Cassandra Oostrom Binnenland 2 jul 2024, 13:41

Leestijd: 3 minuten

Veel minder huishoudens in energiearmoede, maar nog niet iedereen redt het

De steunmaatregelen vanuit de overheid hebben vorig jaar naar schatting bijna 500.000 huishoudens behoed voor energiearmoede. Dat melden het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en TNO na gezamenlijk onderzoek. Ook dankzij besparingen op het verbruik lag het percentage huishoudens dat een aanzienlijk deel van het inkomen kwijt was aan de hoge energieprijzen in 2022 en 2023 lager dan in 2019, ver voor de energiecrisis. 

Maar ondertussen liggen de prijzen per kuub en kilowattuur nog altijd hoger dan vóór de energiecrisis en loopt de noodsteun ten einde. Wat dit betekent voor de energiearmoede dit jaar, is ook voor TNO-onderzoeker Peter Mulder nog gissen. „Ik zou gokken dat het weer iets toeneemt ten opzichte van vorig jaar, maar nog lager ligt dan in 2019. Maar dat weten we echt niet.”

Energiearmoede 

Vorig jaar, toen de energieprijzen aanvankelijk nog verder opliepen, was het effect van het prijsplafond en de energietoeslag het duidelijkst zichtbaar. Zonder die steun zou 10,7 procent van de huishoudens ‘energiearm’ zijn geweest, nu was dat naar schatting 4,8 procent (ongeveer 400.000 huishoudens). In 2019 was de energiearmoede nog 8,6 procent en in 2022 4 procent.

In Noordoost-Groningen, Zuid-Limburg en de steden Rotterdam en Den Haag was de energiearmoede groter dan het landelijk gemiddelde. Volgens TNO en het CBS komt dat doordat daar meer mensen met lage inkomens wonen. In Limburg en Groningen speelt daarbij mee dat er veel grote en matig geïsoleerde woningen staan, waardoor huishoudens kwetsbaarder zijn voor stijgende energieprijzen.

Onderconsumeren 

Maar anno 2024 is de steun weggevallen en de vraag rijst of de prijzen ten opzichte van vorig jaar genoeg zijn gedaald, om dit op te kunnen vangen. Vooral de gasprijs, die nog steeds anderhalf keer zo hoog ligt als voor de energiecrisis, kan Nederlandse gezinnen problemen bezorgen. Welke gezinnen dit precies zijn. kunnen CBS en TNO nog niet voorspellen, maar wel concluderen de twee dat ruim 116.000 huishoudens zo bang zijn dat ze te veel gaan betalen dat ze ‘onderconsumeren’. Deze huishoudens hebben een laag inkomen en een koud huis, maar een opvallend lage energierekening, uit angst voor hoge(re) kosten. 

In theorie zouden het ook gepensioneerden kunnen zijn, die bijvoorbeeld in Spanje verblijven tijdens de winter, maar TNO-onderzoeker Anika Batenburg noemt dat in het AD een „kleine kans”. „Vanwege hun lage inkomen lijkt me de kans daarop klein.”

Hulp bij verduurzamen 

In het regeerakkoord van PVV, VVD, NSC en BBB zijn ook de hoger wordende energiekosten opgenomen. Zo staat dat onze energiekosten op hetzelfde niveau moeten blijven als onze buurlanden. 

Maar huishoudens kunnen niet meer rekenen op noodsteun om de energierekening te betalen. Wel krijgen huishoudens met hogere energierekeningen hulp om te verduurzamen. De groep die alleen veel moet stoken, maar niet kan verduurzamen omdat het huurders zijn, is heel groot, benadrukken CBS en TNO. Het gaat om bijna 1 miljoen huishoudens. 

Jouw glaasje wijn heb je mogelijk te danken aan het uitsterven van dino’s

België reageert op open sollicitatie Joost Klein voor songfestival: ‘Check je dm’

Beëdiging kabinet Schoof: ken jij alle ministers eigenlijk al?

Reacties