Julia Osendarp Binnenland 12 aug 2024, 12:30

Leestijd: 4 minuten

Voormalig arts kaart dubieuze zaken in ziekenhuizen aan: ‘Draait om geld en eigenbelang’

Voormalig arts Jim Reekers schreef een boek over de misstanden, industrie en verdienmodellen in de medische wereld. Volgens hem vinden er in ziekenhuizen een hoop dubieuze zaken plaats en hij wil daarover de discussie aanzwengelen. „Het grootste deel van de gezondheidszorg in Nederland is allemaal gedicteerd door de medische industrie. Het is heel erg.”

Over de zorg komen steeds vaker misstanden aan het licht. Eerder schreef Metro over het toenemend aantal zorgmedewerkers met een vals diploma. En Follow The Money kaartte de medische misstanden rondom het UMC en fraude rondom het LUMC aan.

Voormalig arts over misstanden in ziekenhuizen

Jim Reekers is voormalig arts en emeritus hoogleraar interventieradiologie in het Amsterdam UMC. Daar werkte hij 37 jaar en nu schreef hij het boek De Medische Omerta, over horen, zien en zwijgen in het zorgstelsel. Toen hij met pensioen ging, liet hij zich uitschrijven als arts. Het woord ‘omerta’ stamt af van de geheimhoudingsplicht in de maffia-wereld.

Follow the Money interviewde Reekers en sprak met hem over zijn boek, waarin hij allerlei dubieuze zaken uit de medische wereld aankaart. Zo noemt hij onder meer het academisch ziekenhuis een afgesloten wereld met eigen regels en eigen conventies, die zich op geen enkele manier door de buitenwereld laat controleren.

Heb je als dokter kritiek of zet je kanttekeningen bij beleid of handelen? Dan kun je fluiten naar een betere functie of promotie. „Je kunt beter mee marcheren met de groep en je mond houden.” De hoogleraar vergelijkt het met de mentaliteit van het corps.

Klokkenluiders en critici niet getolereerd

Reekers haalt als voorbeeld aan dat complicaties bij de urologie-afdelingen in sommige ziekenhuizen veel groter zijn dan bij andere afdelingen. Zo heb je als patiënt bij het ene ziekenhuis 20 procent meer kans op complicaties en bij het andere ziekenhuis 80 procent meer kans op complicaties.

Dat weten urologen al decennialang, volgens Reekers, maar daar wordt niks mee gedaan. De voormalig arts vertelt over een klokkenluidster die daar onderzoek naar deed en dit aankaartte. Maar zij komt niet aan een baan, volgens de voormalig arts. „Zodra je de stempel ‘lastpost’ of ‘iemand die de codes niet kent’ hebt, dan kan het moeilijk voor je worden.”

‘Medische industrie heeft macht’

Reekers is kritisch op de ‘top down’-hiërarchie in ziekenhuizen, de Raad van Bestuur, Raad van Toezicht en inspectie. Maar het meest kritisch is hij op de industrie achter de medische wereld.

„Wat wij niet allemaal in de gaten hebben, en dat is voor mij op dit moment mijn focus: het grootste deel van de gezondheidszorg in Nederland is allemaal gedicteerd, onbewust, op de achtergrond, door de medische industrie. Het is heel erg.” Volgens hem kost het heel veel geld en worden er allerlei onnodige en onzinnige behandelingen gedaan. „Allemaal omdat de industrie enorme macht heeft.”

Volgens hem fabriceert de industrie ook ‘wetenschap’, die niet deugt. „Heel veel van mijn collega’s weten het, maar niemand zegt: ‘Dit kan niet’. Iedereen loopt in de pas mee.”

Baarmoederstudie liet dubieuze kant van medische wereld zien

Dat gold in eerste instantie ook voor Reekers. De eerste twintig jaar van zijn carrière had hij niet zozeer alles door. Maar zijn ogen openden toen hij een baarmoederstudie deed in het begin van de jaren 2000.

Hij deed onderzoek naar een alternatieve behandeling bij vrouwen met vleesbomen in de baarmoeder. Met die behandeling hoefden vrouwen niet geopereerd te worden en konden zij hun baarmoeder behouden. Daarnaast ging de revalidatie ging sneller en zwanger worden kon ook nog steeds. „Alles was win-win, aan alle kanten.”

Verdienmodel

Reekers won prijzen met zijn onderzoek en de hele studie werd bekostigd voor ruim een miljoen. „Maar het leven ging door zoals het altijd doorging. En er werden nog steeds duizenden baarmoeders verwijderd. Terwijl die niet verwijderd hoefden te worden. En toen dacht ik ineens: ‘Dit deugt niet’.”

Maar waarom bleven die baarmoeders verwijderd worden? „Omdat gynaecologen daar geld aan verdienen.”

Wantrouwen richting dokters en ziekenhuizen

De hoogleraar noemt dat een hele hoop dingen in medische wereld in de doofpot belanden. Dokters die naar een ‘congres’ gaan, maar vijf dagen gaan golfen, of het verdienmodel achter doktersopleidingen.

Reekers schrijft in zijn boek: „Het is een wereld waar ethiek, transparantie en zorgzaamheid vaak worden weggeduwd door eigenbelang, omerta en financiële belangen.” Ondanks dat vertrouwt hij wel nog steeds op een hoop dokters, die in zijn ogen het beste willen voor de patiënt. Volgens hem moet het wantrouwen dan ook niet richten dokters klinken, het systeem deugt niet, stelt hij.

‘Zorg mag geen verdienmodel zijn’

Of hij hoopvoller is over de jongere generatie dokters? Volgens Reekers is de aanwas van nieuwe jonge artsen niet groot. Minder jongeren kiezen volgens hem voor geneeskunde. Hij oppert dan ook dat je best een hbo-opleiding tot arts zou kunnen invoeren. Volgens hem is geneeskunde namelijk een ambacht. „Het heeft niks met wetenschap te maken.” Wetenschap vindt naast het vak plaats en kan in de praktijk gebruikt worden, maar een arts is geen wetenschapper, aldus Reekers.

Volgens Reekers zou zorg geen verdienmodel mogen zijn. Daarom pleit hij: „Alle dokters in loondienst en het invoeren van een volksverzekering.” De marktwerking in de zorg moet volgens hem verdwijnen.

Kabinet en justitie happig op gebruik commerciële dna-databanken als opsporingsmethode: ‘Roept vragen op over privacy’

Dick Schoof bij Humberto in Parijs: ‘Is het niet hypocriet om ook de shine te pakken?’

Reacties