Verkiezingsprogramma’s 2023: wat willen politieke partijen met veiligheid?
Nederland is op weg naar de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november. Dat levert met 26 deelnemende politieke partijen een wirwar aan verkiezingsprogramma’s op. In vijf afleveringen blikt Metro op de verkiezingen vooruit door verkiezingsprogramma’s door te nemen en specifieke thema’s uit te lichten. Vandaag: onze veiligheid.
Wat willen de politieke partijen volgens hun verkiezingsprogramma’s 2023 met jouw en mijn veiligheid op welk (digitaal) gebied dan ook? Welke concrete plannen, ideeën en wensen zijn er?
Andere thema’s zijn bestaanszekerheid, migratie, gezondheidszorg en wonen.
Verkiezingsprogramma’s (momenteel) grootste partijen
Noot: Metro behandelt de thema’s richting de Tweede Kamer-verkiezingen van zeven partijen iets uitgebreider. Deze zeven staan, op dit moment, volgens verschillende peilingen minstens zeven zetels te wachten. Politieke partijen die momenteel op drie tot en met vijf zetels worden gepeild, worden daar met oneliners aan toegevoegd.
Naast de verkiezingsprogramma’s presenteert Metro ook zes politici die zich (weer) beschikbaar hebben gesteld om in de Tweede Kamer of het kabinet na woensdag 22 november aan de slag te gaan. De zes zijn uitgekozen vanwege bijzondere levensverhalen: Lisa Westerveld, Daan de Kort, Chris Stoffer, Annabel Nanninga, Lilian Marijnissen en Mona Keijzer.
Verkiezingsprogramma’s over jouw en mijn veiligheid
VVD
Lijsttrekker: Dilan Yeşilgöz.
Verkiezingsprogramma over veiligheid: ‘Een vrij en veilig land.’
In Nederland leven we in een democratische rechtsstaat waarin iedereen veilig en vrij zichzelf moet kunnen zijn, vindt de VVD. ‘Vrijheid en veiligheid horen hand in hand te gaan. Helaas zien we dat de georganiseerde misdaad zich steeds meer in onze samenleving heeft genesteld. Hier moeten we ons met preventie, straf en verstoring van criminele verdienmodellen krachtig tegen beschermen. Daarom blijven we ons inzetten om Nederland voor iedereen veiliger te maken. Niet alleen op straat, maar ook in de digitale wereld.’
De VVD wil dat criminelen snel worden bestraft. Mensen die hulpverleners lastigvallen mogen niet meer weg komen met een taakstraf. De politie sterker maken en ervoor zorgen dat kleine vissen (jonge criminelen) geen grote vissen worden.
De partij wil ook dat wat op straat geldt, ook online gaat gelden. ‘ Mensen denken dat ze alles kunnen maken in de onlinewereld. Dat doen ze bovendien vaak anoniem. Die tijden zijn voorbij. Het wordt tijd dat burgemeesters, politie en Openbaar Ministerie bevoegdheden krijgen om op te treden tegen online opruiing. Ook socialemediabedrijven zullen verantwoordelijkheid moeten nemen wanneer hun platforms het podium bieden voor strafbare uitingen en criminele activiteiten.’
Nieuw Sociaal Contract (NSC)
Lijsttrekker: Pieter Omtzigt.
Verkiezingsprogramma over gezondheid: ‘Goede, betaalbare en toegankelijke zorg is essentieel.’
De internationaal georganiseerde misdaad is diep doorgedrongen in ons land, ziet NSC. ‘Criminelen ontwrichten de samenleving op ongekende wijze. Het gaat hierbij niet alleen om internationale drugshandel, maar ook om bijvoorbeeld cybercrime, mensenhandel en de handel in kinderporno. De ondermijning door deze zware criminelen is in wijken en buurten steeds directer merkbaar: bomaanslagen op woningen, schietpartijen op straat, de moord op een advocaat en op een journalist. Dat zijn regelrechte aanslagen, niet alleen op deze mensen en hun families, maar ook op onze veiligheid en de rechtsstaat. Hier past alleen hard straffen en maximale inzet op het afpakken van crimineel geld, goederen en vastgoed.’
NSC verwacht van de overheid: ‘Investeren in politie, Openbaar Ministerie en de rechtspraak om de samenleving veiliger te maken. Een harde aanpak van ondermijning en georganiseerde criminaliteit.
Bij lichtere vormen van criminaliteit is naast
vergelding ook preventie van belang, onder meer om herhaling te voorkomen.’
NSC verwacht van ons als samenleving: ‘Handhaving van waarden en normen lukt alleen als we deze ook hoog houden in de opvoeding, het onderwijs en ons dagelijks leven.’
GroenLinks-PvdA
Lijsttrekker: Frans Timmermans.
Verkiezingsprogramma over wonen: ‘Veiligheid is bestaanszekerheid.’
GroenLinks-PvdA gaat voor ‘meer leefbare en dus veilige wijken’. ‘De komende twintig jaar investeren wij met het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid in kwetsbare wijken om inwoners weer perspectief te geven. We investeren in woningen, leefomgeving, ontmoetingsplaatsen, werk, talentontwikkeling en veiligheid.’
Over jongeren weerbaar maken: ‘Al op jonge leeftijd worden jongeren met weinig bestaanszekerheid en
toekomstperspectief geronseld voor kleine klusjes, wat de eerste stap kan zijn naar een ‘carrière’ in
de criminaliteit. Eenmaal in het criminele circuit, komen ze daar moeilijk weer uit. Wij vinden dat we als samenleving deze jongeren niet aan hun lot mogen overlaten, om pas naar ze om te kijken wanneer criminele activiteiten hun levens al hebben verwoest. Binnen dat Nationaal Programma Leefbaarheid komt er daarom een onderdeel Preventie en Gezag. Jongeren die de fout in zijn gegaan, helpen we terug op het rechte pad.’
Verder: ‘Meer politie in de wijk. Tegengaan van witwassen. Strenger optreden tegen malafide ondernemers in kwetsbare wijken. Aanpak online misdaad en criminaliteit.’
PVV
Lijsttrekker: Geert Wilders.
Verkiezingsprogramma over veiligheid: ‘Veiligheid, topprioriteit.’
‘We vinden het verschrikkelijk dat veiligheid in ons land verre van vanzelfsprekend is geworden. Waar criminaliteit vroeger een incident was, zijn nu miljoenen Nederlanders per jaar slachtoffer van een misdrijf. Gezellige volksbuurten zijn getransformeerd in no-go areas, waar straatterroristen de baas zijn. De mocromaffia zaait hier inmiddels dood en
verderf. Steek- en schietpartijen wisselen elkaar in hoog tempo af, conducteurs zijn hun leven op de trein niet meer zeker, en een mooie zonnige dag aan het strand wordt verziekt door met name Marokkaanse reljongeren.’
Volgens de PVV is het daarom de hoogste tijd voor zero tolerance. ‘De politie moet weer de
baas zijn op straat. Criminelen dienen direct te worden opgepakt en langdurig vastgezet. Hiervoor lanceert de PVV een veiligheidsoffensief waarbij we onder meer geld vrijmaken voor 10.000 extra politieagenten.’
‘In Nederland wonen tienduizenden sympathisanten van de jihad. Onze veiligheidsdiensten kunnen hen niet continu allemaal in de gaten houden. Daarom
moet Nederland een systeem van administratieve detentie invoeren. Zodat zij waar nodig preventief opgesloten kunnen worden.’
BoerBurgerBeweging (BBB)
Lijsttrekker: Caroline van der Plas.
Verkiezingsprogramma over veiligheid: ‘Veiligheid voor iedere wijk en ieder dorp.’
Een leefbaar Nederland vraagt om een veilige rechtsstaat, vindt BBB. ‘De rechtsorde moet burgers de zekerheid geven van een eerlijke behandeling en een goed functionerende rechtspraak. Een overheid die burgers beschermt tegen vandalisme, criminaliteit en ondermijning. De burger verwacht een effectieve en maatschappelijk betrokken politieorganisatie en een zorgvuldig Openbaar Ministerie, dat werk maakt van opsporing en vervolging van personen en bedrijven die de rechtsorde aan hun laars lappen.’
‘Inmiddels kent Nederland zoveel wetten en regels dat het land aan het vastlopen is. De beroepsbevolking is niet groot genoeg om deze allemaal na te leven en te handhaven. Rechters
kunnen de hoeveelheid zaken niet meer aan. Er moet rigoureus geschrapt gaan worden in de wetten en
regels, waarbij de desbetreffende minister uiteindelijk een knoop doorhakt wanneer een beroepsgroep er
zelf niet uit komt. De afgelopen jaren is gebleken dat dit noodzakelijk is.’
‘Onze samenleving wordt in toenemende mate ondermijnd vanuit de drugscriminaliteit. Het onvoldoende bestrijden van harddrugsgebruik in de steden leidt tot criminele drugsnetwerken op het platteland. We staan voor een harde aanpak van georganiseerde (drugs)criminaliteit om onze samenleving veiliger te maken en criminele netwerken te bestrijden. Nederland zal geen narcostaat worden.’
D66
Lijsttrekker: Rob Jetten.
Verkiezingsprogramma over veiligheid: ‘Veiligheid en democratie gaan hand in hand.’
Veiligheid is een absolute voorwaarde om in
vrijheid deel te kunnen nemen aan de samenleving en je stem te laten horen, vindt D66. ‘Alleen als je
je veilig voelt, ben je ook vrij om te zijn wie je bent. Dat begint met een veilige fysieke en digitale omgeving, waar het aangenaam wonen is en waar je je geen zorgen hoeft te maken om criminaliteit en onveiligheid.’
‘D66 wil investeren in onze veiligheid: in politiemensen, inlichtingen- en veiligheidsdiensten en
in het voorkomen van radicalisering, terrorisme, ondermijning en buitenlandse inmenging. Dat
betekent wel dat voor het gevoel van veiligheid iedereen zich moet kunnen herkennen in de
mensen die zorg dragen voor onze veiligheid.’
‘De plek waar je woont en de kansen die je krijgt in het onderwijs en op de arbeidsmarkt zijn medebepalend voor veiligheid. We investeren daarom in veilige, leefbare buurten en in alternatieve
trajecten voor jongeren die voor het eerst met politie in aanmerking komen. Investeren in preventie van jeugdcriminaliteit kan bovendien bijdragen aan een vermindering van de georganiseerde, zware criminaliteit. De wijk- of dorpsagent is daarbij de spil in de wijk.’
Partij voor de Dieren
Lijsttrekker: Esther Ouwehand.
Verkiezingsprogramma over veiligheid: ‘Vechten voor vrijheid, veiligheid en een integere overheid.’
Het is tijd voor radicaal andere keuzes, vindt de Partij voor de Dieren. ‘Niemand is vrij, totdat we allemaal vrij zijn. De strijd voor een rechtvaardige samenleving is een strijd voor grondrechten voor iedereen. We gaan van mensenrechten naar grondrechten voor mensen, dieren en natuur.’
‘De overheid treedt daadkrachtig op tegen
antisemitisme, anti-zwart racisme, moslimhaat,
anti-Aziatisch racisme en alle andere vormen van
discriminatie. Investeren in bewustwording
en training is daar onderdeel van. Sportwedstrijden worden consequent stilgelegd, en indien nodig gestaakt, bij discriminerende
spreekkoren. Wanneer verbetering uitblijft, worden
wedstrijden zonder publiek gespeeld. Bij de politie komen voldoende discriminatierechercheurs.’
‘Het voorkomen van criminaliteit wordt de eerste
prioriteit. Er wordt daarom geïnvesteerd in kansengelijkheid en aandacht voor de oorzaken van
criminaliteit. Lokale overheden krijgen meer budget
voor gerichte ondersteuning aan ouders met
kinderen die dreigen af te glijden, bij voorkeur door
professionals in wie de jongeren in kwestie zich
kunnen herkennen. De afgelopen jaren zijn heel veel politiebureaus gesloten, vooral in kleinere gemeenten. De kleinere politiebureaus worden heropend.’
Oneliners uit andere verkiezingsprogramma’s
Nog enkele meningen over migratie uit de verkiezingsprogramma’s, van partijen die in de peilingen op tenminste drie zetels staan.
SP (Lilian Marijnissen)
‘We willen meer politiebureaus en wijkagenten in de buurt. De onnodige, overbodige bureaucratie schaffen we af. Daarnaast moet de aantrekkelijkheid van het beroep worden verbeterd door hogere lonen.’
CDA (Henri Bontenbal)
‘Regels en wetten worden gehandhaafd. Wanneer we dat niet doen, treedt normvervaging op en doen we afbreuk aan de gemeenschap die we samen willen
zijn. Er komt een einde aan het gedoogbeleid van harddrugsbezit.’
ChristenUnie (Mirjam Bikker)
‘Het raakt ons dat jongeren in de criminaliteit of in extremistisch gedachtegoed worden gezogen. Het programma Preventie met Gezag, dat grote steden helpt om op tijd in te grijpen, breiden we uit. We willen dat ook kleinere gemeenten hier gebruik van kunnen maken.’
Forum voor Democratie (Thierry Baudet)
‘FVD is van mening dat de politie alle misdrijven
in beginsel in behandeling moet nemen, net als in
Duitsland. Het OM moet vervolgen, tenzij er goede
reden is om dat níét te doen. De Duitse politie behaalt een opsporingspercentage van 50 procent. In Nederland is dat slechts circa 20 procent. Daarnaast moet veel meer steun gegeven worden aan de politiemensen op straat.’
DENK (Stephan van Baarle)
‘DENK waardeert de inzet van onze politieagenten. Zij staan dag en nacht klaar om onze veiligheid te waarborgen. Aan de andere kant moeten wij etnisch profileren keihard bestrijden en discriminerende agenten uit de organisatie knikkeren.’
SGP (Chris Stoffer)
‘Prostitutie is geen normaal beroep, maar een vorm van moderne slavernij. Om seksuele uitbuiting en exploitatie van mensen te voorkomen is een totaalverbod op betaalde seks nodig. Daarnaast moet er meer werk gemaakt worden van uitstapprogramma’s voor prostituees.’
Volt (Laurens Dassen)
‘We willen een Europese defensie-industrie, zodat we niet meer afhankelijk zijn van andere landen voor ons militair materieel. De Europese Commissie stelt standaarden en normen op voor de ontwikkeling en
het gebruik van militair materieel, zoals al eerder is gedaan voor de voedselveiligheid en voor dataroaming op mobiele telefoons. Dit leidt tot besparingen, betere samenwerking.’
Op de website van de Kiesraad kun je meer lezen over de Tweede Kamerverkiezingen 2023. Het gaat dan om algemene informatie, niet over de verkiezingsprogramma’s.
Pieter Omtzigt wil echt niet regeren met Geert Wilders’ PVV: ‘Grondrechtissues’