Erik Jonk Binnenland 12 nov 2023, 18:03

Leestijd: 9 minuten

Verkiezingsprogramma’s 2023: wat willen politieke partijen met migratie?

Nederland is op weg naar de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november. Dat levert met 26 deelnemende politieke partijen een wirwar aan verkiezingsprogramma’s op. In vijf afleveringen blikt Metro op de verkiezingen vooruit door verkiezingsprogramma’s door te nemen en specifieke thema’s uit te lichten. Vandaag: migratie.

Wat willen de politieke partijen volgens hun verkiezingsprogramma’s 2023 met de zo lang lopende discussie over de problemen rond migratie? Daar waar het kabinet Rutte IV over viel? Welke concrete plannen, ideeën en wensen zijn er?

Andere thema’s zijn bestaanszekerheid, gezondheid, veiligheid en wonen.

Verkiezingsprogramma’s zeven (momenteel) grootste partijen

Noot: Metro behandelt de thema’s richting de Tweede Kamer-verkiezingen van zeven partijen iets uitgebreider. Deze zeven staan volgens verschillende peilingen minstens zeven zetels te wachten. Politieke partijen die momenteel op drie tot en met vijf zetels worden gepeild, worden daar met oneliners aan toegevoegd.

Naast de verkiezingsprogramma’s presenteert Metro ook zes politici die zich (weer) beschikbaar hebben gesteld om in de Tweede Kamer of het kabinet na woensdag 22 november aan de slag te gaan. De zes zijn uitgekozen vanwege bijzondere levensverhalen: Lisa Westerveld, Daan de Kort, Chris Stoffer, Annabel Nanninga, Lilian Marijnissen en Mona Keijzer.

Verkiezingsprogramma’s over migratie

VVD

Lijsttrekker: Dilan Yeşilgöz.
Verkiezingsprogramma over migratie: ‘We moeten onszelf de vraag stellen: wie heeft ons nodig en wie hebben wij nodig?’

Om uit de migratiecrisis te komen, wil de VVD de komende jaren ons asielstelsel op de schop nemen. ‘Zo zorgen we ervoor dat iedereen die ons echt nodig heeft ook de noodzakelijke hulp krijgt. Opvang in de regio is het uitgangspunt. Europese buitengrenzen worden verstevigd. En Nederland moet migratiebeleid hebben dat aansluit op de andere EU-lidstaten.’

‘De overheid moet grenzen stellen en handhaven en zo weer grip krijgen op migratie. Nederland moet natuurlijk altijd bereid zijn om veiligheid te bieden aan mensen die op de vlucht zijn voor oorlog en geweld. Maar dat kan niet door grenzeloos iedereen die zich aandient hier op te vangen.’

Concreet: de asielvergunning voor onbepaalde tijd afschaffen. Overlastgevende asielzoekers sneller en strenger aanpakken. Uitgeprocedeerde asielzoekers moeten meewerken aan terugkeer. Strengere eisen aan welke buitenlanders hier komen werken. Grip houden op de studiemigratie.

Nieuw Sociaal Contract (NSC)

Lijsttrekker: Pieter Omtzigt.
Verkiezingsprogramma over migratie: ‘Een houdbare migratie, Nederlands standaardtaal bij studie.’

De bevolking groeit door aanhoudende migratie nu te snel: vorig jaar met meer dan 220.000 mensen (inclusief de vluchtelingen uit Oekraïne). Elk jaar een stad als Eindhoven erbij bouwen, dat kan ons land niet aan. ‘Wij willen het (netto) aantal immigranten beperken tot 50.000 per jaar door een selectief en streng migratiebeleid te voeren.’

‘We beperken de arbeidsmigratie door kritisch te kijken naar de belastingvoordelen voor arbeidsmigranten. Wij pakken malafide uitzendbureauconstructies aan en zetten een rem op groeisectoren waar bijna alleen arbeidsmigranten werken, zoals distributiecentra.’

‘We beperken studiemigratie door Nederlands weer de standaardtaal aan universiteiten te maken, te beginnen bij bachelor-studies. Uitzonderingen voor internationale (master)opleidingen blijven mogelijk.’

‘We beperken asielmigratie. We voeren een nieuw vergunningstelsel in, waarbij mensen die tijdelijk bescherming nodig hebben, minder rechten krijgen en hier korter mogen verblijven. Ook zetten we in op bilaterale of Europese migratieakkoorden en een beter terugkeerbeleid voor afgewezen asielzoekers. We blijven een solidaire bijdrage leveren aan asielopvang, maar met oog voor de draagkracht van de Nederlandse samenleving.’

View this post on Instagram

A post shared by Pieter Omtzigt (@pieteromtzigt)

GroenLinks-PvdA

Lijsttrekker: Frans Timmermans.
Verkiezingsprogramma over migratie: ‘Menswaardig en duidelijk asielbeleid, grip op arbeidsmigratie.’

Om migratie naar Europa in goede banen te leiden, wil GroenLinks-PvdA zich inzetten op meer veilige routes voor migratie, terwijl gelijktijdig mensen worden ontmoedigd om een gevaarlijke overtocht te maken.  ‘Dat is rechtvaardiger, omdat vluchtelingen die onze bescherming het hardst nodig hebben al in de regio geselecteerd kunnen worden door de VN en op veilige wijze naar Nederland en Europa kunnen komen.’

GroenLinks-PvdA laat vluchtelingen niet in de steek. ‘Dat geldt voor vluchtelingen uit Oekraïne, net zo goed als voor vluchtelingen uit andere landen. Mensen hebben altijd het recht om op Europees grondgebied asiel aan te vragen. Iedereen heeft recht op een individuele beoordeling. We sturen niemand terug naar een onveilig land. We staan voor het recht op gezinsleven. Dat betekent dat we niet meewerken aan het scheiden van kinderen en ouders.’

‘Arbeidsmigratie: van uitbuiting naar sturing. Onze keuze voor hogere lonen en goede arbeidsvoorwaarden betekent dat het overschot aan slecht betaald, vies en gevaarlijk werk verdwijnt. We koesteren het individuele recht om binnen de EU in een ander land te werken als een groot goed, maar maken een einde aan de uitbuiting van arbeidsmigranten als verdienmodel voor werkgevers.’

PVV

Lijsttrekker: Geert Wilders.
Verkiezingsprogramma over migratie: ‘Ons mooie Nederland is door de voortdurende asieltsunami en massa-immigratie zwaar afgetakeld.’

‘Onder Rutte zijn meer dan 1 miljoen niet-westerse allochtonen binnengekomen. En dat terwijl Nederland overbevolkt is. Ons land is na Malta het
dichtstbevolkte land van de hele EU. Het is onverantwoord dat tot op de dag van vandaag een letterlijk ongelimiteerde asielinstroom wordt toegestaan. Er moet nu snel orde op zaken worden gesteld.’

‘De PVV kiest wél voor Nederland en maakt een einde aan de discriminatie van Nederlanders. Wij zetten Nederlanders op 1. Dat kan alleen met substantiële maatregelen, zoals het invoeren van een asielstop. We hebben ons maximum aan asielzoekers inmiddels ruimschoots bereikt. En echte vluchtelingen kunnen in veilige landen in de eigen regio worden opgevangen.’

‘De instroom van zowel arbeids- als studiemigranten
moet fors worden beperkt. De PVV introduceert ook voor werknemers van binnen de EU weer de plicht tot het hebben van tewerkstellingsvergunningen. Hierdoor zal het aantal arbeidsmigranten zeer fors afnemen. En de studiemigratie leggen we aan banden door bacheloropleidingen alleen nog in het Nederlands te geven en het aantal buitenlandse studenten op masteropleidingen te maximeren.’

BoerBurgerBeweging (BBB)

Lijsttrekker: Caroline van der Plas.
Verkiezingsprogramma over migratie: ‘Eerlijk en draagbaar, paal en perk via een quotum.’

BBB vindt dat mensen die echt op de vlucht zijn voor oorlogen, of van wie het leven en/of dat van hun gezin ernstig wordt bedreigd en dat kunnen aantonen, geholpen moeten worden. ‘De asielcrisis belast nu echter onze samenleving aanzienlijk en we moeten hier paal en perk aan stellen via een quotum. Statushouders die in Nederland een thuis hebben gevonden, helpen we met een vlotte integratie in onze samenleving.’

BBB wil de asielinstroom drastisch beperken, de huizen weer eerlijk verdelen en de asielprocedures aan de buitengrenzen van de EU laten doorlopen. ‘Hier gaan we ook hard met onze vuist voor op tafel slaan bij de EU. Een Europese aanmeldbalie voor verzoek tot asiel voorkomt mensenhandel. De EU kan ook aanmeldcentra in de regio inrichten, zodat asielzoekers daar terecht kunnen en de procedure daar ook wordt afgehandeld, zoals bijvoorbeeld in Tanzania, Malawi, Namibië of Senegal. Nu trekken asielzoekers door de Sahara en blijft het verdienmodel van de mensenhandelaren intact.’

‘Veel Nederlandse burgers staan al jaren op de wachtlijst voor een huis. BBB kiest ervoor hen nu extra aandacht te geven en de woningmarkt eerst
weer in balans te brengen. Dat impliceert dat we de migratiedruk willen beperken, waarbij we ons realiseren dat dat niet eenvoudig zal zijn.’

View this post on Instagram

A post shared by BBB BoerBurgerBeweging (@boerburgerbeweging)

D66

Lijsttrekker: Rob Jetten.
Verkiezingsprogramma over migratie: ‘Een migratiebeleid dat werkt, aandacht voor lhbtiq+.’

D66 wil bescherming van kwetsbare mensen op de vlucht. ‘We zorgen voor een snelle en zorgvuldige asielprocedure. Zijn strenger voor asielzoekers die geen kans hebben om hier te blijven. We zetten in op hoogwaardige arbeidsmigratie en pakken misstanden aan. In de asielopvang wordt vanaf dag één les in de Nederlandse taal gegeven en moet iedereen sneller aan het werk kunnen.’

‘In de asielprocedure is extra aandacht voor asielaanvragen door lhbtiq+-personen. Deze
aanvragen worden bijvoorbeeld niet langer afgewezen op grond van ondeugdelijke stereotypen,
als zouden deze asielzoekers altijd een ‘proces van bewustwording en zelfacceptatie’ moeten hebben doorgemaakt. In veel landen worden lhbtiq+’ers vervolgd of zelfs met de dood bedreigd. In Nederland krijgen deze mensen een beschermde status. Ook wil D66 aparte veilige opvang voor lhbtiq+’ers binnen azc’s.’

‘We hebben iedereen nodig om leraren voor de klas te houden, de zorg overeind te houden, zonnepanelen te kunnen leggen en industrie te kunnen behouden. Een meer gerichte inzet van
arbeidsmigratie, ook binnen de Europese Unie, kan helpen om die tekorten op te lossen.’

Partij voor de Dieren

Lijsttrekker: Esther Ouwehand.
Verkiezingsprogramma over migratie: ‘Eerlijker, grondoorzaken aanpakken.’

Wanneer mensen door conflicten bedreigd worden,
wanneer land onvruchtbaar wordt of wanneer er niet
genoeg water is om te drinken, slaan mensen op de
vlucht. De Partij voor de Dieren wil de grondoorzaken
aanpakken zodat mensen zich niet langer genoodzaakt voelen om hun gebied te ontvluchten.

‘Nederland en de EU vangen hun eerlijke deel op van
mensen die wereldwijd op de vlucht zijn. Er komt
ook een eerlijke verdeling van vluchtelingen in
Europa naar draagkracht. Het quotum van de
VN-Vluchtelingenorganisatie (UNHCR) wordt
verhoogd. Migratiedeals met derde landen zoals Turkije, Tunesië, Libië en Niger worden teruggedraaid. Nederland betaalt niet langer mee aan deze deals.’

‘In internationaal verband zetten we ons in voor de
officiële erkenning van mensen die op de vlucht
zijn voor de gevolgen van klimaatverandering als
klimaatvluchtelingen.’

Oneliners uit andere verkiezingsprogramma’s

Nog enkele meningen over migratie uit de verkiezingsprogramma’s, van partijen die in de peilingen op tenminste drie zetels staan.

SP (Lilian Marijnissen)

‘Sommige mensen maken misbruik van de rechten van asielzoekers. Zij verstoren de asielprocedure en/of veroorzaken overlast in de buurt van asielzoekerscentra. Die mensen dienen zo snel mogelijk te worden teruggestuurd.’

CDA (Henri Bontenbal)

‘Rechtvaardig migratiebeleid heeft weet van de andere kant van de grens. Van het onrecht, de nood en de schrijnende schendingen van mensenrechten elders ter wereld. Het migratievraagstuk kan niet zonder Afrika en het Midden-Oosten worden opgelost.’

ChristenUnie (Mirjam Bikker)

‘Richt een Centraal Planbureau Migratie op. Gebaseerd op een brede welvaartbenadering geeft dit planbureau zwaarwegende adviezen aan de overheid over migratie en de daarmee samenhangende maatschappelijke vraagstukken.’

Forum voor Democratie (Thierry Baudet)

‘We stellen een naturalisatiestop in van ten minste
tien jaar. De overheid biedt steun aan immigranten
om terug te keren naar hun land van herkomst.’

DENK (Stephan van Baarle)

‘Een sterke EU-gereguleerde asielprocedure waarbij ere sprake is van een eerlijke verdeling van de opvang door Europa. We ontlasten Nederland.’

View this post on Instagram

A post shared by Stephan van Baarle (@stephanvanbaarle)

SGP (Chris Stoffel)

‘Investeren in ruimhartige ontwikkelingshulp en menswaardige asielaanvraag en -opvang in de buurt van het land van herkomst.’

Volt (Laurens Dassen)

‘We sluiten niet langer dubieuze deals met dictators van landen rondom de EU, zoals Tunesië. In plaats daarvan wil Volt legale migratieroutes openen.’

Op de website van de Kiesraad kun je meer lezen over de Tweede Kamerverkiezingen 2023. Het gaat dan om algemene informatie, niet over de verkiezingsprogramma’s.

Lisa Westerveld (GroenLinks-PvdA), bevlogen en bedreigd: ‘Ga ik nou wel iets zeggen of niet?’

Reacties