Jana Witteman Binnenland 16 aug 2024, 15:29

Leestijd: 3 minuten

Huishoudens krijgen weer meer te besteden, maar het begrotingstekort groeit

Na tijden van inflatie ziet de toekomst er voor huishoudens rooskleuriger uit. Nederlanders hebben dankzij stijgende koopkracht weer meer te besteden, blijkt uit cijfers van het Centraal Planbureau (CBP), gebracht door persbureau ANP. Tegelijkertijd groeit het begrotingstekort van de overheid. Hoe zit dat?

In 2021 kregen we in Nederland te maken met een inflatiegolf. Dat tij lijkt langzaamaan te keren. „In 2025 is de koopkracht voor het doorsnee huishouden weer boven het niveau van 2021, toen de inflatiegolf begon”, meldt het CPB.

Groeiende koopkracht

Het CBP doet onderzoek naar de koopkracht van Nederlandse huishoudens. Uit de nieuwste raming blijkt dat huishoudens na slechtere tijden wat meer geld overhouden om uit te geven. In 2024 groeit de koopkracht met 2,5 procent en volgend jaar met nog eens 1,1 procent.

Gemiddeld genomen gaan we er naar verwachting op vooruit. Toch geldt dat in de praktijk niet altijd voor iedereen. Krijg je bijvoorbeeld te maken met een scheiding, of verlies je je baan, dan kan het zijn dat je er alsnog op achteruit gaat. Voornamelijk gaan de mensen met middeninkomens en hogere inkomens er dit jaar op vooruit. Volgend jaar geldt dat juist voor de lagere inkomens.

Nederlanders in armoede

Tegelijkertijd is er nog altijd een groep mensen die in armoede leeft in Nederland. Dit jaar gaat dat om 4,5 procent van de Nederlanders, terwijl dat in 2023 nog 4,6 procent was. In 2025 moet dat aantal dalen naar 4,1 procent.

Dankzij maatregelen van de overheid neemt de koopkracht toe. De lonen nemen toe en de lasten worden verlaagd. Die kosten moeten worden betaald en dat zorgt voor een groter tekort op de begroting van de overheid.

Het kasboek van Rijksoverheid

Als het kabinet niet in actie komt, heeft Nederland in 2025 te maken met een begrotingstekort van 2,6 procent. Dit jaar groeide dat al naar 2,2 procent. Tegelijkertijd is er een ‘maximum’ tekort afgesproken (een zogenoemde vangrail) van 3 procent. Hoe groter het begrotingstekort, hoe groter de kans dat er in de toekomst plotseling bezuinigd moet worden, legt het CPB uit.

In het coalitieakkoord hebben de PVV, VVD, NSC en BBB voorstellen gedaan voor lastenverlichting. Die plannen zorgen deels voor het groeiende tekort. Niet alleen de plannen in het coalitietekort spelen een rol. Nederland is aan het vergrijzen en de rentes zijn hoger geworden. Ook dat zorgt onder andere voor druk op de begroting.

Stijgende koopkracht, stijgende staatsschuld

Niet alleen het begrotingstekort stijgt, maar ook de staatsschuld groeit. In 2023 was de Nederlandse staatsschuld ongeveer 481 miljard euro, zo’n 46,5 procent van het bruto binnenlands product (BBP), meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Met de stijgende staatsschuld kan deze in 2038 oplopen tot 70 procent van het bbp. De Europees afgesproken grens voor de staatsschuld ligt op 60 procent.

Voorlopig is het zo ver nog niet. Toch stelt het CPB dat het huidige beleid ervoor zou kunnen zorgen dat nieuwe generaties mogelijk met grote financiële lasten komen te zitten.

Huishoudens met een kleine portemonnee kunnen een beroep doen op het toeslagenstelsel. De zorgtoeslag kan helpen om de zorgverzekering te betalen. Toch vraagt niet iedereen die recht heeft op zorgtoeslag deze aan. Tot 1 september kunnen gerechtigden de toeslag over 2023 alsnog aanvragen. Daarover lees je meer in onderstaand artikel.

Voorkom dat je 1848 euro misloopt door deze toeslag vóór 1 september aan te vragen

Reacties