met een kleine portemonnee het hardst worden geraakt door de bezuinigingen.

Luc Stultiens (GroenLinks-PvdA) betoogde dinsdag dat de bezuinigingen op onderwijs zullen desastreuze gevolgen hebben. „Doe dit het land niet aan.” 

4. Is er meer weerstand? 

Vanuit verschillende hoeken klinkt kritiek. Zo was er maandag een protest op het Malieveld in Den Haag. En burgemeesters, hogescholen en universiteiten riepen het kabinet eerder deze week in een open brief via het Netwerk Kennissteden Nederland opnieuw op om niet te bezuinigen op het hoger onderwijs.

Volgens voorzitter Floor Vermeulen, burgemeester van Wageningen, zijn de bezuinigingsplannen „zeer onverstandig en schadelijk voor de toekomst van Nederland”. 

5. Wat is nu de stand van zaken?

De coalitiepartijen onderhandelen met de alliantie van CDA, D66, ChristenUnie en JA21 over de onderwijsbegroting. Ze hopen de steun van de vier oppositiepartijen te krijgen om die ook door de Eerste Kamer te kunnen loodsen. De coalitie heeft daar geen meerderheid en de bijna voltallige oppositie heeft al gedreigd de begroting te dwarsbomen als het kabinet de bezuinigingen volledig doorzet.

De vier beoogde partners van de coalitie willen het gat dat in de begroting zou vallen, dichten door geld bij vooral de zorgbegroting weg te halen. Zo zou het eigen risico wat minder worden verlaagd. Dat zou volgens de vier ongeveer 20 euro per jaar schelen. Dat zou niettemin pijnlijk zijn voor regeringspartij PVV. Maar elk alternatief doet al gauw een of meerdere coalitiepartners pijn, zodat de coalitie de onderwijsbezuinigingen liefst zoveel mogelijk intact laat. 

Deze talkshows hebben rond de feestdagen een pauze

Verbod op social media voor jongeren in Australië komt dichtbij: Senaat stemt in

Reacties