Is Nederland voorbereid op een volgende pandemie? ‘Die komt zeker, vraag is alleen wanneer’
We zijn gevoelsmatig nog maar net van de vorige pandemie af, of er ontstaan alweer vragen of Nederland wel is voorbereid op een volgende. Op1 vroeg het zich af en bespreekt het met epidemioloog Alma Tostmann en arts-microbioloog Jean-Luc Murk.
Want dat zo’n volgende pandemie komt, dat is volgens het duo zeker. De vraag is alleen wanneer.
‘Er komt zeker een volgende pandemie’
„Ik denk dat het heel zeker is, ik weet natuurlijk niet wanneer die komt, maar de natuur is niet een statisch iets”, antwoordt Murk op de vraag of er een nieuwe pandemie komt. „De natuur is continu in verandering. Virussen ontwikkelen zich, bacteriën ontwikkelen zich, die kunnen overspringen van het één naar het ander.” Volgens de arts-microbioloog kan zoiets ook weer op die manier „bij mensen terechtkomen”. „Ik ben er vrij zeker van dat er weer een keer een pandemie komt, maar ik weet natuurlijk niet wanneer.”
„Hoeveel zorgen moeten we ons maken?”, vraagt Op1-presentator Charles Groenhuijsen zich af. „Nou ja, ik maak me zorgen als we daar niet mee om kunnen gaan”, komt het antwoord van Murk. „Een pandemie op zichzelf is heel erg vervelend, maar je moet er wel goed mee om kunnen gaan. Je kunt je niet voorbereiden op álle mogelijke scenario’s, want je weet gewoon niet wat voor soort pandemie er komt. Je moet wel in ieder geval lessen trekken uit het verleden”, besluit hij.
Voorbereiden met lessen uit het verleden
„Hebben we die getrokken?”, wil Groenhuijsen weer weten. Volgens de arts-microbioloog hebben we „veel lessen wel geleerd en een aantal lessen niet geleerd”. Epidemioloog Alma Tostmann is het „zeker” eens met de zorgen van Murk. „Wat je vaak ziet is dat mensen vaak kijken naar de laatste pandemie die er is geweest, in dit geval corona. Je moet je echter niet voorbereiden op de pandemie die je net gehad hebt, maar je moet je voorbereiden op de volgende.” Dat is wat Murk ook zei: wat voor pandemie er komt en wanneer, dat is onzeker. Maar dat er een pandemie komt, is volgens hen zeker.
Groenhuijsen noemt dat voorbereiden wel erg lastig is als je een hoop dingen niet weet. Tostmann: „Maar er zijn ook een hele hoop dingen die je wel weet. Je weet dat het over een infectieziekte gaat, die gaat van mens op mens of op een andere manier. Je moet dus uitzoeken hoe die zich verspreidt. De basisprincipes die we bij corona ook kenden, testen, in quarantaine, contactonderzoek, heb je eigenlijk bij elke infectieziekte wel nodig. Je weet dat je moet samenwerken in de hele keten van de zorg, dat ga je verbeteren. We moeten in zo’n geval testen, flexibel kunnen opschalen.”
Volgens de epidemioloog zijn er een aantal „algemene principes” die je goed kunt voorbereiden, en dat moet je volgens haar ook doen. „We moeten ons beter voorbereiden dan dat we tijdens Covid hebben gezien, terwijl je ook niet precies weet waar je je op voorbereidt.”
Je kunt Op1 terugkijken via NPO Start.
Eva Jinek over pesten en intimideren bij WNL: ‘Doe gewoon normaal’