Erik Jonk Binnenland 14 nov 2023, 18:13

Leestijd: 10 minuten

Verkiezingsprogramma’s 2023: wat willen politieke partijen met gezondheidszorg?

Nederland is op weg naar de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november. Dat levert met 26 deelnemende politieke partijen een wirwar aan verkiezingsprogramma’s op. In vijf afleveringen blikt Metro op de verkiezingen vooruit door verkiezingsprogramma’s door te nemen en specifieke thema’s uit te lichten. Vandaag: de gezondheidszorg.

Wat willen de politieke partijen volgens hun verkiezingsprogramma’s 2023 met de zorg, met de ziekenhuizen en onze zorgverzekeringen? Welke concrete plannen, ideeën en wensen zijn er?

Andere thema’s zijn bestaanszekerheid, migratie, veiligheid en wonen.

Verkiezingsprogramma’s zes (momenteel) grootste partijen

Noot: Metro behandelt de thema’s richting de Tweede Kamer-verkiezingen van zes partijen iets uitgebreider. Deze zes staan, op dit moment, volgens verschillende peilingen minstens zeven zetels te wachten. Politieke partijen die momenteel op drie tot en met vijf zetels worden gepeild, worden daar met oneliners aan toegevoegd.

Naast de verkiezingsprogramma’s presenteert Metro ook zes politici die zich (weer) beschikbaar hebben gesteld om in de Tweede Kamer of het kabinet na woensdag 22 november aan de slag te gaan. De zes zijn uitgekozen vanwege bijzondere levensverhalen: Lisa Westerveld, Daan de Kort, Chris Stoffer, Annabel Nanninga, Lilian Marijnissen en Mona Keijzer.

Verkiezingsprogramma’s over gezondheidszorg

VVD

Lijsttrekker: Dilan Yeşilgöz.
Verkiezingsprogramma over gezondheid: ‘De juiste zorg, op tijd en voor iedereen betaalbaar.’

Met een steeds ouder wordende samenleving en tekort aan zorgpersoneel, moeten we onze zorg slimmer organiseren, vindt de VVD. ‘We willen dat zorgmedewerkers zoveel mogelijk tijd kunnen besteden aan hun patiënten. Dat betekent een grondige vermindering van administratieve lasten, maar ook het omarmen van andere manieren van werken. Nieuwe (digitale) zorgtechnieken die kwaliteit van leven verbeteren of zorgpersoneel werk uit handen nemen, moeten een standaard onderdeel worden van de zorgverlening.’

‘Daarnaast willen we dat mensen beter in staat worden gesteld om samen met hun zorgverlener te beslissen over een passende behandeling. Of om een bepaalde behandeling juist niet (meer) te doen. Dit leidt tot minder onnodige ingrepen, een betere zorgervaring en betere kwaliteit van leven. En als je ouder wordt, dan willen we dat je goede ondersteuning krijgt die je helpt om midden in de samenleving te kunnen blijven staan. We geven prioriteit aan woonvormen zoals hofjes, waar mensen zelfstandig of in nabijheid van elkaar oud kunnen worden. Met hulp van zorg en ondersteuning als dat nodig is.’

‘Een gezonde leefstijl helpt om langer gezond, fit en weerbaar te blijven. Daarom willen we dat jong en oud meer in aanraking komen met sport, bewegen en het verenigingsleven.’

View this post on Instagram

A post shared by VVD (@vvd)

Nieuw Sociaal Contract (NSC)

Lijsttrekker: Pieter Omtzigt.
Verkiezingsprogramma over gezondheid: ‘Goede, betaalbare en toegankelijke zorg is essentieel.’

De druk op de jeugdzorg, de ouderenzorg, GGZ en andere vormen van zorg is enorm, stelt NSC. ‘Er is te weinig personeel, te veel bureaucratie en te weinig regionale samenwerking. We willen de menselijke
maat terugbrengen in de zorg door de administratieve lasten rigoureus terug te dringen en door meer te vertrouwen op de artsen en verpleegkundigen. Zij moeten naar eigen inzicht kunnen werken, meer tijd met de patiënt kunnen doorbrengen en kunnen samenwerken over de domeinen heen.’

‘Verpleeghuizen moeten meer bedden kunnen aanbieden om de groeiende wachtlijsten het hoofd te bieden. We beperken de invloed van durfkapitaal op essentiële diensten in de zorg zoals huisartsenposten
en kinderopvangplekken. Kraamzorg wordt gratis en de jaarlijkse controle door de tandarts komt weer in het basispakket. Ook zetten wij zeer stevig in op preventie, gezond leven en sport.’

GroenLinks-PvdA

Lijsttrekker: Frans Timmermans.
Verkiezingsprogramma over gezondheid: ‘Betaalbaar en bereikbaar, toegankelijke zorg voorop.’

We schaffen het eigen risico stapsgewijs af, belooft GroenLinks-PvdA. ‘Het vrijwillig eigen risico verdwijnt
helemaal. De nominale zorgpremie wordt verlaagd voor iedereen, zodat we ook de zorgtoeslag kunnen
afschaffen.’

‘We investeren structureel in de opleidingen, het salaris, de werkomstandigheden, zeggenschap en het perspectief van alle verpleegkundigen, verzorgenden en andere directe zorgmedewerkers in de ziekenhuiszorg, de thuiszorg, de gehandicaptenzorg, de jeugdzorg, de geestelijke gezondheidszorg en de verpleeghuiszorg. We stellen een grens aan het aantal zzp’ers dat een zorginstelling maximaal mag inhuren.’

‘Goedlopende huisartsenzorg is cruciaal voor de hele zorg in Nederland. Maar veel huisartsen hebben het zwaar door administratie, weinig tijd met de patiënt en dure huisvesting. Daarom dringen we de administratielast voor huisartsen terug, komt er structurele bekostiging voor meer tijd voor de patiënt en werken we samen met gemeenten aan betaalbare
huisvesting voor huisartsenpraktijken.’

PVV

Lijsttrekker: Geert Wilders.
Verkiezingsprogramma over gezondheid: ‘Van onschatbare waarde en tegelijkertijd voor steeds meer mensen onbetaalbaar.’

Nederlanders kunnen de medicijnen die hun arts voorschrijft niet meer afhalen bij de apotheek, omdat ze het eigen risico niet meer kunnen betalen of omdat de medicijnen niet meer worden vergoed, vindt de PVV. ‘Hun gezondheid gaat zo sneller achteruit en ze worden daardoor eerder duurdere patiënten. In veel verkiezingsprogramma’s zult u veel lezen over preventie, maar het afschaffen van het eigen risico is pas echt inzetten op preventie. Laten we niet langer het land zijn waar mensen met druk op de borst of een knobbeltje blijven doorlopen omdat ze het eigen risico niet kunnen betalen. We schaffen het eigen risico af.’

‘Steeds meer spoedeisendehulpposten en intensive cares worden gesloten. Door concurrentie verdwijnt er steeds meer zorg uit streekziekenhuizen en
vallen er steeds meer om. We stellen voor de acute zorg uit de markwerking te halen en deze te financieren op basis van een beschikbaarheidsbijdrage zoals de ambulancezorg en de brandweer.’

‘Elke zorgmedewerker is hard nodig! De PVV maakt daarom geld vrij om de personeelstekorten weg te werken. Bijvoorbeeld door het aannemen van nieuw
personeel, het aantrekkelijker maken voor de huidige zorgwerknemers om meer uren te werken, het aanpakken van de administratietijd en overhead. Dan is er geen personeelstekort.’

BoerBurgerBeweging (BBB)

Lijsttrekker: Caroline van der Plas.
Verkiezingsprogramma over gezondheid: ‘Geen zorgen om uw zorg.’

Het is twee voor twaalf in de zorg, luidt BBB de noodklok. ‘Het zorgstelsel is inmiddels zo goed als vastgelopen. De marktwerking in de zorg heeft opgeleverd dat zorgbehandelingen op zichzelf goedkoper zijn geworden. Na het invoeren van de marktwerking zijn we echter ook meer zorg gaan consumeren. Er is de afgelopen jaren een concentratie bij zorgverzekeraars ontstaan. De commercialisering van zorginstellingen met bijbehorende kostenverhogende aanbestedingsvoorwaarden, protocollering en andere administratieve verplichtingen, zorgt dat we inmiddels tegen de grenzen zijn opgelopen.’

‘BBB staat voor een zorgsysteem waarin iedereen, ongeacht inkomen of omstandigheden, toegang heeft
tot zorg en de benodigde hulp ontvangt. Ons doel is een zorgsysteem waarin we omzien naar elkaar, met
respect en waardigheid voor elk individu. In onze visie staat de mens (en niet de verzekeraar) in al zijn bijzonderheid centraal; de patiënt én de
zorgprofessional. Geen mens is immers hetzelfde.’

‘BBB wil werken aan het verbeteren van de gezondheidszorg en dat zullen we doen vanuit vier pijlers:

1. De basiszorg moet dichtbij beschikbaar zijn voor iedereen
2. De regie op de zorg komt te liggen bij zorgprofessionals en niet bij beleidsmakers of zorgverzekeraars
   3
3. De zorg moet weer aantrekkelijk worden om in te werken
4. Gezonde leefstijl en sport voor iedereen.’

View this post on Instagram

A post shared by D66 (@d66_insta)

D66

Lijsttrekker: Rob Jetten.
Verkiezingsprogramma over gezondheid: ‘We nemen de regie op de zorg.’

Er werken dagelijks meer dan een miljoen gemotiveerde mensen in onze zorg en daar mogen we trots op zijn, vindt D66. ‘Maar de werkdruk in de zorg is hoog. We moeten mensen behouden en gericht en slim extra mensen aantrekken. Dat begint met zorgverleners meer vertrouwen geven. Minder knellende regels en afvinklijstjes, en zorgen dat zorgverleners doen waarvoor ze opgeleid zijn. Overige taken kunnen ook door anderen gedaan worden waardoor de zorg een werkplek kan zijn voor een grotere groep mensen. Ook technologie speelt een belangrijke rol bij het minder arbeidsintensief maken van de zorg, zodat de menselijke aandacht kan blijven gaan naar waar deze nodig is.’

‘We lopen tegen de grenzen van de zorg aan. Als we niets doen dan werkt in 2040 één op de vier mensen in de zorg en betalen we ruim 9000 euro per persoon per jaar aan zorg. Dat is meer dan we nu uitgeven aan onderwijs, veiligheid en ontwikkelingssamenwerking bij elkaar opgeteld. Dat is niet alleen financieel en personeel onhoudbaar, het is ook maatschappelijk onwenselijk. Door een combinatie van samenwerking, passende zorg, preventie en eerlijke eigen bijdragen, zorgen wij ervoor dat de zorg ook in de toekomst beschikbaar blijft.’

‘Wat ons betreft moeten sporten en bewegen voor iedereen toegankelijk zijn: voor jong en oud, arm en rijk, met of zonder beperking, binnen of buiten verenigingsverband en ongeacht je achtergrond.’

Oneliners uit andere verkiezingsprogramma’s

Nog enkele meningen over migratie uit de verkiezingsprogramma’s, van partijen die in de peilingen op tenminste drie zetels staan.

Partij voor de Dieren (Esther Ouwehand)

‘Voorkomen is beter dan genezen. Preventie moet het uitgangspunt en niet het sluitstuk worden van volksgezondheidsbeleid. Dat betekent eerst en vooral dat de overheid de grote ziekmakers een halt toeroept.’

SP (Lilian Marijnissen)

‘De wachtlijsten in de ouderenzorg, jeugdzorg en transgenderzorg zijn onacceptabel lang en
werken we weg. We bezuinigen niet op de zorg, omdat hierdoor de rekening wordt verschoven
naar patiënten en zorgbehoevenden. We maken de zorg wel betaalbaar, door de rekening eerlijker
te verdelen. Het eigen risico gaat naar nul.’

View this post on Instagram

A post shared by Lilian Marijnissen (@marijnissenlilian)

CDA (Henri Bontenbal)

‘We zullen op een andere manier naar zorg moeten kijken. Een omslag van zorg naar gezondheid is nodig. Al jaren is het duidelijk dat we kampen met een gezondheidscrisis door een inactieve en ongezonde levensstijl. Virologen voorspellen nieuwe pandemieën als dit zo blijft. Van een vrijblijvend preventiebeleid zullen we daarom toe moeten naar
een stevige inzet op gezondheidsbescherming en -bevordering.’

ChristenUnie (Mirjam Bikker)

‘Brede financiering van zorg en welzijn. Zorg voor mensen is bij uitstek iets dat plaatsvindt in een breder perspectief dan binnen de hekjes van één wet. De mens bestaat niet uit verschillende onderdelen maar is één geheel. We willen dat het makkelijker wordt om budgetten in de zorg samen te voegen en te gebruiken voor het bevorderen van een gezonde leefstijl, welzijn en positieve gezondheid en geven ruimte aan initiatieven die dit doen.’

Forum voor Democratie (Thierry Baudet)

‘Wij willen de invoering van een Vrijheidswet, die het onmogelijk maakt voor toekomstige regeringen
om ooit nog lockdowns, vaccinatieplichten, toegangsbewijzen en andere mensonterende
vrijheidsbeperkingen in te stellen. Investeringen in de CoronaCheck-app per direct stopzetten en de doorontwikkeling ervan een halt toeroepen. Alle historische QR-data, die nog steeds worden opgeslagen, vernietigen. Structurele salarisverhoging en betere arbeidsvoorwaarden voor verzorgenden en
verpleegkundigen.’

DENK (Stephan van Baarle)

‘Toegankelijke zorg betekent voor DENK ook zorg waarin rekening wordt gehouden met de behoeften van de patiënt. Discriminatie in de zorg en gebrek aan cultuurensitiviteit zorgen ervoor dat Nederlanders met een migratieachtergrond soms niet de behandeling krijgen waar ze recht op hebben. DENK wil deze ontwikkeling tegengaan. Iedereen heeft recht op zorg in de buurt.’

View this post on Instagram

A post shared by SGP (@sgpnieuws)

SGP (Chris Stoffer)

‘Het menselijk leven is een kostbaar geschenk van de Schepper. Of het nu gaat om het ongeboren leven in de moederschoot, om mensen met een verstandelijke of lichamelijke beperking, of om ouderen bij wie de levenskracht wegvloeit. De overheid heeft als ‘schild der zwakken’ de taak om het leven te beschermen. De huidige
abortus- en euthanasiepraktijk is daarmee onmiskenbaar in strijd.’

Volt (Laurens Dassen)

‘Volt streeft naar een Europese Gezondheidsunie om een effectieve en solidaire gezondheidszorg in heel de EU te bevorderen. We willen een gezamenlijke
aanpak om de gezondheid van alle inwoners
van de EU te beschermen en te verbeteren.’

Op de website van de Kiesraad kun je meer lezen over de Tweede Kamerverkiezingen 2023. Het gaat dan om algemene informatie, niet over de verkiezingsprogramma’s.

Chris Stoffer (SGP): ‘We leggen niet elk debat langs de meetlat van de Bijbel’

Reacties