Cassandra Oostrom Binnenland Vandaag, 09:48

Leestijd: 2 minuten

Wachttijden ggz vertekend door fouten administratie: ‘Gebrek aan aandacht en zorgvuldigheid’ 

Het is al lang een probleem: de lange wachttijden in de geestelijke gezondheidszorg (ggz). Volgens een nog ongepubliceerd onderzoek van gezondheidseconomen van de Vrije Universiteit, in opdracht van zorgverzekeraar VGZ, blijkt het probleem echter nog ingewikkelder dan gedacht. Evenals een oplossing… 

Uit het onderzoek blijkt dat hoe lang patiënten daadwerkelijk moeten wachten of wat de wachttijden per instelling of zorgregio zijn, niet goed is vastgelegd.

Wachttijden vertekend  

De gezondheidseconomen merkten dat zorgaanbieders in de ggz in de periode van 2023 tot en met juli 2024 meerdere keren de fout in gingen. Hierdoor werden wachttijden van zorginstellingen sterk vertekend en leken ze korter óf langer dan dat ze in werkelijkheid waren. 

In sommige gevallen ging het fout doordat een zorgaanbieder het formulier van het Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) niet goed invulde. De zorgaanbieder maakte bijvoorbeeld de fout door het totaal aantal wachtenden te vermenigvuldigen met het totaal aantal type ziektebeelden die de instelling kan behandelen. Waren er bijvoorbeeld 100 echte patiënten en 16 ziektebeelden en werden die met elkaar vermenigvuldigd? Dan leek het plots alsof er 1600 wachtenden waren, terwijl dat in werkelijkheid niet zo was.

Data klopt niet

Xander Koolman, hoogleraar gezondheidseconomie en leider van het onderzoek, wijdt het aan een „gebrek aan aandacht en zorgvuldigheid”. „Je ziet toch dat veel getallen worden geknipt en geplakt”, zegt hij tegen de NOS. Hierdoor klopt heel veel data niet en is het moeilijk in te schatten hoe lang de wachtlijsten precies zijn. „Of wat het verschil is tussen de wachtlijsten van verschillende instellingen of zorgregio’s.”

Een ander gevaar wat ontstaat is dat het onduidelijk is welke regio’s wat nodig hebben. „Het gevaar bestaat dat je in een regio bijvoorbeeld extra behandelingen voor eetstoornissen probeert in te kopen, terwijl dat helemaal niet het probleem is. En in een andere regio moeten mensen misschien veel te lang wachten op dat soort capaciteit”, vertelt Marjo Visser, bestuursvoorzitter van VGZ, tegen de NOS. 

Daarnaast leveren de vertekende wachttijden nog een ander probleem op: op basis van de wachttijden toetst de toezichthouder of zorgverzekeraars voldoen aan hun wettelijke zorgplicht door genoeg zorg in te kopen. Lang was de NZa niet heel streng op dit vlak, maar dat is tegenwoordig anders. Zo kregen Zilveren Kruis en VGZ al in maart een waarschuwing omdat zij hun zorgplicht zouden verwaarlozen. „Wij voelen ons verantwoordelijk voor de wachtlijsten”, zegt VGZ-bestuursvoorzitter Visser. „Maar dan graag wel gebaseerd op goede data.”

Grenzen

In een reactie laat de NZa weten „continu te werken aan het verbeteren van de informatieverzameling”. Maar de NZa zegt ook „dat er grenzen zijn aan wat mogelijk is”. Zo wil de NZa „waken voor extra administratieve lasten voor zorgaanbieders en moet er ook rekening worden gehouden met de privacy van patiënten”.

Meer asielkinderen in noodopvang: ‘Zeer schadelijke leefomstandigheden’

De Spaarrekening van Melvin: ‘Ik heb een paar duizend euro spaargeld, maar ben net ontslagen’

Reacties