Nikki Veerbeek Binnenland 3 sep 2024, 14:21

Leestijd: 3 minuten

Gedoe om term ‘extraparlementair kabinet’, wat is dat eigenlijk?

Dat de coalitiepartijen vorige week een hele nacht hebben onderhandeld over de begroting, doet twijfels rijzen of het kabinet wel echt extraparlementair is. Wat zeggen experts? En wat houdt die term eigenlijk in?

Kabinet-Schoof kan overigens nog weinig goed doen. Veel Nederlanders hebben onvoldoende vertrouwen in zowel de regering Schoof (PVV, NSC, VVD en BBB) als de Tweede Kamer. Dat zegt het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) vandaag. Zo vinden ‘we’ met z’n allen nog altijd dat politici de problemen in Nederland niet oplossen. En ook dat de politiek te veel bezig is met het eigenbelang.

Hoe werkt een extraparlementair kabinet?

De kabinetten die we voorheen in Nederland kenden, waren in principe meerderheidskabinetten. Politieke partijen in de Tweede Kamer vormen samen een kabinet en stellen een regeerakkoord op waarin ze gedetailleerde afspraken maken over het regeren. 

Een extraparlementair kabinet werkt anders. Kort samengevat houden de coalitiepartijen meer afstand tot de regering. In plaats van een regeerakkoord maken de partijen enkel afspraken op de hoofdlijnen. De ministers en staatssecretarissen werken vervolgens los of op afstand van de politieke partijen, al kunnen ze er wel bij aangesloten zijn. 

Oud-minister: weinig extraparlementairs aan dit kabinet

Oud-minister Henk Kamp van de VVD stelt in Dit is de Dag op NPO Radio 1 dat er weinig extraparlementairs aan dit kabinet is. „Wat je nu eigenlijk ziet, is dat op de ouderwetse manier de coalitie en het kabinet proberen om de dingen op een goede manier te regelen.”

Bovendien zijn er te weinig mensen van buiten voor een extraparlementair kabinet, stelt Kamp. „Je hebt weliswaar een partijloze premier en een paar mensen van buiten in het kabinet, maar dat de helft van de ministers en staatssecretaris van buiten komt, daar is geen sprake van.”

Volgens hem is het logisch dat het uiteindelijk zo uitpakt. „Drie van de vier partijen hebben geen regeerervaring en bijna alle bewindspersonen hebben ook geen ervaring in het kabinet. Dus om te zorgen dat het kabinet een goede start krijgt, was deze samenwerking over de begroting denk ik wel nodig.”

Lianne van Kalken, wetenschappelijk docent staatsrecht, zegt in hetzelfde radioprogramma dat het kabinet terugvalt in een oude groef. „Het idee van een extraparlementair kabinet is dat je geen gesloten coalitie meer hebt. Je kunt je afvragen, doordat de politieke leiders van coalitiepartijen nu in de achterkamers meepraten over de begroting, of ze echt gehoor geven aan het idee daarachter.”

Voormalig topambtenaar: kabinet is niet extraparlementair

Voormalig topambtenaar Roel Bekkers denkt dat de term extraparlementair in de prullenbak mag. „Mijn advies zou zijn dat begrip in de ijskast te zetten. Heb het gewoon over een zittend kabinet”, zegt hij in WNL Haagse Lobby.

Hij ziet het kabinet als ‘enigszins bijzonder’, maar niet als extraparlementair. „Ze zitten te zoeken naar de definitie van een extraparlementair kabinet. Houd daar nou mee op. Dat is een onhanteerbaar begrip.”

Volgens hem creëert het alleen maar onnodige problemen. „Extraparlementair suggereert naar mijn mening de verkeerde dingen. Het suggereert dat er iets vreemds aan de hand is, dat het niet parlementair is. Een soort regering in oorlogstijd. Wat het misschien ook wel is door het telkens uitroepen van crises.”

Regering Schoof krijgt voorlopig een slecht rapport: op deze punten is er amper vertrouwen

Woningmarkt is ‘naar de kloten’: zijn flexwoningen de oplossing?

Reacties