Nikki Veerbeek Binnenland 6 mei 2024, 08:33

Leestijd: 2 minuten

Week van de waarheid voor de kabinetsformatie: 4 vragen en antwoorden

Komt de saga rondom de kabinetsformatie deze week ten einde? Een cruciale fase breekt aan. Voor het eerst in bijna twee weken gaan de leiders van PVV, VVD, NSC en BBB weer langs bij de informateurs Richard van Zwol en Elbert Dijkgraaf. De partijen moeten knopen door gaan hakken.

De partijen kregen afgelopen vrijdag de doorrekeningen van hun plannen van het Centraal Planbureau (CPB). Ze weten nu wat maatregelen gaan kosten of opleveren.

Finaleweek voor kabinetsformatie

1. Wat zijn de belangrijkste dossiers?

Belangrijke dossiers op de onderhandelingstafel zijn onder meer de asielinstroom, eigen zorg, kerncentrales, het pensioenstelsel, de woningnood en de toekomst van de boeren. Financiën is een van de lastigste punten in de formatie. 

PVV-leider Geert Wilders benadrukte vorige week nog maar eens hoe belangrijk migratie voor hem is. „Wij zijn met 2,5 miljoen mensen, inmiddels nog veel meer, die genoeg hebben van de niet aflatende, Nederland ontwrichtende, asielinstroom, dus die strengere asiel- en immigratie maatregelen zullen er komen. Bij voorkeur nu en niet na nieuwe verkiezingen”, schreef hij op X.

2. Waarom is dit een belangrijke week voor de kabinetsformatie?

Er is niet zo veel tijd meer om tot overeenstemming te komen, want de informateurs moeten op 15 mei hun eindverslag inleveren. Na het laatste overleg in april verklaarden Van Zwol en Dijkgraaf nog vertrouwen te hebben in een goede afloop. 

De komende dagen moet op een reeks van onderwerpen nog overeenstemming worden gevonden. De partijen moeten in deze „finaleweek” gaan uitruilen, maakten de informateurs eerder duidelijk. Het is de bedoeling dat er een beknopt hoofdlijnenakkoord komt.

3. Komen er nieuwe verkiezingen als de formatie klapt?

Mocht het kwartet de formatie laten klappen, dan verwacht hoogleraar staatsrecht Wim Voermans niet dat er nieuwe verkiezingen worden uitgeschreven. Dat zou namelijk een unicum zijn, stelde hij eerder op NPO Radio 1. 

Er kunnen alleen eerder verkiezingen komen als de Tweede Kamer wordt ontbonden. De enige die dat kan doen, is het huidige demissionair kabinet in samenspraak met de koning. Voermans denkt dat het kabinet de Kamer niet zomaar voor de tweede keer ontbindt. Dat is namelijk sinds 1868 niet meer voorgekomen. „Dit kabinet zal niet snel naar de noodrem grijpen van nog een keer verkiezingen binnen één jaar. Het is een uiterst redmiddel.”

4. Wat willen kiezers?

Uit onderzoek van EenVandaag blijkt dat zes op de tien kiezers nieuwe verkiezingen willen als er op 15 mei geen akkoord ligt. Ze zien andere coalities met PVV, VVD, NSC en BBB niet zitten en willen geen formatiepoging onder GroenLinks-PvdA-leider Frans Timmermans.

De partijen zelf zijn niet per se gebaat bij nieuwe verkiezingen. Vooral VVD, NSC en BBB maken significant verlies in de peilingen. PVV staat nog steeds fier bovenaan, maar de laatste peiling laat wel zien dat kiezers afhaken. Ze vinden dat Wilders te veel heeft weggeven in de formatie. 

Hoe herken je een zonnesteek en wat doe je ertegen?

Charmaine staat bekend als de vrouw met duizenden tumoren: ‘Nog nooit gezien’

Reacties