Annabel Nanninga (JA21) is allergisch voor hypocrisie: ‘Links bevangen door krankzinnige woke-ziekte’
Met Annabel Nanninga (46), de nummer twee op de lijst van JA21, krijgt de Tweede Kamer er na 22 november een uitgesproken vrijdenker bij. De Amsterdamse, tot 1 november raadslid in haar geboortestad en nu nog lid van de Eerste Kamer, neemt bepaald geen blad voor de mond. „Het is tegenwoordig een hate crime als je geen genderneutrale toiletten hebt. Links is bevangen door die krankzinnige woke-ziekte.”
Aan de vooravond van de verkiezingen op 22 november interviewt Metro zes politici met een bijzonder verhaal: van fractievoorzitter tot Kamerlid, van nieuwkomer tot kandidaat-premier.
In deze serie ook: Lisa Westerveld (GroenLinks-PvdA), Daan de Kort (VVD), Chris Stoffer (SGP), Lilian Marijnissen (SP) en Mona Keizer (BBB).
Annabel Nanninga en goedmoedig pesten
Boven de deurpost van de fractiekamer van JA21 in het stadhuis van Amsterdam hangt een straatnaambordje: Margaret Thatcherzaal. De Britse Iron Lady is niet alleen de favoriete politica van Annabel Nanninga, de naam van de conservatieve prime minister naam hangt er ook pontificaal ‘om de linkse partijen’ dagelijks tot chagrijn te stemmen. ‘Typisch Annabel’, brommen de progressieven in de Stopera. Altijd klaar om te prikkelen, goedmoedig te pesten en provoceren.
„Dat uitdagende zat er altijd in”, zegt ze. „Thuis hadden we allemaal wel gevoel voor zwarte humor. Als ik iets niet eerlijk vind, benoem ik dat. Dan mag je er wat mij betreft best met gestrekt been in.”
Glimlachend: „En dat valt niet altijd goed in de openbare ruimte hè? In de Amsterdamse politiek ben ik een vrij scherp buitenbeentje. Dat komt ook door mijn verleden als columniste voor onder meer GeenStijl. Je kunt niet voor die uitgesproken site schrijven en besluiten: vandaag ga ik het eens gezellig over de kinderen en de kat hebben.”
‘Nieuwe partijen op rechts zijn kwetsbaar’
Annabel Nanninga verruilde Forum voor Democratie na de onnavolgbare strubbelingen binnen die partij in 2021 voor JA21, dat ze met Joost Eerdmans oprichtte. Intussen heeft het ook in de liberaal-conservatieve club stevig gerommeld. „Klopt, we hebben wat personeelswisselingen achter de rug”, zegt ze met gevoel voor understatement. „Dat is nu klaar. Nieuwe partijen, zeker op rechts, zijn kwetsbaar voor gedoe, vooral als ze snel groeien. JA21 stond op een bepaald moment in de peilingen op vijftien zetels. Ook Pieter Omtzigt en Caroline van der Plas gaan het meemaken, de eerste symptomen zijn al zichtbaar. Mensen die op ideologische gronden anders denken. Of er zit een ruziezoeker of stoker tussen. Wij zijn nu in balans en door de fase heen dat je het snoepje van de week bent, de hype waar iedereen op duikt.”
Annabel Nanninga, geboren in de Amsterdamse Dapperbuurt, heeft de reputatie van een eigenzinnige vrijdenker met het hart op de tong. Een heerlijk non-conformistisch type vindt de één, brutaal als de beul en onnodig kwetsend, meent de ander. Nanninga houdt ervan stenen in vijvers te gooien, liefst rimpelloze. Met haar bijdragen aan onder meer Powned en GeenStijl vestigde ze naam en faam als notoire dwarsligger en kritisch chroniqueur, nooit te beroerd om de BV Nederland eens flink op te schudden.
Annabel Nanninga zat altijd in een boek verdiept
Hoe ze zo is geworden? Annabel Nanninga lacht. „Je doet alsof ik op de wilde vaart heb gezeten. Niks traumatisch in mijn jeugd, hoor. Als kind las ik alles wat los en vast zat. Als alle kinderen hun stoeltjes op de tafels hadden gezet en hun jasje al aanhadden, werd ik, volkomen verdiept in een boek, door de juf aangestoten. Ik was niet echt van de Barbies. Een vrij serieus kind. Eigenwijs en vroeg wijs. Dat vonden klasgenootjes niet altijd even leuk. Het gymnasium heb ik niet afgemaakt. Ik vond alles leuk, behalve school. Ging er naartoe als sociale dagbesteding. Spijbelde veel, vond de lesstof vreselijk. Maar ik was wel heel braaf afwezig. Ging niet naar de film of winkelen, maar naar de bibliotheek. Noem het intellectueel absentie.”
„Ik las de Tachtigers en Engelse romantische dichters als Byron, Keats en Wilde. Lekker zwijmelen, je bent een meisje van 16. Maar ook medische encyclopedieën, hartstikke interessant. Of een boek over het regenwoud van de Amazone. Ik heb het allemaal onthouden. Komt altijd van pas bij Triviant, al die kennis waar je niets aan hebt.”
Dierenartsassistent
Ze wilde dierenarts worden en werkte jarenlang als dierenartsassistent. „Voor dierenarts moet je braaf je huiswerk maken en dat sprak me minder aan.” Ze was 19 toen ze moeder werd en heeft nu twee volwassen studerende dochters. „Geweldige meiden.” Alexander, inmiddels 3 jaar, kreeg ze op haar 43ste. Via de Amsterdamse nieuwszender AT5 kwam ze in de online journalistiek terecht. Eerst bij de ThePostOnline, later sloot ze zich bij het onafhankelijke kritisch-komische GeenStijl aan. Ze genoot met volle teugen van de pioniersjaren van het internet. „We wentelden ons in totale vrijheid. Woke bestond niet, de cancelcultuur evenmin. Je kon alles zeggen.”
„Maar”, laat ze er meteen op volgen, „altijd journalistiek gedreven. Ik kreeg al die ellende over subsidies voor moskeeën boven tafel. Heb de namen onthuld van al de moslimradicalen die een weblog onder schuilnamen bijhielden. Ik sprak slachtoffers van het misbruikschandaal in de katholieke kerk. Het ging wel ergens over. En ja, dat ik dan de term ‘kleuterneuker’ gebruikte… dat las je inderdaad niet in de Volkskrant. Je schrijft het op een bepaalde manier op. Met mijn toon.”
Annabel Nanninga werd een beetje moe van zichzelf
Maar… hoe belandde ze nou in de politiek, het Haagse bedrijf dat ze, niet zelden terecht, zo vaak onder vuur nam? Annabel Nanninga: „Ik werd een beetje moe van mezelf. Altijd maar alles van iets vinden. Misschien, dacht ik, moet je zelf maar dingen veranderen als je het allemaal zo goed weet. Dat was wennen. Het vrije woord is onbegrensd, politiek is anders. De strakke vorm van een vergadering waarin je zoveel minuten hebt om iets te zeggen. Altijd spreken via de voorzitter en al die dingen die je moet doen voor je een motie indient. In theorie mag je zeggen wat je wilt, maar met de toon die ik op internet aansloeg heb je de garantie dat je niets bereikt. Die aanpassing heeft me wel even tijd gekost.”
Wel valt haar op dat de politiek veel meer dan vroeger tot ‘een eenheidsworst’ is geworden. „Van VVD tot GroenLinks-PvdA, ik zie alleen verschil in punten en komma’s. Nieuwe partijen zwemmen al snel in die fuik. De BBB is inmiddels ook kleurloos: in de provincies roeit de partij gewoon mee met de stroom. Nieuw Sociaal Contract is middle-of-the road. Een beetje streng op migratie, ietsje links op sociaaleconomisch terrein, ietsepietsie voor de boeren… Tja, wat is het profiel eigenlijk?”
‘Het is nu een zinloos ritueel’
„Mij stoort de totale afwezigheid van dualisme. De coalitiepartijen in beide Kamers gaan volledig mee met de regering. Het zou toch schitterend zijn als een regeringspartij tegen een voorstel stemt? Het is nu een zinloos ritueel. Ik hoor van collega’s dat ze voor iets moeten stemmen waar ze het zelf helemaal niet mee eens zijn. Een beetje fractiediscipline mag, maar meer zelf je eigen stem te laten horen is verfrissend. De kiezer weet dan wat hij aan jou heeft. Mensen zijn niet dom hè? Die zien hun partij instemmen met iets waarvan zij denken: hè, hoe kan dat nou? Dat ondermijnt het vertrouwen in de politiek.”
Ooit, vertelt Annabel Nanninga, was ze lid van GroenLinks. Het idealistische type met een rotsvast vertrouwen in bijvoorbeeld de multiculturele samenleving. Het ‘volledig mislukken’ daarvan is een van de thema’s waarmee JA21 zich nadrukkelijk profileert. Nanninga: „Ik ben opgeschoven naar rechts – het is bijna een cliché – na de aanslagen van 9/11 in de Verenigde Staten en moord op Theo van Gogh in 2004. De gebeurtenissen en feiten hebben sindsdien bij mij tot geen andere conclusie geleid dan dat ik naïef was. Net als de wereld dat tot 9/11 2001 ook was. Hoewel, het was toen al bekend dat veel islamitische landen geen gezellige familievriendelijke vakantieparken waren.”
Moord op Theo van Gogh
„Theo van Gogh werd bij mij om de hoek vermoord – de impact in de buurt was wekenlang voelbaar. Als een groepje Marokkaanse mannen stond te praten en een Nederlander passeerde, viel het stil. Oude Amsterdammers zwegen als een Turk voorbij liep. Ik was toen hij nog leefde nooit een grote fan van Van Gogh. Hij was soms erg grof. Ik heb hartstikke aardige buren uit Turkije, die hoef je niet zo weg te zetten. Maar het was wel goed dat hij er was. De afkeuring na de moord in moslimkringen bleef wel heel erg uit. Wat ik vooral schokkend vond was dat burgemeester Cohen en koningin Beatrix in de moskee de gemoederen gingen bedaren. Wacht eens eventjes, hier gaat iets niet helemaal goed, dacht ik.”
"Wij zijn een unieke keuze op rechts. Geen complottheorieën, maar doorgerekende plannen. Geen gratis bier, maar bestuurswaardig."@ANanninga legt bij @BNR uit waarom JA21 ook voor u het juiste antwoord is! 👇 pic.twitter.com/m8vndyykOD
— JA21 (@JuisteAntwoord) November 15, 2023
„Het gaat mij áltijd om het vrije denken, de vrijheid om ook harde dingen tegen elkaar te zeggen. Maar als er een kracht in de samenleving is die het gevaarlijk maakt voor mensen zich te uiten, dan hebben we een probleem met elkaar. Vroeger was het modieus om tegen christenen tekeer te gaan, tot op zekere hoogte terecht. Als je openlijk homo was kon je daar, indachtig de christelijke moraal, last van hebben. Maar die intolerantie is geruisloos verschoven naar moslims. Je ziet nu dat je met Israëlische vlag niet over straat kan en met Palestijnse vlag wel. Dat zegt iets. Onacceptabel.”
‘Hate crime als je geen genderneutrale toiletten hebt’
Annabel Nanninga hamerde in die tijd al vaak en stevig op het aambeeld van wat zij de ‘linkse hypocrisie’ noemt. Vrouwenrechten, constateert ze, zijn altijd geclaimd door links, een echt progressief onderwerp. „Maar door de patriarchale en onderdrukkende religie die de islam is belandde progressief Nederland in een spagaat. Het is volgens links zo ongeveer een hate crime als je geen genderneutrale toiletten hebt, maar dat vrouwen apart moeten staan bij een openbare demonstratie is prima.”
Onlangs maakte ze het weer mee tijdens een anti-Israël protest in Amsterdam – vrouwelijke moslims werden in een apart met hekken begrenst vak verzameld. „Ze werden er echt fysiek ingeduwd, zo van: jullie moeten daar staan. Dat orthodoxe moslims dat verordonneren verbaast me niks. Je hoeft het van mij niet eens te verbieden, mij gaat het er om dat je niemand op het stadhuis over hoort. Stel dat een rechtse beweging dat zou doen. Dan hadden bij links de persen overuren gedraaid met raadsvragen.
Allergisch voor hypocrisie
„Voor die hypocrisie ben ik allergisch. Dan wordt er altijd bijgehaald dat orthodox-christenen in dit land, de paar die we er nog hebben, ook zo onverdraagzaam zijn. Ik ben het met die groep ook niet eens, maar ik heb er geen last van. ‘Het is zo moeilijk om homo op Urk te zijn’, hoor je dan. Ach sodemieter toch op. Ik kan je hier in de omgeving drie, vier wijken aanwijzen waar je geen regenboogvlag kunt ophangen. Of als homo hand in hand kunt lopen. Wie voor persoonlijke vrijheid en het vrije woord is, is nu rechts.”
Dat immigratie en asiel torenhoog op de agenda staan bij de verkiezingen, verbaast Nanninga niets. Het ‘volledig mislukken’ van de multiculturele samenleving is een van de thema’s waarmee JA21 zich deze weken nadrukkelijk profileert. Mensen, weet ze, hebben elk vertrouwen verloren dat het in dit land nog goedkomt. „Je zag het aan de teloorgang van de PvdA. Als arbeiders in Amsterdam-Noord klaagden dat ze hun buren niet meer verstonden, waren ze racisten. Nu de economie in het centrum van Amsterdam alleen nog op toerisme draait, hoor je plots de grachtengordeldieren klagen dat ze alleen nog maar Engels horen en nergens meer met Nederlands terecht kunnen. Als Bob en Annie alleen nog maar Turks en Marokkaans horen moeten ze hun mond houden, maar als Frederik en Jeanette aan de gracht het zeggen… Dan moet er wat gebeuren.”
Annabel Nanninga nageroepen
De internationale smeltkroes Amsterdam is haar dagelijkse lakmoesproef. Nu ze niet meer frequent op tv is en niet meer schrijft, valt het mee, maar in het verleden werd ze geregeld op straat onheus aangesproken of nageroepen. „Vooral jongeren moesten me hebben. Die keken PowNed en lazen GeenStijl. „‘Hé, Nanninga, kankerracist’, riepen ze dan. Of mijn moeder was weer een hoer. Altijd schelden met een seksuele component erin, hè?”
Daarom is het nodig dat #JA21 straks een puzzelstukje in de formatie is straks. De ENIGE partij met een streng maar uitvoerbaar asielbeleid die niet uitgesloten wordt zoals de pvv onherroepelijk wel zal worden. Door nsc en vvd. Trap er niet in, die ‘toenadering’. https://t.co/7ZgqQZhDB7
— Annabel Nanninga (@ANanninga) November 13, 2023
Ernstig profeterend: „Waar we in Nederland aan ten onder gaan is die enorme zwijgende meerderheid van moslims het allemaal prima vindt. Die thuis Erdogan stemmen. Die écht vinden dat Israël de agressor is en vrouwen er zelf om vragen als ze zich op een bepaalde manier kleden. Nog veel erger is die schil daaromheen van niet-moslims en migranten. D’66 en GroenLinks-PvdA die dat overijverig faciliteren en mensen die zich er tegen uitspreken verdacht maken. Daarmee slopen we onszelf. Met die hordes, hordes en hordes die ons en onze normen en waarden ten diepste haten.”
‘Stop de Israëlische vlaggen weg’
„Ik was aanwezig tijdens een pro-Israël demonstratie op de Dam. Bloemen, neergelegd in de vorm van een davidsster, werden na afloop vertrapt. Ik heb er een filmpje van. Ons werd op het hart gedrukt: stop de Israëlische vlaggen weg zodra je de Dam verlaat. Voor je eigen veiligheid. Zover is het al gekomen. Je ziet nu vooral de derde en vierde generatie allochtonen demonstreren. Die zijn veel islamitischer dan de eerste gastarbeiders van wie de vrouwen lang niet allemaal een hoofddoek droegen. Deze generatie loopt er veel traditioneler gekleed bij. Meisjes verdwijnen steeds jonger onder een hoofddoek. Jongeren hebben veel radicalere ideeën, een sterkere band met het thuisland of de moslimgemeenschap alhier. Ze voelen zich veel meer verbonden met hun broeders in Gaza dan met hun Nederlandse buren.”
„En dan dat selectieve… Niet de straat op voor de Oeigoeren en Rohingya, moslimvolken die worden vervolgd en in concentratiekampen in China en Birma zitten. De lafheid ook van de intellectuele bovenlaag van moslims in dit land die alleen modieuze manifesten ondertekent waarin Israël wordt opgeroepen te stoppen met geweld tegen die arme Gazanen.”
Kloof tussen culturen is te groot
„Je zou kunnen zeggen: Amsterdam vertekent. Maar ik kom als politica ook in delen van het land waar, zeg maar, geluk nog heel gewoon is. Laatst was ik nog in Budel (Caroline van der Plas sprak er op tv deze week over, red.), waar een asielzoekerscentrum is gevestigd. Dat schattige Brabantse dorpje is compleet onder de voet gelopen door mensen die zich niet gedragen en ook niet worden gedwongen zich te gedragen. Ze hebben gewoon een andere mentaliteit. Dat maakt hen niet minderwaardig, maar passen doen ze hier niet. Intimidatie, stelen, vrouwen lastigvallen… Je kunt niet een goudvis in een kattenbak stoppen. Dat snapt die vis niet. De kloof tussen de culturen is simpelweg te groot.”
Volgens Nanninga onderscheidt JA21 zich nadrukkelijk van andere partijen op rechts, die dezelfde thema’s omarmen. „De PVV slaat de plank mis – wij zijn niet voor het sluiten van moskeeën en het verbieden van de Koran. Daar kan ik met mijn opvatting over het vrije woord nimmer achter staan. We moeten niet terug naar 1953 zoals de PVV wil. Ik durf te stellen dat wij echt zullen leveren. De VVD is een ruggengraatloze machtspartij. We zitten liever met een rechte rug in de opposities om vandaaruit te bereiken wat in ons programma staat. We zullen onze beloften houden als er, niet ondenkbaar, straks een handvol kleine partijen nodig is om een coalitie te vormen.”
‘Complete flauwekul’
„Geen kernenergie? Dan tekenen wij niet. Een beetje morrelen aan het asielbeleid? Wij maken dat niet mee. Al geven ze ons vijf ministers met een strik eromheen. Het systeem moet fundamenteel veranderen, dat gemarchandeer en pappen en nathouden zoals nu ook bij Pieter Omtzigt die 50.000 asielzoekers wil toestaan…. Complete flauwekul. Mensen mogen in procedure gaan, maar die niet in Nederland afwachten. We zitten hier hartstikke vol! Het is niet hardvochtig om te zeggen dat mensen niet naar Nederland moeten komen. Het is barmhartig en eerlijk. Ze moeten weten dat ze niet op een gammel bootje moeten gaan zitten en die griezelige mensensmokkelaars duizenden euro’s betalen.”
Als de term ‘woke’ valt, gaat Annabel Nanninga er eens goed voor zitten. Bepaald niet verrassend voor het conservatief-liberale Kamerlid-in-spe, die ook nog eens in de stad woont waar de woke-gedachte rondwaart. „Woke is een religie die samenvalt met dat tergende klimaatgeloof”, trap ze af. „De mensen die deze religies aanhangen, missen Jezus heel erg, zeg ik als atheïst. Ze móeten een substituut hebben.
Als jij hun overtuiging niet hebt, is het eenvoudig: dan ben je fout of slecht. En dien je te worden bestreden. Dat soort types beknotten bovendien andermans vrijheid op een heel glibberige manier. Zo van: ‘Jij wilt me toch geen pijn doen?’ Altijd wordt die emotiekaart gespeeld. Natuurlijk ga je respectvol met elkaar om. Ik ben blij dat er groeiend begrip is voor transgenders. Die spreek je aan met hij of zij, dat is een kwestie van fatsoen. Niet pesten, geen grappen. Maar als je 34 zelfverzonnen genders hebt en woedend op mij wordt omdat ik niet meteen begrijp wat dat is…”
Annabel Nanninga vindt woke volkomen gestoord
„Woke… Het is volkomen gestoord. Er ontstaat een nieuwe kaste van Ayatollahs. Als jij in subsidie minnend Amsterdam iemand hebt ‘gemisgenderd’ krijg je geen fonds meer voor een toneelstuk. Omdat je per abuis heb gezegd ‘zij’, terwijl het ‘het’ moet zijn. Het is verbijsterend antiliberaal. De Mullah’s van de Woke-orthodoxie zijn rigide, willen bepalen wat jij doet en denkt. Daarbij: taal beïnvloeden is zó gevaarlijk. Dan wordt er vergoelijkend gezegd: ach, het is maar ene woordje, doe niet zo kinderachtig. Dan zeg je toch gewoon ‘tot slaaf gemaakte’ in plaats van ‘slaaf’. Maar mensen die de taal beperken ontnemen jou je uitingsvrijheid. Het is gewoon totalitair.”
„Je ziet nu blanke meisjes met heel veel eiwittekort van de Universiteit van Amsterdam die namens zwarte transgenders mij gaan vertellen hoe ik deze groep moet adresseren. Dan komt dat provocerende weer in mij boven. ‘Zeg mij niet wat ik wel en niet mag!’ Ze stoppen maar watjes in hun oren als ze vinden dat woorden niet mogen worden uitgesproken. Dat doordraven… diezelfde meisjes die die het helemaal niet nodig vinden dat mensen zoveel vliegen. Of die menen dat sommigen te veel geld hebben… Nou, dat bepaal jij niet Annelot!”
Natuurlijk, ze kan het pesten niet laten. Toen Annabel Nanninga in verwachting was van Alexander, mocht ze graag aan de haal gaan met de woke-gedachte. „Als mensen van linkse partijen in het stadhuis vroegen ‘Weet je al wat het wordt?’, zei ik: ‘Nou zeg, dat mag het toch straks zelf wel weten…’ Keken ze me stomverbaasd aan. ‘Meent ze dit nou?’ Ik heb ook een keer gezegd het een tot jongen gemaakte is. Maar humor is in die kringen geheel afwezig. Dat is een kenmerk van orthodoxie. Humor vereist vrijheid en lenigheid van geest.”
Verkiezingsprogramma’s 2023: wat willen politieke partijen met gezondheidszorg?