Is er een asielcrisis? Daar zijn de meningen sterk over verdeeld
Aanstaande vrijdag bespreekt het kabinet de plannen van asielminister Marjolein Faber om een asielcrisis uit te roepen. Het is een zwaar beladen onderwerp dat het land sterk verdeelt: is er nou écht sprake van een crisis of niet?
Het Parool schrijft vandaag dat er de afgelopen vier jaar nog nooit zo weinig mensen in Nederland asiel aanvroegen in september. Dat blijkt uit cijfers van de cijfers van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND).
In september 2023 werden 4665 asielaanvragen gedaan, in september 2022 waren het er 5374 en in september 2021 stond de teller op 5089. Ook het totale aantal asielzoekers blijft volgens de krant achter bij de prognose over 2024. Die daling lijkt te komen door afspraken tussen de Europese Unie en Noord-Afrika over opvang.
NOvA over rechtsstatelijkheid van asielcrisis en noodwet
De Nederlandse Orde van Advocaten (NOvA) zei eerder dat het kabinet tornt aan de fundamenten van de rechtsstaat. Met name de kabinetsplannen voor asiel en migratie zijn volgens de advocaten gevaarlijk, de greep naar het noodrecht voorop. „De overheid kan daarmee niet pretenderen een volwaardige rechtsstaat te zijn, alle mooie verklaringen ten spijt.”
Het kabinet is van plan zijn bevoegdheden te misbruiken, ziet de advocatenorde. Het zou een asielcrisis willen uitroepen omdat het meent dat de kiezer dat wil, en niet omdat er ook echt van een noodtoestand sprake zou zijn.
Premier Schoof beroept zich immers slechts op het gevoel van kiezers, zegt onderzoeksleider en hoogleraar Elaine Mak. „Als één ding staten die geen rechtsstaat zijn, onderscheidt van staten die dat wel zijn of willen zijn, dan is dat het misbruik van het noodrecht.” Overigens is het nog maar de vraag of de asielnoodwet überhaupt effect heeft.
Migratie-expert vindt dat Nederland wel degelijk in asielcrisis verkeert
Migratie-expert Jan van de Beek zegt vandaag in Goedemorgen Nederland dat Nederland wel degelijk met een asielcrisis kampt. Hij zat met Faber aan tafel tijdens de kabinetsformatie om advies te geven, maar stelt verder geen invloed meer te hebben op het kabinetsbeleid. Hij is al jaren kritisch op migratie, asiel en verdragen, maar zegt dat dit voorheen meer omstreden was.
Volgens hem is er op verschillende niveaus een asielcrisis. „De overheid heeft een grondwettelijke taak om te zorgen voor onderwijs, zorg, gelijke verdeling van inkomen en huisvesting. Op al die thema’s zorgt asiel voor een grote uitdaging.”
Hij noemt de ‘integratiecrisis’ het grootste probleem. „De mensen die binnenkomen, zijn gemiddeld laaggeschoold en de kinderen hebben achterblijvende leerpotentie. De tweede generatie ook. Verder zijn het mensen met een grote culturele afstand. Als je ieder jaar opnieuw mensen binnenkrijgt die slecht integreren, groeit je integratieprobleem. Het stapelt zich op en dat is de echte crisis.”
‘Neokoloniale zelfoverschatting’
De Telegraaf meldt vanochtend dat steeds meer asielzoekers naar de rechter stappen vanwege de lange wachttijden in het asielproces. Vorig jaar waren er 45.500 zaken in het asielrecht, dit jaar waren dat er tot dusver ruim 56.000. „Het is het zoveelste bewijs dat de boel vastloopt en dat we een opvang- en doorstroomcrisis hebben”, vindt van de Beek.
Hij pleit voor een strenger Europees asielbeleid. Volgens hem kan Europa het aantal migranten op lange termijn niet meer aan. „Het is neokoloniale zelfoverschatting.” Oplossingen die hij voor zich ziet zijn het ontmoedigen van asielzoekers, zoals in Denemarken en Zweden, het beleid afstemmen op buurlanden en het inschakelen van zogenaamde derde landen voor de opvang. Dat laatste werd vorige week in Ugunda geprobeerd (al ontkent de Ugandese minister dat).
Een prijzenoorlog in de supermarkt: wat houdt dat in en kunnen we zoiets verwachten?