Gemeenten zien af van eigen vuurwerkregels zonder landelijk verbod
Tientallen gemeenten voeren geen lokaal vuurwerkverbod of vuurwerkvrije zones in tijdens de jaarwisseling. Ze zeggen dat het weinig zin heeft het afsteken aan banden te leggen binnen de eigen grenzen als er geen landelijk verbod is en vuurwerk vrij mag worden verkocht. Handhaven is voor gemeenten nu vrijwel onmogelijk, mede door een gebrek aan handhavers, komt naar voren uit een rondgang van het ANP waarbij zo’n 150 van de 342 gemeenten hebben gereageerd.
Ongeveer negentig gemeenten zeggen dat ze geen vuurwerkverbod hebben. Rond de vijftig gemeenten hebben vuurwerkvrije zones ingesteld, bijvoorbeeld rond kinderboerderijen. Zo’n zestien gemeenten hebben wel een lokaal afsteekverbod, maar de meesten geven aan dat controle erop moeizaam is. In Tilburg wordt dan ook niet gehandhaafd. „Je kunt wel een heel blik handhavers opentrekken, maar je kunt nooit alles controleren”, zegt een woordvoerster. Toch hopen de gemeenten dat een verbod op de langere termijn leidt tot een gedragsverandering.
Veel gemeenten geloven daar niet in met lokale regels. „Zolang er geen landelijk verbod is op het verkopen, kopen en afsteken van consumentenvuurwerk, en het daarnaast ook eenvoudig is om illegaal vuurwerk te kopen, zal een lokaal verbod op het afsteken van vuurwerk helaas niet helpen om de overlast te verminderen. Dit is ook afgelopen jaarwisseling weer gebleken: in de steden waar een lokaal vuurwerkverbod gold, was net zo veel vuurwerkoverlast als in steden waar geen lokaal vuurwerkverbod van kracht was”, laat Almelo bijvoorbeeld weten.
Den Haag
Den Haag zegt ongeveer hetzelfde: „Een landelijk vuurwerkverbod zorgt voor meer duidelijkheid naar bewoners, verkopers en handhavers en is daardoor effectiever.” Leusden vindt dat een lokaal vuurwerkverbod „niet handhaafbaar is en dat alleen een landelijk vuurwerkverbod effectief kan zijn”.
Den Haag, Zoetermeer, Vlaardingen en Nissewaard hebben om die reden ook geen lokaal vuurwerkverbod ingesteld. „Zolang er geen landelijk totaalverbod is, is het handhaven van een lokaal ingesteld totaal vuurwerkverbod niet haalbaar”, legt Zoetermeer uit.
Weinig handhavers
Daar komt bij dat mensen alleen kunnen worden bestraft als ze op heterdaad zijn betrapt bij het afsteken van vuurwerk. „Je moet een overtreding zien om erop te kunnen handhaven”, aldus Waddinxveen. „Onze handhavers kunnen helaas niet overal zijn”, zegt Krimpen aan den IJssel, en volgens Wageningen is daardoor „de pakkans per definitie erg klein”.
Handhaving is ook om een andere reden lastig, met of zonder landelijke regels. Gemeenten hebben weinig handhavers. Het Utrechtse Houten „steunt een algeheel verbod op vuurwerk niet zolang voldoende handhaving niet kan worden gegarandeerd”. Hollands Kroon, Borsele, Lansingerland en Dalfsen zeggen ook dat een vuurwerkverbod bij hen praktisch niet te controleren is. Volgens Etten-Leur is het „bijna onmogelijk om hierop te handhaven” en Kampen noemt de controles „zeer arbeidsintensief”.
ANP